پای دلالان در گردشگری سلامت ایران

به نقل از ایسنا، دکتر قاسم جان بابایی، معاون درمان وزیر بهداشت در همایش روسای بیمارستان های دارای واحد پذیرش بین‌الملل، در مورد جایگاه ایران در حوزه‌ی گردشگری سلامت ابراز نگرانی کرد و تعداد دقیق ورودی گردشگران سلامت به ایران را نامشخص دانست. وی در حاشیه‌ی این همایش به سوالات خبرنگاران در زمینه گردشگری سلامت پاسخ داد و از مشکلات عدیده ای که در این بخش در ایران وجود دارد، سخن گفت.

دکتر جان بابایی به جایگاه نامناسب ایران در گردشگری سلامت و حضور دلالان در این حوزه اشاره کرد و بیان نمود:

ما آمار دقیقی از میزان گردشگران خارجی که برای درمان وارد ایران می‌شوند نداریم؛ چرا که بسیاری از آنها از طریق شرکت‌ها و دلال‌ها وارد کشور می‌شوند.

وی در مورد نحوه ی ارائه ی خدمات درمان برای گردشگران سخن گفت و اعلام کرد که عقب ماندگی های زیادی در این حوزه وجود دارد:

متاسفانه شرایط لازم را برای حضور گردشگران جهت دریافت درمان در کشور فراهم نکرده‌ایم. باید توجه کرد که ما ده‌ها هزار پزشک در خارج از کشور داریم که تحصیلات‌شان را در ایران تمام کرده و سپس برای طبابت به خارج از کشور رفته‌اند و بسیاری از آنها نویسنده کتب پزشکی هستند. این موضوع از طرفی غرورآفرین است اما از یک سو می‌بینیم که نتوانسته‌ایم از این ظرفیت به درستی استفاده کنیم.

جان بابایی در ادامه افزود:

اینکه کشورهای منطقه به ویژه کشورهای اسلامی در زمان بحران، ایران را یار و یاور خود می‌دانند، خوب است، اما مناسب نیست که برای دریافت خدمات درمانی به کشورهای دیگر بروند؛ چرا که در حوزه ارائه خدمات درمانی شایستگی ارائه خدمت به آنها را داریم اما نتوانسته‌ایم آن طور که باید این کار را انجام دهیم.

معاون درمان وزارت بهداشت، از تلاش های وزارتخانه در زمان وزارت آقای دکتر هاشمی در زمینه ی گردشگری پزشکی و عقد تفاهم نامه‌های زیادی با کشورهای مختلف در حوزه ی درمان، دارو و آموزش پزشکی خبر داد و بیان کرد:

اما هنوز اثرات پر رونقی را در این حوزه ندیده‌ایم. بنابراین اول باید فرآیندهایمان را بازنگری کرده و نقاط ضعف‌مان را برطرف کنیم تا حداقل کشور ما پذیرای بیماران کشورهای منطقه باشد.

وی با بیان اینکه امکانات درمانی و زیرساخت های پزشکی کشورمان در سطح خوبی قرار دارند، گفت:

وقتی دانشمندان کشورهای منطقه به ایران می‌آیند، باور نمی‌کنند که امکانات درمانی‌مان تا این حد بالا باشد. این موضوع نشان می‌دهد که ما در عرصه بازاریابی گردشگری سلامت کم کار کرده‌ایم و تبلیغات‌ خوبی در حوزه خدمات پزشکی نداشته ایم. متاسفانه ما در حوزه گردشگری سلامت نه تنها جایگاه خوبی نداریم، بلکه حتی در میان کشورهای منطقه نیز در جایگاه‌های پایین‌تر قرار داریم. امیدوارم با کمک سازمان گردشگری، وزارت امور خارجه، نظام پزشکی و ... این کار را سرعت بدهیم.

دکتر جان بابایی همچنین تاکید کرد:

البته ما قصد نداریم سرپرستی این کار را به دست بگیریم، بلکه می خواهیم کارها را تسهیل کنیم. رویکرد وزارت بهداشت حتی در مراکز و بیمارستان‌های دولتی، نوعی واگذاری مسئولیت مردم به مردم است. حتی بیمارستان‌هایی که قرار است در حوزه گردشگری سلامت خدمت ارائه دهند باید کارهایشان را حتی در سطح مدیریت به خودشان سپرده و کارشان را آسان کنیم. بر این اساس وزارت بهداشت اقدامات سیاستگذاری، نظارت و اعتباربخشی را انجام می‌دهد و باقی کارها را به مراکز درمانی واگذار می کند. برنامه‌هایی در این حوزه آغاز شده است و تاکنون ۹ دوره به مدیران دولتی در زمینه ارائه خدمات گردشگری سلامت، آموزش داده‌ایم.

