اماکن تاریخی ایران | از نظر معتبرترین وب سایت معماری جهان

غنای کشور عزیزمان، ایران، از نظر تاریخی و معماری بر هیچ کس پوشیده نیست. این کشور کهن، در طول تاریخ، حاکمان زیادی را به خود دیده که هر یک آثاری را بر تن این سرزمین برجای گذاشته اند. هر یک از این آثار نشانه هایی را از زندگی اجتماعی، فرهنگ، سیاست و... را در خود جای داده و مدارک مهمی برای اثبات تاریخ این دیار به شمار می روند. این بار وبسایت آرچ دیلی (Arch daily) که به عنوان منبعی معتبر و جهانی در زمینه ی معماری شناخته می شود و ماهانه بالای 13 میلیون نفر خواننده دارد، فهرستی از بناهای تاریخی ایران ارائه داده وبه معرفی برترین آثار معماری تاریخی در این کشور پرداخته است. 

در ابتدای این مطلب، نویسنده به تاریخ کهن ایران و وسعت امپراطوری پارس اشاره می کند و سپس با توجه به تاریخ پرفراز و نشیب کشور ایران و حوادث تلخ و شیرینی که این کشور به خود دیده است، وجود این آثار را گنجی ارزشمند می خواند که می تواند کمک زیادی در درک و فهم از گذشته ی مردمان این سرزمین بنماید.

همراه با کارناوال نگاهی به این فهرست منتشر شده می اندازیم تا با این میراث های ارزشمند کشورمان بیشتر آشنا شویم و جاذبه های بی بدیل سرزمینمان را بشناسیم.

با کارناوال همراه باشید...

1- مسجد شاه | اصفهان

یکی از ارزشمندترین آثار معماری ایران که همه ی گردشگران در سفر خود به این کشور، دیدن آن را تجربه کرده اند، مسجد شاه است که در میدان نقش جهان اصفهان قرار دارد. این مسجد که امروزه با عنوان مسجد امام نیز شناخته می شود فضایی چشم نواز و پوشیده از کاشی های زرد و آبی دارد که آرامشی کم نظیر را به شما هدیه می دهد.

شما می توانید تمام روز را در این مسجد و فضاهای اطراف آن بگذرانید و اسرار تازه ای را کشف کنید اما یکی از تجربیاتی که به هیچ وجه نباید از دست داد، ایستادن در مرکز کنبد اصلی است. این قسمت از سنگی متفاوت نسبت به سایر قسمت های بنا ساخته شده و شنیدن انعکاس صدایتان در آن برای شما بسیار جالب توجه خواهد بود.

2- عالی قاپو | اصفهان

در نزدیکی های مسجد شاه و در گوشه ای از میدان نقش جهان، جلوه ای دیگر از معماری شکوهمند ایرانی قرار دارد که شما را غرق در حیرت می کند. 

کاخ عالی قاپو، بنایی است که با لایه های مختلف معماری شما را مسحور خود خواهد کرد و لبتان را به تحسین خواهد گشود. کافیست تا قدم در ورودی کوچک آن بگذارید و سپس وارد سالن بزرگی شوید که در بالای خود دو فضای شاهکار را جای داده است.

این فضاهای شاهکار در طبقه ی دوم واقع هستند که یکی از آنها سالن موسیقی می باشد و دیگری ایوان بزرگی در سمت شرق است که تماشای چشم انداز میدان نقش جهان را فراهم می کند. در ایوان، 18 ستون چوبی قرار دارد که به عنوان پایه ی سقف این قسمت تعبیه شده اند.

این کاخ برای پذیرایی از مهمانان شاه عباس صفوی مورد استفاده قرار می گرفته و سرشار از تزییناتی منحصر به فرد و تماشایی است.

3- مسجد نصیرالملک | شیراز

اگر به ایران سفر کردید و فقط توانستید یک جاذبه از آن را ببینید حتما به سراغ مسجد نصیر الملک شیراز بروید تا غرق در فضای نورانی و رنگی آن شوید.

شیشه های رنگی این بنا و عبور نور خورشید از آنها باعث می شود تا نمایشی تماشایی در داخل آن به راه بیفتد. گر چه که وجود گردشگران زیاد و دوربین به دست ممکن است کمی آزاردهنده باشد اما با این حال باز هم ارزشش را دارد.

برای آشنایی بیشتر با این مسجد مطلب زیر را بخوانید:

مسجد نصیرالملک شیراز | میعادگاه نور و رنگ

4- کاخ گلستان | تهران

پایتخت ایران، تهران نیز میزبان آثار تاریخی متعددی است که از میان آنها کاخ گلستان، به عنوان دیدنی ترین بنا شناخته می شود. این کاخ مجموعه ای از 17 سازه در قالب باغ ها، ساختمان های قدیمی سلطنتی و دست سازه هایی است که هر یک شکوه خاصی را به نمایش گذاشته اند.

تقریبا تمام سازه ها در طول سلسله قاجار ساخته شده اند اما تعداد زیادی از آنها در زمان رضا شاه به بهانه ی اینکه معماری قدیمی نباید مانع رشد شهر شود، تخریب شدند. امروزه این بنا با کاشی های رنگی و طرح های سحرانگیز هنوز هم زیبایی و شکوه خود را حفظ کرده و بسیار تماشایی به نظر می رسد.

