مراسم شب جادوگران | گردشی سحرآمیز میان آتش و جادو

گاهی عقاید و تمدن های کهن آن قدر جذاب هستند و با تفکر و اندیشه خلق شده و ادامه یافته اند که پس از گذشت قرن ها از آن ها هنوز هم طرفداران زیادی دارند و عده ی زیادی راه و روش اجدادشان را هنوز هم دنبال می کنند.

برخی از این عقاید جزئی از فرهنگ ، آداب و رسوم و زندگی روزمره ی آن ملت شده اند و همه ساله با یادواره و جشنواره هنوز هم جشن گرفته می شوند و حتی بعضی از این جشنواره ها که ریشه در عقاید کهن دارند آن قدر در سراسر جهان محبوب شده اند که به قطب گردشگری تبدیل شده اند.

یکی از جشنواره هایی که در اروپا بسیار محبوب است و بر گرفته از عقاید آلمانی ها است ، جشن شب جادوگران می باشد ، در این شب همه لباس هایی شبیه به جادوگران به تن می کنند و ادعا دارند جادوگر هستند ، این شب شبی پر از شادی و تفریح است.

امروز کارناوال می خواهد به این جشن سری بزند و با آداب و رسوم و ویژگی های آن آشنا شود با کارناوال همراه باشید که قرار است در جشنی جذاب و دیدنی شرکت کنیم.

جشن شب جادوگران

شب جادوگران که به واپورگینچ ( باید به آلمانی خوانده شود Walpurgisnacht ) یا ( Witches' Night ) معروف است جشنی پر سر و صدا و شلوغ با شکل و شمایل عجیب و بسیار شبیه به هالووین است. این جشن در 30 آوریل یعنی یک شب پیش از شروع فصل بهار برگزار می شود و تا یکم می ادامه دارد ؛ همه ی سنین در این پای کوبی برای فرارسیدن بهار شرکت می کنند ، کودکان با لباس های بچه گانه و بزرگترها با پوشیدن لباس های ترسناک و رنگارنگ به استقبال این فصل می روند.

قرار است جشنی باشد برای مبارزه با پلیدی ها و ناپاکی ها همه با هم متحد می شوند تا با شمایلی سحرآمیز به جنگ جادوگران پلید بروند، تا چشم کار می کند آدم هایی را می بینیم که با صورت هایی نقاشی شده و کلاه هایی جادوگر مانند رژه می روند و پای کوبی می کنند.

در اصل این جشن اولین بار در بالای کوه هارز ( HARZ ) که تقریبا در مرکز آلمان است برپا گشت و بعد ها به مکان های دیگر آلمان و امروزه در دیگر کشورهای اروپایی رواج پیدا کرد، بعضی ها می گویند آلمانی ها  بلاخره بهانه ای برای شاد بودن و جشن و میهمانی گرفتن پیدا می کنند و این جشن هم تنها بهانه ای است برای شاد بودن و سرگرم کردن جوانان .

در واقع ملت معتقد به این جشن با لباس پوشیدن شبیه جادوگران سعی دارند تا با جادوگران خبیث که اجازه ی ورود بهار را نمی دهند مبارزه کنند، شب جادوگران رقص و پایکوبی خاصی دارد و انواع نوشیدنی های غیر الکلی هم بخش می شود و آتش روشن می کنند و دور آن می رقصند و شاد هستند.

یک روز پیش از شب جادوگران

شور و هیجان میان مردم موج می زند، اغلب جوانان یا نوجوانانی که می توانند یک روز پیش از شروع جشن به جمع آوری چوب و تنه ی درخت از روستا های اطراف می کنند و وظیفه دارند هرکدام تا جایی که می توانند بزرگ ترین توده ی چوبی را از شاخه ها و چوب ها بسازند ، آن ها اغلب برای جا بجایی تنه های بزرگ تر درختان از تراکتور استفاده می کنند.

