حرم امام حسین (ع) | قطب مذهب کربلا

شاید اگر می‌شد تاریخ را جور دیگری نوشت، نام بزرگ‌ترین عدالت‌خواه جهان، یعنی امام حسین (ع) که امام سوم شیعیان است با خون و غربت عجین نمی‌شد. اما همین تلخی خون سرخ او، باعث شده است تا داستان شهامت و آزادگی‌اش در دل تمامی مسلمانان جهان جاودانه شود.

حرم امام حسین (ع) نیز یکی از مقدس‌ترین و با شکوه‌ترین بارگاه‌ها و زیارتگاه‌های جهان به شمار می‌رود. در این مطلب قرار است به بررسی حرم امام سوم شیعیان و هر آنچه که قبل از زیارت امام حسین علیه السلام باید بدانید خواهیم پرداخت.

چرا حرم امام حسین (ع)؟

• این حرم، آرامگاه امام سوم شیعیان حسین بن علی است.
• ضریح امام حسین از اهمیت مذهبی و معنوی بسیاری برخوردار است.
• یکی از مقدس‌ترین زیارتگاه‌های جهان اسلام است.
• معماری ایرانی، قرابت بسیار زیادی با معماری این حرم دارد.
• این حرم از معماری چشم نواز و بی‌نظیری برخوردار بوده و ضریح امام حسین (ع) یکی از زیباترین نقاط این حرم است.
• این حرم قدمتی با قدمتی بیش از هزار سال، یکی از بناهای تاریخی مهم است.
• یکی از زیباترین حرم‌های جهان است.
• حضرت علی اکبر (ع)، حضرت علی‌ اصغر (ع) و حضرت حبیب بن مظاهر در داخل ضریح این حرم دفن شده‌اند.
• این حرم محل دفن شهدای اهل بیت (ع) و اصحاب خاص امام حسین (ع) است.
• این حرم محل دفن بسیاری از عالمان و دانشمندان ایرانی و همچنین سیاستمداران و حاکمان ایرانی مانند امیر کبیر است.
• محبوبیت بسیاری نزد گردشگران ایرانی و غیر ایرانی دارد.

آشنایی با حرم امام حسین (ع)

اگر برای شما این سوال پیش آمده که "حرم امام حسین کجاست؟" باید بگوییم حرم امام حسین (ع) یا حرم حسینی، در قلب شهر کربلا واقع شده است و هر ساله شیعیان بسیاری را برای زیارت به سوی خود می‌کشاند. این حرم مطهر محل دفن امام سوم شیعیان به همراه دو فرزند ایشان، علی اصغر و علی اکبر است. همچنین آرامگاه بیشتر شهدای کربلا، تعداد زیادی از بزرگان شیعیان، علمای دینی و ... نیز در این مکان مقدس وجود دارد.

حرم کنونیِ امام حسین شاهکاری از دوره آل بویه به حساب می آید هر چند از آن زمان تا به امروز تغییرات بسیاری در بخش های مختلف به وجود آمده است. خوب است بدانید که ساخت حرم امام سوم شیعیان بین در سال 367 قمری آغاز و در سال 371 قمری به پایان رسید.

حرم امام حسین محوطه ای بسیار وسیع دارد تا هر ساله به ویژه در ماه‌های محرم و صفر، میزبان شیعیان باشد و امکان عزاداری را برایشان فراهم کند.

در این حرم، چهار رواق به نام‌های رواق فقیهان، رواق پادشاهان، رواق ابراهیم مجاب و رواق حبیب بن مظاهر و همچنین، چهار ایوانِ شمالی، جنوبی، خاوری و شرقی وجود دارد. علاوه بر این ها، ده درِ ورودی نیز به چشم می خورد که نام هایشان از این قرار است: در قبله، در رجا، در قاضی الحاجات، در شهدا، در کرامت، در سلام، در سدره، در سلطانیه، در رأس الحسین و در زینبیه.

از اصلی ترین بخش‌های این حرم نیز می‌توان به آرامگاه حسین و دو فرزندشان، آرامگاه کشته‌شدگان کربلا، آرامگاه حبیب مظاهر، آرامگاه ابراهیم مجاب اشاره کرد و همچنین، محوطه قتلگاه را نام برد که سال ها پیش، سر زدن امام حسین توسط شمر در آن منطقه صورت گرفت.

