غار چال ‌نخجیر دلیجان

با کارناوال به سمت استان مرکزی می‌رویم تا از غار چال نخجیر دیدن کنیم؛ غاری زنده و بی‌نظیر که رسوبات آن سالانه گردشگران زیادی را به سمت خود جذب می‌کند. اگر می‌خواهید بدانید غار چال نخجیر کجاست با ما همراه شوید تا هم آدرس غار را به شما بدهیم و هم تصاویر غار چال نخجیر را با شما به اشتراک بگذاریم. 

چرا غار چال نخجیر ؟

• یکی از غارهای آهکی زنده در دنیاست.
• رسوبات غار چال نخجیر جزو زیباترین رسوبات غاری در ایران محسوب می‌شود.
• تهویه طبیعی این غار یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن است، به این صورت که فضای داخلی غار در تابستان‌ها خنک و در زمستان‌ها گرم و مطبوع می‌شود.
• این اثر طبیعی ثبت ملی شده، بین 16 تا 34 میلیون سال عمر دارد.
• فعالیت‌های غار، طی میلیون‌ها سال موجب شکل‌گیری اشکال جالبی شده که هر کدام به یک حیوان خاص شبیه هستند مانند: تمساح سنگی، کرگدن سنگی، لاکپشت سنگی و ... .

آشنایی با غار چال نخجیر

بین دو شهر دلیجان و نراق در استان مرکزی، یکی از زیباترین غارهای زنده و مرطوب دنیا، غار چال‌نخجیر، در دامنه کوهی با نام کوه تخت قرار دارد و سن آن بین 34 تا 16 میلیون سال تخمین زده می‌شود. چال‌نخجیر یک غار زنده است؛ یعنی رسوبات در آن رشد می‌کنند و اشکال منحصربه‌فردی را به وجود می‌آوردند. حدود 95درصد از بدنه غار، رسوبات آهکی و باقی آن سنگ است، این رسوبات آهکی اغلب به صورت کریستالی هستند که زیبایی چال‌نخجیر را چند برابر کرده‌اند. غار چال‌نخجیر به احتمال خیلی زیاد در گذشته جز غارهای آبی محسوب می‌شده است چرا که هنوز هم می‌توان بر روی دیواره‌های آن خط تراز آب را مشاهده کرد؛ اما به دلیل تغییرات آب و هوایی کم‌کم به شکل کنونی خود درآمده است.

مسیر بازدید غار حدود 1.2 کیلومتر طول دارد و از تونل‌ها، دهلیزها و حوضچه‌های آب فصلی کوچک و بزرگ تشکیل شده است. طبق بررسی‌های انجام شده به احتمال زیاد این غار حدود 12 کیلومتر طول دارد که تنها 6 کیلومتر آن شناسایی شده و حدود 1 کیلومتر آن قابل بازدید است. همچنین گفته می‌شود زیر غار دریاچه بزرگی نیز وجود دارد که به احتمال زیاد وسعت آن به بیش از 3000 متر می‌رسد. جالب است بدانید که به دلیل عدم امکان تابش نور خورشید به داخل غار و آهکی بودنش هیچ موجود زنده‌ای در آن زندگی نمی‌کند.

این غار حوالی سال 1368 به صورت اتفاقی کشف و در سال 1384 با شماره ۱۳۸۱۴ در فهرست آثار ملی ثبت شد.

دلیل نامگذاری: در گذشته‌ای نه چندان دور، حکمرانان و شکارچیان، شکار خود را به یک منطقه پَست و گود به نام چال نخجیر هدایت می‌کردند تا حیوان امکان فرار نداشته باشد. چال به همان معنی چاله و مکان پست است و نخجیر هم که به معنای شکارگاه است.

پیش از ورود به غار

از پارکینگ مجموعه تا بخش ورودی، مسیر پیاده‌روی سنگ‌فرش شده‌ای وجود دارد که پس از آن به ورودی غار خواهید رسید. پیش از ورود به غار باید حتما وسایل غیر ضروری‌تان را داخل صندوق‌های امانات قرار دهید. در ضمن به هیچ عنوان اجازه ورود دوربین یا موبایل را به غار ندارید و نمی‌توانید از فضای داخلی آن عکس‌برداری کنید چرا که نخجیر غاری زنده است و نور فلاش دوربین می‌تواند آسیب‌های بسیار جدی به آن وارد کند.