آن ها پس از جمع آوری چوب از روستاهای اطراف ، آن ها را مانند خیمه های سرخپوستان کنار هم قرار می دهند و داخل آن را با لاستیک، زباله یا بوته هایی که آتش زا هستند پر می کنند و روی آن ها بنزین و آتش زنه می ریزند.

جوانان در مناطقی که قرار است جشن شب جادوگران در آن برپا شود عروسکی زشت نصب می کنند که نمادی از جادوگران باشد و همه بدانند که آن مکان شوم است و رقابت برای ساخت بزرگترین آتش ادامه دارد و تا فردا همه جا شوم تر و سحر آمیز تر می شود ...

اهالی منطقه بر در خانه هایشان اشکال پلید نمدی یا ساخته شده با جوراب را آویزان می کنند و منتظر آمدن شب و جادوگران می شوند.

آداب و مقررات مراسم

جشن شب جادوگران در سراسر اروپا برپا می شود در برخی نقاط بیشتر به آن اهمیت می دهند و در برخی دیگر نه اما همین وسیع بودن مناطقی که جشن در آن ها برگزار می شود یکی از دلایل ایجاد تغییرات در این مراسم است.

به طور کلی در این مراسم افراد از همه ی سنین شرکت می کنند، آن ها باید شکل و ظاهرشان را شبیه به جادوگران کرده باشند لباس هایی جادوگر مانند، موهای رنگی و آرایش ها ی ترسناک و استفاده از کلاه های جادوگران از واجبات شرکت در جشن جادوگران است.

برخی با خود عروسک های ترسناک و خبیث می آورند و به سحرآمیز تر شدن این شب کمک می کنند، از دیگر عناصری که حتما باید در این جشن باشد آتش است و موسیقی ، در شب جادوگران خیمه های چوبی را آتش می زنند و در اطراف آن ها به رقص و آواز می پردازند.

برگزاری مراسم شب جادوگران در آلمان

کوه های هارز ( Harz ) که کوهی بلند و انبوه از درختان سرسبز است حدودا در مرکز آلمان قرار گرفته کوهی است که با عقاید و خرافات آلمان ها در هم تنیده است ، شب جادوگران از جادوگرانی که روی این کوه زندگی می کرده اند نشات گرفته است و این کوه به نوعی کوه شوم برای آلمان ها شده است.

جشن شب جادوگران مراسم و مراحل مختلفی دارد و هر کس در هر سنی که هست کارهای بخوصیصش را انجام می دهد مثلا جوانان با لباس های ترسناک و نقاشی کردن روی دیوارهای شهر با دیگران شوخی می کنند و بزرگ تر ها فرزندانشان را به این جشن می آورند و در کنار خانواده با هم شادی می کنند ، این جشن با این که آتش و شیطنت در آن موج می زند اما جشنی امن است و پلیس در جای جای این مراسم حضور دارد تا امنیت شرکت کنندگان را تامین کند.

شب جادوگران در دیگر کشورها

در حا ل حاضر شب جادوگران در بسیاری از کشور ها بخوصوص کشورهای اروپایی برگزار می شود و به نام های مختلفی هم مشهور شده است اما بیشتر کشور ها شب جادوگران را با نام سنت میشنری ( Saint Walpurga ) که یک قدیسه ی انگلیسی تبار بوده است یا والپوگیس ( walpurgis ) یا ویچ نایت ( Witches' Night ) می شناسند، در ادامه به این مراسم در برخی از کشور های دیگر می پردازیم.

1 ) جمهوری چک

جمهوری چک کشوری اروپایی و همسایه ی شرقی آلمان می باشد، شب جادوگران در این کشور هم طرفداران زیادی دارد و همه ساله در شب 30 آوریل این کشور پر می شود از شور و هیجان و آتش.