این مقام مسئول وزارت بهداشت از در اولویت قرار دادن احیای گردشگری سلامت خبر داد و اظهار داشت:

فکر می‌کنم اثرات اجتماعی و فرهنگی آن بیشتر از اثرات اقتصادی‌اش باشد. اینکه بتوانیم کاری کنیم تا کشورهای منطقه از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی ما استفاده کنند و حتی برای آموزش پزشکی به کشور بیایند آثار اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مناسبی خواهد داشت.

وی در ادامه ابراز امیدواری کرد تا قراردادهایی در حوزه‌ی فعالیت های درون بیمارستانی و برون بیمارستانی تدوین شود و راه گردشگری سلامت در ایران هموار گردد:

امسال تفاهم‌نامه‌ای را با کشور عراق در اربعین داشتیم و بندی هم به آن اضافه کردیم تا پزشکان ما بتوانند در بیمارستان‌های عراق طبابت کنند. این کار قدم خوبی است و می‌تواند به تقویت حوزه گردشگری سلامت کمک کند. از طرفی می‌تواند رقابتی را بین بیمارستان‌ها در کشور ایجاد نماید.

دکتر جان بابایی همچنین از بیمارستان ها و مراکزی که هم اکنون در حال ارائه خدمات به گردشگران هستند، سخن گفت:

در حال حاضر ۱۶۰ بیمارستان که عمدتا خصوصی هستند توانسته‌اند در حوزه گردشگری پزشکی اقدام کنند و شرایط ارائه خدمت را در این حوزه ایجاد نمایند.

معاون درمان وزارت بهداشت در مورد دلالان و شرکت هایی که در حوزه ی گردشگری سلامت فعالیت دارند و در مورد نقش واسطه گری آن ها نیز صحبت هایی انجام داد:

البته گاهی این افراد، با تجربه هستند و از این طریق امرار معاش می‌کنند اما فرآیندی که بر اساس آن بیمار خارجی وارد کشور می‌شود، باید مدیریت و سازماندهی شود و ارتقاء یابد. در این بین افرادی هم هستند که ممکن است باعث آسیب به بیمار خارجی شوند و یا باعث شوند که بیمار خارجی خدمت درستی دریافت نکند. بنابراین ما باید با کمک سازمان‌های مرتبط وزارت امور خارجه و ... این موضوع را تحت عنوان یک پروتکل درست و مدیریت شده سازماندهی کنیم.

وی در مورد نقش وزارت بهداشت در این زمینه نیز سخن گفت و اعلام کرد که این وزارتخانه کار سیاستگذاری، نظارت بر ارائه خدمات و اعتباربخشی را بر عهده دارد:

اگر فرآیند گردشگری سلامت در کشور مدیریت نشود، ممکن است بیماران خارجی وارد مراکز بی‌کیفیت و غیراستاندارد شوند. در عین حال ما در زمینه میزان گردشگرانی که برای درمان به کشور می‌آیند آمار دقیقی نداریم؛ چرا که بسیاری از آنان از طریق شرکت‌ها و دلال‌ها وارد می‌شوند و بنابراین ثبت رسمی صورت نمی‌گیرد. حتی گاهی به عنوان بیمار هم به کشور نمی‌آیند. بنابراین تا زمانی که ثبت‌مان دقیق نشود نمی‌توانیم آمار دقیقی از آنها ارائه کنیم.

دکتر جان بابایی همچنین حوزه های پزشکیِ پرطرفدار گردشگری سلامت را معرفی نمود و بیان کرد:

بیشترین خدماتی که در حال حاضر در حوزه گردشگری سلامت در کشور ما ارائه می‌شود، در حوزه جراحی‌های چشم، مغز و اعصاب، ارتوپدی، ناباروری و ... است که خدمات پیشرفته‌ای را به کشورهایی چون عراق، افغانستان و ... ارائه می‌دهیم.

معاون وزارت بهداشت در پایان، در جواب سوالی در زمینه ی سود اقتصادی حوزه ی گردشگری سلامت در ایران چنین پاسخ داد:

در حال حاضر ارزیابی دقیقی از این موضوع نداریم تا ببینیم که از نظر اقتصادی این کار چقدر برای ما نفع دارد، اما مطمئنا آثار اجتماعی و فرهنگی آن بسیار بیشتر است.