اگر در فصل گرم وارد غار شوید به خاطر تهویه طبیعیِ چال نخجیر، هوایی خنک و مطبوع به پوست‌تان می خورد که بسیار لذت‌بخش است. اگر هم در فصل سرد به غار بروید هوای گرم درون غار برای‌تان بسیار مطلوب خواهد بود، این تهویه هوا یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد چال‌نخجیر است.

فضای داخلی غار

در ابتدای ورود، مسیر کف‌سازی شده‌ای از سنگ پیش پای‌تان قرار دارد که شما را به سمت داخل غار خواهد برد. در آغاز ورودتان انواع چکیده، بلورهای کلیست (1) اسفنج‌های آهکی سفیدرنگ و انواع رسوبات آهکی و دولومیتی (2) را مشاهده خواهید کرد. هرچه به سمت جلو حرکت کنید مسیر حرکت‌تان پهن‌تر و پراکندگی رسوبات بیشتر شده و کم‌کم به اشکال زیبا و خاص غار نزدیک می‌شوید. این اشکال به صورت طبیعی به وجود آمده‌اند و هر کدام به یک حیوان یا شکل خاص شباهت دارند. برای مثال می‌توان به تمساح سنگی، کرگدن سنگی، لاکپشت سنگی، هیولا، گوزن، انسان، عقاب و... اشاره کرد که هر کدام با یک تابلو مشخص شده‌اند و جنس‌شان از آهک است. علاوه بر این رسوبات منحصربه‌فرد، چال‌نخجیر دارای چند تالار متنوع از رسوبات است که آنها را به نام‌های سفره عروس، دریاچه، برزخ، باغ‌وحش، چهل‌چراغ، چهلستون و تالار زیبایی‌ها می‌شناسند. در برخی نقاط نیز رسوبات سوزنی شکل از جنس گچ قابل مشاهده است. در مسیر غار نیز می‌توانید چاله‌های آب کوچک و بزرگی را ببینید که میزان آب آنها در فصول مختلف سال متغیر است.

در انتهای غار نیز یک سکوی بلند طبیعی وجود دارد و با بالارفتن از چند پله می‌توانید روی بلندترین نقطه غار بیاستید و به اطراف نگاه کنید. در کنار این سکو هم یک دیواره تنگه مانند بسیار بلند وجود دارد که در ژرف‌ترین نقطه آن می‌توان آبی که زیر غار جاری است را با چراغ قوه مشاهده کرد. طبق گفته برخی منابع به احتمال زیاد این آب مربوط به دریاچه‌ای است که تا کنون حدود 600 متر آن شناسایی شده است و وسعت آن، حدود 3000 متر تخمین زده می‌شود.

پاورقی

1- نوعی کانیست که آن را کانی هزار چهره می‌نامند، مواد تشکیل‌دهنده آن نیز اکسیژن و کلسیم کربن است.

2- دولومیت یک نوع ماده معدنی است که معمولا رنگی‌هایی مانند خاکستری مایل به کرم و یا سفید مایل به خاکستری دارد. این ماده گاه با رنگ‌هایی مانند سبز، سیاه و زرد نیز دیده می‌شود.