در پک این شب با نام سوزاندن جادوگران ( Burning of Witches ) هم معروف است ، این شب نزد مردمان این سرزمین بسیار محبوب است و در آن شب اهالی دور هم جمع می شوند و باربیکیو برپا می کنند و سوسیس کباب می کنند و می رقصند و لباس های قدیمیشان را به تن می کنند و پلیدی های جادوی جادوگران را در آتش می سوزانند تا فصل بهار از راه برسد.

یکی دیگر از تفاوت های جشن شب جادوگران در جمهوری چک آتش های غول پیکر 8 متری آنها است، ساکنان این منطقه آتش های بلندی بر پا می کنند که ارتفاعشان به 8 متر می رسد و تا نیمه های شب و گاهی تا نزدیکی صبح آتش ها شعله ور هستند، پس از پایان مراسم جوانان و عشاق به دنبال درختان گیلاس می گردند، درختان گیلاسی که شکوفه هایشان روئیده باشد و نویدبخش آمدن بهار و فصلی نو باشند، این روز به دلیل این رسم زیبا به روز " عاشقان یا کسانی که درگیر عشق هستند " هم معروف است.

2 ) استونی 

استونی کشوری است در شمال اروپا که از سمت جنوب با ایتوانی همسایه می باشد این کشور یکی مکان هایی است که شب جادوگران در آن بسیار محبوب است و مردمانش همه ساله با شور و شوق زیادی منتظر فرا رسیدن فصل بهار و این جشن هستند.

روز 30 آوریل به مناسبت فرارسیدن فصل بهار در استونی تعطیل رسمی است و آن ها این روز را روز بهار نام گذاری کرده اند،ساکنان استونی با فراگیری رسومات این جشن از آلمان ها لباس هایی ترسناک و شبیه به جادوگران می پوشند و در کوچه و خیابان ها پرسه می زنند و کارناوال هایی ترسناک در عین حال سرگرم کننده را در سراسر کشور به راه می اندازند.

این رسم در جنوب استونی و منطقه ی تارتو ( Tartu ) که ناحیه ای دانشگاهی است طرفداران زیاد تری دارد و در شب جادوگران جوانان که خود را شبیه به جادوگران کرده اند در کارناوالی در خیابان ها حرکت می کنند و پیش دوستان و آشنایان می روند تا آن ها را هم با خود همراه کنند و باهم از این جشن لذت ببرند.

3 ) فندلاند

فنلاند کشوری است در شمال اروپا که از غرب به دریای بالتیک و سوئد می رسد و از شرق هم با روسیه همسایه است ، فندلاند هم یکی از کشورهایی است که به شدت دوستدار مراسم شب جادوگران است.

جشن شب جادوگران که در فندلاند به جشن بهاران معروف است ، این مراسم یکی از چهار جشن بزرگ این کشور است در فنلاند هم کارناوال های جادوگران در 30 آوریل سراسر شهرها در جنب و جوش هستند و با چهره های گوناگون و خبیث ظاهر ی منحصر به فرد به فنلاند می دهند، کارناوال های جادوگران که در این شب سراسر کشور در حرکتند بزرگ ترین کارناوالی هستند که در طی سال در فندلاند به راه می افتند، خوب است بدانید به دلیل وجود دانشگاه های زیاد در این کشور و جمعیت زیاد جوانان در جشن شب جادوگران جوانان بسیاری شرکت می کنند و برخی دانشجویان و حتی فارغ التحصیلان دبیرستانی همان سال هم با لباس های مخصوصشان در این جشن شرکت می کنند و در واقع برای آنان این جشن نوعی پیک نیک است که به دور از درس کمی شادی کنند.

بد نیست بدانید در فندلاند شب جادوگران کمی سیاسی هم شده است و برخی رژه ها و کارناوال هایی که در 30 آوریل به راه می افتند را حمایت از احزاب چپ گرا یا سوسیالیستی می دانند و حتی بعضی از چپ گرایان هم کارناوال های مخصوص به خودشان را برپا می کنند، همین اتفاقات و برخی عقاید کهن باعث شده تا عده ای از مردم این جشن را با پیک نیک گرفتن و گذراندن وقت با خانواده هایشان جشن بگیرند، این عقیده در میان کسانی که از کم خوابی واهمه دارند و نمی توانند صبح زود بیدار شوند هم محبوب است چون پیک نیک ها اغلب در صبح به پا می شوند و دیگر نیاز نیست تا دیر وقت بیدار بمانند.