5- تخت جمشید | شیراز

در 60 کیلومتری شمال شرق شیراز، بنایی عظیم از قلب تاریخ وجود دارد که به نام تخت جمشید مشهور است و به عنوان مکانی برای برگزاری مراسم بزرگداشت ایرانیان در طول امپراطوری هخامنشیان در حدود 550-330 قبل از میلاد بوده است.

ویرانه هایی از یک سازه ی شکوهمند  که هنوز هم با بقایای ستون های عظیم، دو کاخ سلطنتی و باغ ها، و آنچه که گفته می شود مقبره کوروش بزرگ است، هنوز هم در اوج زیبایی به نظر می رسد.

دروازه ی این مجموعه، به نام دروازه ی ملت ها شناخته می شود؛ جایی که آثاری از نام های مختلف که بر دیوار حک شده اند وجود دارد. آنچه که در باره ی این مجموعه حائز اهمیت است، تاریخ آن می باشد که قدرتی تمام نشدنی را به آن برای تبدیل شدن به یک مقصد گردشگری می دهد.

6- سرزمین یزد

یزد، دیاری متفاوت در ایران است که با کوچه های باریک و تو در تو، همچون یک هزار توی پیچیده به نظر می رسد و احتمالا به سبب داشتن ساختار دفاعی به این شکل درآمده است.

همه ی خانه ها دارای یک حیاط داخلی با یک حوضچه ی کوچک هستند و بادگیرها نیز به منظور خنک سازی ساختمان ها و بهبود گردش هوا بر فراز خانه ها بر افراشته شده اند. بادگیرها هوای تازه بیرون را به داخل اتاق ها می آورند و با گردشی حساب شده، جریان هوا را به حداکثر می رسانند.

کافیست به پشت بام ها بروید و این سرزمین را از زاویه ای متفاوت به تماشا بنشینید. در این زمان است که می توانید این هزارتوی پر پیچ  خم و بام های کاهگلی اش را کشف کنید و لذت ببرید. همه چیز در این دیار بوی معماری سنتی می دهد و شاید جلوه هایش کمتر از سایر شهرها تغییر یافته و مدرن شده اند.

7- نقش رستم | شیراز

در حدود 12 کیلومتری شمال غربی تخت جمشید که پیش تر در باره اش سخن گفتیم، جاذبه ای به نام نقش رستم واقع شده است که در دل کوه ها به وجود آمده و محل آرمیدن پادشاهان هخامنشی بوده است.

متاسفانه مقبره ها توسط اسکندر مقدونیه مورد تجاوز قرار گرفته اند اما این مسئله به هیچ وجه ظاهر شگفت انگیز آنها را تحت تاثیر قرار نداده و هنوز هم به شکل یک شاهکار دیده می شود.قطعا انجام حکاکی در این حجم در زمان های گذشته بسیار سخت بوده و افراد در زیر آفتاب داغ مجبور به کار بوده اند تا چنین چیزی خلق شود.

8- خانه قوام | شیراز

به شهر شیراز که بروید، می توانید پس از بازدید از مسجد نصیر الملک و تماشای رنگین کمان رنگ هایش، به خانه ی قوام بروید که بنایی مربوط به دوره ی قاجار است. این خانه، عمارتی با شکوه می باشد که با آیینه ها و کاشی ها زینت یافته و دنیایی متفاوت را پیش چشم شما قرار می دهد. 

9- گوردخمه | یزد

در گذشته، زرتشتیان معتقد بودند که اگر بدن مرده به خاک سپرده شود، زمین را آلوده می کند و به منظور مبارزه با این مشکل، گوردخمه هایی دایره ای شکل را در نزدیکی آسمان ساختند. 

نگهبانان ویژه، جسد را حمل می کردند و در این فضاهای بزرگ در معرض تابش خورشید قرار می دادند تا پرندگان از آنها تغذیه کنند. پس از مدتی، وقتی که چیزی به جز استخوان باقی نمی ماند، آنها را جمع آوری می کردند و  با آهک و آب آنها را از بین می بردند. این مکان ها مدت هاست که دیگر استفاده نمی شوند چرا که این عمل توسط دولت ممنوع شده است. 

10- پل خواجو | اصفهان

خواجو نام زیباترین پل اصفهان است که توسط شاه شاه عباس در دوران سلسله صفوی ساخته شده است. این پل تنها مکانی برای عبور و مرور نیست و به عنوان یک سد و فضای گردهمایی عمومی نیز کاربرد داشته است. پل خواجو دارای قوس های متعددی می باشد که متاسفانه به دلیل خشکسالی، تنها در دوران خاصی آب از زیر آنها رد می شود. 

ساختمان سفید میانی پل و ساختار متفاوت آن، پل خواجو را به یکی از دیدنی ترین جاذبه های اصفهان تبدیل کرده و هر گزدشگری را به سوی خود می کشاند.

برای آشنایی با این پل به مطلب زیر مراجعه کنید:

پل خواجو | زیباترین پل اصفهان بر روی زاینده رود

سخن آخر

نظرتان در مورد بناهای معرفی شده توسط وب سایت آرپ دیلی چیست؟

به نظرتان جای کدام بناها در این لیست خالی بود؟

تا به حال هیچ یک از این بناها را از نزدیک دیده اید؟

چه شاهکارهای دیگری را در معماری ایران می شناسید؟

نظرات خود را با ما در میان بگذارید...