هنگام بازدید از غار به نکات زیر توجه داشته باشید

• بازدید از غار به صورت گروهی و با یک راهنما صورت می‌گیرد، برای بازدید باید منتظر گروه قبل بمانید تا بازدید آن‌ها به پایان برسد و پس از به حد نصاب رسیدن تعداد می‌توانید با راهنما وارد غار شوید.
• پیش از ورود به غار وسایل مهم خود را داخل صندوق‌های امانات قرار دهید و از بردن گوشی موبایل، دوربین یا هر نوری که گرما تولید می‌کند جدا خودداری کنید.
• عکسبرداری در غار چال نخجیر ممنوع است.
•  هنگام بازدید به هیچ عنوان رسوبات آهکی داخل غار را لمس نکنید چرا که این کار موجب آسیب به رسوبات و ایجاد آلودگی‌های مختلف مانند انواع کپک می‌شود.
• از دویدن و حرکات خطرناک خودداری کنید چرا که هر گونه فعالیت اضافی شما موجب تولید گرما در فضای غار می‌شود و این مسئله به راحتی می‌تواند موجب نابودی بخش‌های مختلف غار شود.
• کشیدن سیگار و بردن خوراکی داخل غار ممنوع است.
• گردشگران محترم باید در حین بازدید از غار چال نخجیر نراق به نکات زیر توجه کنند:
• ورود افرادی که ناراحتی قلبی و تنفسی دارند به داخل غار ممنوع است. 
• مسیررفت و برگشت یک مسیر میباشد و دارای 470 عدد پله می باشد.(درمسیررفت و برگشت470)

امکانات غار چال نخجیر

• بوفه 
• پارکینگ 
• سالن انتظار
• سرویس بهداشتی
• تور گروهی بازدید به همراه راهنما
• صندوق نگهداری وسایل 

دیدنی های اطراف

کاروانسرای شمس السلطنه نراق | 10 کیلومتر

بازار قدیمی نراق | 10 کیلومتر

مسجد مسّر دلیجان | 13 کیلومتر

آتشکده آتشکوه | 50 کیلومتر

معبد خورهه | 53 کیلومتر

چشمه‌های آب گرم محلات | 33 کیلومتر

اکتشاف غار چال نخجیر

غار چال‌نخجیر مانند بیشتر غارها و اماکن طبیعی ویژه و خاص، به طور کاملا اتفاقی کشف شد. در سال 1368 سازمان آب دلیجان حفاری‌هایی در این منطقه انجام داد که به دنبال آن این غار  از دل کوه نمایان شد، البته در روزهای ابتدای کشف غار، بخش ورودی آن به بزرگی امروز نبود و به خاطر انفجارهای غیر اصولی برای باز کردن دهانه، وسعت آن بیشتر شد.

نحوه تشکیل غار چال‌نخجیر

این غار از نوع غارهای تکتونیکی به شمار می‌رود، یعنی شکل‌گیری آنها به خاطر حرکت صفحات زمین صورت گرفته است، کارشناسان بر این باورند که حرکت معکوس گسل (1) موجب شکل‌گیری فضای غار چال‌نخجیر شده است. پس از آن ریزش‌های جوی دارای گازکربنیک و یا باران‌های اسیدی از بین سنگ‌ها عبور کرده و پس از انحلال با کربنات کلسیم در میلیون‌ها سال این سازه‌های زیبای رسوبی را به وجود آورده است.

غار چال‌نخجیر دلیجان یا نراق؟

غار چال نخجیر دقیقا بین دو شهر نراق و دلیجان قرار دارد، به همین خاطر در روزهای ابتدایی کشف غار اختلافاتی بر سر نامگذاری غار صورت گرفت چرا که هر کدام از شهرها مدعی مالکی غار بودند. البته در روزهای اول غار به صورت نیمه رسمی به اسم دو شهرستان دلیجان و محلات ثبت شده بود که به خاطر اعتراضات مردم شهر نراق در نهایت نام غار بدون ذکر نام شهر و تنها به اسم غار چال‌نخجیر ثبت شد.

پاورقی

1- اگر صفحه رویی گسل به سمت بالا حرکت کند، به این پدیده گسل معکوس یا Reverse گفته می‌شود.

سخن آخر

با کارناول راهی استان مرکزی شدیم تا از غار زیبای چال‌نخجیر کنیم. غاری زیبا و حیرت‌انگیز که کریستال‌ها و رسوبات آهکی‌اش چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. این غار حیرت‌انگیز که حدودا 30 سال پیش طی یک عملیات عمرانی کشف شد، تا کنون گردشگران زیادی را به سمت خود کشانده است.

به نظرتان شرایط کافی و لازم برای نگهداری از چنین پدیده زیبایی در این غار وجود دارد؟ آیا ورود گردشگران به این طبیعت زیبا و حساس کنترل شده است؟

نظرتان را با ما به اشتراک بگذارید.