در نهایت بد نیست این را هم بدانید که حرم امام حسین، از طریق مکانی به نام بین الحرمین به حرم حضرت عباس متصل می شود.

بخش‌های مختلف حرم امام حسین (ع)

حرم سرور و سالار شهیدان دارای مساحتی به اندازه 13000 متر مربع و محیط 500 متر می‌باشد که به صورت کلی کمتر از مساحت حرم امام رضا (ع) با 225223 متر مربع است. اما از بخش‌های مختلفی تشکیل شده و بهتر است قبل از زیارت امام حسین (ع) آن‌ها را مطالعه کنید. 

1- ورودی‌ها

همانطور که در بالاتر به آن اشاره کردیم، حرم غریب الغرباء دارای ده باب ورودی صحن است که هر کدام القاب خاص خود را دارند.

• باب القبلة: یکی از قدیمی‌ترین درب‌های حرم سیدالشهدا بوده که به عنوان ورودی اصلی نیز محسوب می‌شود. این درب به خاطر قرار گرفتن در راستای قبله نامگذاری شده است.
• باب الرجاء: این درب حرم سرور شهیدان در مابین باب القبله و باب قاضی الحاجات قرار داد.
• باب قاضي الحاجات: این درب که با نام باب یا درب امید نیز شناخته می‌شود در مقابل سوق العرب (بازار عربی)، در کنار باب الرجاء قرار گرفته است. دلیل نامگذاری این درب به خاطر ساحت مقدس امام زمان و اعتقاد شیعیان بر برآورده شدن حاجات و آمال و آرزوهای شیعیان از طریق توسل به این امام است.
• باب الشهداء: این درب که به یاد شهدای کربلا نامگذاری شده است در میانه ضلع شرقی حرم قرار گرفته است و به سمت حرم حضرت ابوالفضل(ع) قرار دارد.
• باب الکرامه: نامگذاری این درب نیز به یاد کرامت و بزرگواری امام حسین (ع) است. این باب در کنار باب الشهداء، در دورترین نقطه ضلع شمال شرقی صحن قرار گرفته است.
• باب السلام: درب سلام که در نیمه ضلع شمالی حرم واقع شده است، اولین جایی است که زائرین به سمت حرم با خضوع و متانت سلام می‌دهند.
• باب السدرة: در گذشته (زمان خلافت هارون الرشید) درخت سدری در کنار مزار امام حسین (ع) قرار داشت. مردم از این درخت به عنوان یک نشانه جهت آدرس دهی استفاده می‌کردند که بعدها توسط دشمنان اهل بیت از بین برده شد. دلیل نامگذاری این باب که در دورترین نقطه از ضلع شمال غربی صحن قرار گرفته نیز به خاطر وجود این درخت است.
• باب السلطانیه: یکی از سلاطین عثمانی این باب را که در سمت غربی صحن قرار گرفته، ساخته است. به همین دلیل نیز این درب با نام باب السلطانیه شناخته می‌شود.
• باب رأس الحسین: این باب در میان ضلع غربی صحن واقع شده و به دلیل قرار گیری در بالای سر حضرت سیدالشهدا به این نام مشهور شده است.
• باب الزینبیه: این درب در جنوب غربی صحن واقع شده است. دلیل نامگذاری این باب نیز به افتخار حضرت زینب (س) و نزدیکی به تل زینبیه است.

حرم مطهر دارای 8 درب داخلی که درب ورودی رواق‌ها هستند، می‌شود. نام این درب‌ها عبارت است از: درب قبله، درب حضرت علی اکبر(ع)، درب كرامت، درب ناصری، درب ابراهيم مجاب، درب رأس الحسين(ع) و درب حبيب بن مظاهر

امکانات و خدمات حرم مطهر امام حسین (ع)

همانطور که می‌دانید، حرم مطهر این امام به صورت شبانه روزی پذیرای زائرین بسیاری است. برای رفاه حال مسافرانی که به این مکان مقدس رفت و آمد دارند و می‌خواهند به دعا و نیایش بپردازند، امکانات رفاهی زیر وجود دارند.

