موزه های یزد

در شمال میدان امیرچخماق و در ابتدای خیابان قیام بر سردر یکی از خانه‌های قدیمی، عبارت موزه آب به چشم می‌خورد که با ورود به آن می‌توانید به مرور تاریخ چندهزارساله آب در این مرز و بوم بپردازید. موزه آب یزد سال‌هاست که در خانه تاریخی کلاهدوزها برپا شده و توانسته است توجه گردشگران را به خود جلب کند. در سال 1379 و همزمان با برگزاری نخستین همایش بین‎‌المللی کاریز بود که این موزه کار خود را آغاز کرد تا ارزش و اهمیت آب را در منطقه ای کویری به مردم نشان دهد. حالا بسیاری از این موزه با عنوان یکی از بهترین موزه‌های آب دنیا یاد می‌کنند؛ جایی که در آن می‌توان آثار و ابنیه‌های تاریخی در زمینه‌های مختلف مربوط به آب را شناخت و کمی بیشتر در مورد تاریخ این سرزمین دانست.

با قدم گذاشتن به درون این خانه، ویژگی‌های معماری یزدی را در جای جای آن می‌بینید. ویژگی هایی مثل حفظ حریم خانه از نگاه نامحرم، همبستگی فضاهای مختلف، احترام به حریم خصوصی، چیدمان اصولی فضاها در کنار هم و ... همه و همه در خانه لاری ها دیده می‌شوند. در این میان عنصر مهم معماری یزد، یعنی بادگیر هم در این خانه به چشم می‌خورد و تزیینات آینه کاری و گچبری نشان از لوکس بودن عمارت دارند. شیشه‌های رنگی و پنجره‌های ارسی نیز ظاهری دلفریب به این خانه داده و دلنشینی فضا را دو چندان کرده‌اند. از همان بدو ورود به خانه محو تماشای درها، پنجره ها، ارسی‌ها و اتاق های آینه کاری و نقاشی شده آن می‌شویم که یکی از نمونه‌های زیبا و عالی خانه‌های اعیانی قرن سیزدهم را به تصویر می‌کشند.

موزه آینه و روشنایی که با نام عمارت قصر آینه نیز شهرت دارد یکی از جذاب‌ترین موزه های شهر یزد محسوب می‌شود چرا که معماری و تزیینات زیبای داخل خانه در کنار اشیای دیدنی آن ترکیب بی نظیری را به شما هدیه می‌کند. عمارت قصر آینه از سال 1320 به عنوان یک مهمانسرای خصوصی مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ اما پس از انقلاب، کاربری آن تغییر یافت و در سال 1377 به موزه تبدیل شد. معماری عمارت ترکیبی از سبک ایرانی و اروپایی است که به شکل هنرمندانه‌ای توسط ایرانیان در هم آمیخته‌اند. دیوارهای نقاشی شده و ظریف کاری‌های گچ‌بری در جای جای عمارت هر ببینده ای را به خود جذب می‌کنند. در این موزه می‌توانید انواع اشیای روشنایی مثل: پیه سوزها، نفت سوزها و ... را ببینید و در کنار این‌ها آینه کاری‌های بسیار زیبا، انواع سلاح، سکه، مهره های زینتی و ... برای شما یک تجربه متفاوت رقم می‌زنند. این عمارت زیبا یک سال پس از آن که به موزه تغییر کاربری داد، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

موزه سکه و مردم شناسی حیدرزاده یک موزه تخصصی سکه است که با تلاش استاد حسین حیدرزاده -از استادان و متخصصان علم سکه شناسی- در خانه زیبای عرب زاده برپا شده است. این خانه از بناهای دوره قاجار به شمار می‌رود و از ویژگی‌های منحصر به فرد آن می‌توان به این موارد اشاره کرد: گچ بری های زیبا با نقوش اسلیمی، اشعار مذهبی واقعه کربلا، گنجینه‌های زیبای چوبی و سقف کریاس و ... . مجموعه‌هایی از سکه‌های قدیمی (طلا، نقره، مسی، برنجی) از دوره هخامنشیان تا عصر حاضر را می‌توانید در این موزه ببینید که سکه طلا و نقره عباس بن مامون و احمد بن علی سامانی، سکه جلوس کریم خان زند و سکه نادرشاه از معروف‌ترین‌های آنها هستند.

کاروانسرای میبد یکی از 999 کاروانسرایی است که در دوره صفویه جهت تسهیل مسافرت و ایجاد راه های ارتباطی و سایر دلایل در آن دوره ساخته شد. این کاروانسرا از نظر معماری، طراحی داخلی و جایگاه جغرافیایی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. کاروانسرای میبد به شیوه چهار ایوانی ساخته شده و دارای 100 حجره است که 24 تای آن در حیاط کاروانسرا قرار گرفته‌اند. درِ ورودی این بنا در قسمت جنوبی و در بخش مرکزی حیات یک حوض آب هشت گوش وجود دارد که از طریق قنات آبرسانی می‌شود. بخش های دیگر کاروانسرا شامل چند ساباط، هشتی ورودی، مهتابی و ... می‌شود.