4 ) سوئد

سوئد کشوری است در شمال اروپا که از غرب با نروژ همسایه است ، در این کشور جشن شب فصل بهار یا شب جادوگران مکانی برای شادی و تفریح خانوادگی نیست و در آن اغلب جوانان شرکت می کنند و عموم شرکت کنندگان از اقشار بالا و مرفه جامعه هستند اما در سال های اخیر تلاش شده است که همه ی اقشار جامعه و همه ی اماکن مثل روستا های کوچک و دور افتاده هم در این جشن شرکت داشته باشند و کنار هم شادی کنند و در حال حاضر در تمای شهر های سوئد این جشن برگزار می شود.

در زمان های کهن هم در سوئد این مراسم برای همه ی اقشار جامعه نبوده و فقط تاجران و صنعتگران و اقشار غنی جامعه این مراسم را برپا می کرده اند و با رقص و شادی و پوشیدن لباس های جادوگران آمدن بهار را به دیگر اقشار جامعه نوید می داده اند.

خواندن آواز کورال ( Choral singing ) که یکی از محبوب ترین نوع موسیقی و آواز در سوئد است هم در این جشن اجرا می شود و تماشاگران زیادی را به خود جلب می کند، بسیاری از جوانان و فارغ التحصیلان با پوشیدن لباس های فارغ التحصیلیشان در جشن شب جادوگران شرکت می کنند تا شادی خود را با دیگران تقسیم کنند.

این جشن در سوئد همه ساله در حال مدرن شدن است و برخی جزئیات آن در حال تغییر می باشد برای مثال پس از پایان جشن به روستاها و مناطق سرسبز می روند و به جمع آوری برخی گیاهان سبز شده می پردازند تا پیام آمدن بهار را به یکدیگر بدهند.

5 ) هلند

برای یادآوری بد نیست بدانید هلند کشوری در غرب اروپا و آلمان است ، در هلند 27 آوریل روز ملی ملکه یا روز پادشاه نام گذاری شده است و اغلب جشن پادشاهان هم ، هم زمان با همین روز برپا می گردد ، این روز بین 27 تا 30 آوریل تغییر می کند و هر سال در یکی از این چهار روز برپا می شود،  هلندی ها جشن ملکه و جادوگران را با هم جشن می گیرند و آتش روشن می کنند و به رقص و پای کوبی با چهره های عجیب و غریب می پردازند و به دلیل هم زمانی دو مناسبت در یک روز در این کشور این جشن بسیار شلوغ و پر صدا است و شور و هیجان خاصی دارد.

در هلند شب جادوگران دردسرهایی هم با خود داشته است برخی این جشن را مراسمی برای رواج شیطان پرستی می دانند و برخی دیگر خواستار جدا شدن این دو جشن از یکدیگر هستند و بعضی ها هم این مراسم را شرک و مخالفت با دین مسیحیت می دانند. 

رشته کوه هارز 

کوه ها ی هارز یا هارتس آلمان ( harz mountains germany ) ، رشته کوهی در شمال آلمان است و بلندترین نقطه ی این کوه 11,411 متر ارتفاع دارد ، این رشته کوه در پارک جنگلی ملی به همین نام در منطقه ی هارز واقع شده است.

علاوه بر داستان جشن شب جادوگران که از این کوه ها سرچشمه گرفته و عقیده بر آن بوده که جادوگران روی این کوه ها گرد هم می آمدند و مانع از ورود بهار به آلمان می شدند ، این کوه ها منطقه ای بسیار سرسبز و زیبا است و یکی از مکان های عالی گردشگری آلمان می باشد، در دره های این کوه ها 600,000 نفر زندگی می کنند و خانه هایی زیبا با سقف هایی شیب دار و جذاب دارند و در میان کوه هایش رودخانه ای زلال و خیره کننده جاری است .