• اتوبوس برقی: در خیابان‌های اطراف حرم مانند شارع محمد امین اتوبوس‌های برقی وجود دارند که مسافران را تا حرم می‌رسانند.
• امانت ویلچر: برای افزایش کیفیت زیارت، شما می‌توانید به صورت رایگان ویلچر و چرخ کودک را به امانت بگیرید.
• کفش‌داری‌ها: شما می‌توانید کفش‌های خود را به کفشداری‌های حرم مطهر بسپارید.
• دفتر امانات: اگر وسایلی که با خود همراه دارید جز وسایل ممنوعه به حساب می‌آیند، باید این وسایل را در این دفترها به امانت بگذارید.
• آبخوری‌ها: اگر در طول زیارت و دعا احساس تشنگی کردید می‌توانید از آبخوری‌های موجود در صحن حرم استفاده کنید.
• سرویس بهداشتی و وضوخانه: وجود سرویس بهداشتی و وضوخانه نیز در این حرم یکی از امکاناتی است که شما می‌توانید در طول مدت زیارت و سفر خود از آن استفاده کنید و دیگر نگرانی نداشته باشید.
• فروشگاه: در داخل حرم امام حسین فروشگاهی وجود ندارد. اما در خارج از حرم و کوچه‌های اطراف فروشگاه‌هایی وجود دارند که به راحتی بتوانید مایحتاج خود یا سوغاتی خریداری کنید.
• دفتر نذورات و وجوهات: برای تحویل نذورات خود می‌توانید از این دفاتر استفاده کنید.
• دفاتر اشیا پیدا شده: در صورت گم کردن وسایلی که در طول زیارت با خود به همراه داشته‌اید، می‌توانید سری به یکی از این دفاتر بزنید.
• دفاتر افراد گمشده: آخرین گزینه و مهم‌ترین آن‌ها در میان خدمات رفاهی حرم امام حسین (ع) مرکز مفقودین یا دفتر افراد گمشده است. اگر در داخل حرم فردی را که همراه شما بود را گم کردید می‌توانید از این مراکز بخواهید نام آن‌ها را در بلندگو صدا بزنند.

مسیر دسترسی هوایی به حرم امام حسین (ع)

با وجود اینکه فرودگاه بین المللی کربلا در آستانه افتتاح قرار دارد، اما هنوز خبری مبنی بر زمان بازگشایی و برقراری پروازهای مستقیم نیست. پس اگر به خرید بلیط هواپیما فکر می‌کنید و می‌خواهید سفری هوایی را در پیش بگیرید، باید خود را با یک پرواز به نجف که نزدیک‌ترین فرودگاه به کربلا محسوب می‌شود رسانده و پس از آن باید حدود 100 کیلومتر تا حرم مطهر بپیمایید. برای مثال اگر ساکن تهران هستید، می‌توانید با خرید بلیط هواپیما تهران نجف خود را به این شهر رسانده و با ماشین یا حمل و نقل عمومی به حرم بروید.

مسیر دسترسی هوایی به حرم امام حسین (ع)

به طور کلی در کنار مرزهای هوایی و دریایی، 6 مرز زمینی برای عبور و مرور زائران ایرانی برای رسیدن به حرم  وجود دارد. این مرزها و میزان فاصله آن‌ها تا کربلا به شرح زیر هستند.

• مهران: 280 کیلومتر
• خسروی: 320 کیلومتر
• شلمچه: 650 کیلومتر
• چذابه: 460 کیلومتر
• تمرچین: 650 کیلومتر
• باشماق: 480 کیلومتر

از آن‌جایی که میزان مسافت مرز مهران تا کربلا کمتر از مرزهای دیگر است، مسیر پیشنهادی برای رسیدن به حرم از این مرز است. شما در استفاده از روش زمینی می‌توانید با خرید بلیط اتوبوس خود را از مهران به کربلا رسانده و پس از آن با استفاده از حمل و نقل عمومی خود را به حرم برسانید.

تنها توجه داشته باشید اگر بخواهید از تهران تا کربلا به صورت زمینی سفر کنید باید در حدود 19 الی 24 ساعت در راه باشید.