عطر درختان انبوه و هوای پاک همیشه در این رشته کوه پیچیده است و پذیرای توریستانی است که به این منطقه می آیند.

تاریخچه ی شب جادوگران

عقیده ی شب جادوگران به سال های بسیار دور و قرون وسطی بر می گردد اما به دلیل این که تا سال ها بعد این مراسم جشن گرفته نمی شد در تاریخ دقیق آن شک و شبه وجود دارد و برخی تاریخ این جشنواره را اوایل قرن 17 میلادی می دانند؛ اما عقیده شکل گرفتن جشنواره این بوده است که جادوگران که خواهان فصل زمستان هستند دوست ندارند بهار بیاید و در این شب کنار هم جمع می شوند تا جلوی فرارسیدن بهار را بگیرند و اگر مردم با هم متحد نباشند بهار نخواهد آمد، به همین دلیل مردم باید باهم متحد شوند.

هارتس منطقه ای در آلمان است که این جشنواره برای اولین بار از آنجا نشات گرفته است و تا به امروز به همه ی مناطق اطرافش و سراسر این کشور و شهرهای بزرگ اروپا رخنه کرده است.

شب جادوگران در سال 2002 میلادی برای اولین بار به صورت جشن و پایکوبی اجرا شد و بهانه ای بود برای شادی و دور هم جمع شدن جوانان ، همگی جمع می شوند  و روی صورت هایشان نقاشی می کشند و مراسمی مثل شرط بندی ، غواصی و رقص و اجرای موسیقی دارند.

آثار برگرفته شده از شب جادوگران

به دلیل جذابیت و منحصر به فردی ایده و عقایدی که پشت این جشن است در برخی کتاب ها و فیلم ها و آثار هنری از این شب یاد شده و یا حتی داستان هایشان را بر مبنای این شب ساخته اند.

در کتاب هایی مثل شب جادوگران جلد اول ( Walpurgis Night: Volume One 1919 - 1933 ) و یا پوستر شیطان لوئیس موریسون ( Lewis Morrison ) یا شب تفریح جادو گران ( Witches' night out ) یا جادوگران شب ( Night Witches ) و یا شب ترس جادوگران ( Witches' night of fear ) و... از این شب الهام گرفته شده است و یا فیلم هایی که با نام شب جادوگران ( night witches ) ساخته شده اند هم حکایت به همین شب و اعتقادات آلمانی های قدیم دارند.

توصیه کارناوال 

کشور های اروپایی فستیوال و جشنواره های شاد و خاصی دارند و می توانند انگیزه ی خوبی برای سفر و گردشگری به این کشور ها و گشت و گذار و آشنایی با آداب و رسوم و عقاید ساکنان آن باشند.

یکی از مزیت های بازدید از شب جادوگران این است که در کشورهای مختلف برپا می شود اما پیشنهاد می کنیم اگر قصد آشنایی با آداب اصلی این جشن را دارید به آلمان سفر کنید.

از دیگر مواردی که باید به آن توجه داشته باشید این است که اگر قصد سفر به صورت انفرادی و بدون تورهای گردشگری به منطقه ی کوه های هارز دارید خوب است بدانید که هیچ کس از ساکنان آن منطقه انگلیسی صحبت نمی کند و باید آلمانی بدانید تا بتوانید با آن ها ارتباط بر قرار کنید.

سخن آخر

آیا شاهد مراسم شب جادوگران در شب قبل از فرا رسیدن فصل بهار بوده اید؟ آیا از نظر شما این مراسم جالب است یا آلوده به شرک و بت پرستی است؟

اطلاعات و تجربیات خود را درباره ی این مراسم با ما درمیان بگذارید.