خطری به نام جشن رنگ در ایران

به نقل از خبرگزاری تسنیم، چند سال است که در تورهای گردشگری کشور برنامه‌ای تحت عنوان «جشن رنگ» مرسوم شده است؛ این مراسم آیینی متعلق به کشور هند است و هندوها با برگزاری این مراسم در ماه مارس و مقارن با شروع فصل بهار، پیروزی نور بر تاریکی را جشن می‌گیرند. درد اینجاست که اگر در هند "جشن هولی" در تاریخی مشخص برگزار می‌شود، در کشور ما بسته به میزان تقاضا در جنگل، ساحل و مناطق زیبای طبیعی اجرا می‌شود.

می گویند در روزگاران گذشته، مردم هند این جشن را برای برداشت محصول خوب کشاورزی و استفاده از رنگ‌های فصل بهار برپا می‌کردند؛ «هولی» نام هندی این مراسم است و زمان برگزاری آن در این کشور تعطیل رسمی اعلام می‌شود. آیین برگزاری جشن هولی دو روز است؛ روز اول این جشن، با برنامه‌هایی مانند روشن کردن آتش و خواندن سرودهای محلی همراه است و در روز دوم، مردم با پاشیدن پودرها و آب‌های رنگی به روی یکدیگر به شادی می‌پردازند.

در سال‌های اخیر با اقتباس از جشن رنگ هندوستان، تورهایی تحت عنوان جشن رنگ، در طبیعت و مناطق بکر گردشگری کشور برگزار می‌شود. این جشن به واسطه رنگ و لعاب فریبنده‌اش به‌خصوص در میان جوانان طرفداران زیادی پیدا کرده و مناطق اکوتوریستی کشور را تحت تاثیر قرار داده است.

در اینکه مردم به شادی نیاز دارند تردیدی نیست اما از آنجا که اجرای این گونه برنامه‌ها در داخل مناطق شهری با محدودیت‌هایی روبه‌رو می‌شود، آژانس‌های مسافرتی این مراسم را در مناطق طبیعی و دور از دسترس اجرا می‌کنند و طبیعت رنجور کشورمان هم طبق معمول بارِ هیجانات و تخلیه انرژی عده‌ای را بر دوش می‌کشد.

به‌رغم ادعاهای مطرح شده درباره رنگ‌های مورد استفاده در جشن که معدنی هستند و ضرری برای محیط‌زیست ندارند، باید گفت که حتا رنگ‌های معدنی هم می‌توانند به طبیعت آسیب برسانند. ضمن آنکه درباره رنگ‌های با پایه آلی، وجود خطر برای سلامت استفاده‌کنندگان آنها مطرح است و به دلیل وجود فلزات سنگین در ساختارشان برای محیط‌زیست هم مشکل ایجاد می کنند . این رنگ ها باعث آلودگی جدی آب و خاک ‌می شوند.

وقتی حجم زیادی از این رنگ‌ها را در طبیعت و در یک محل بدون پاک‌سازی رها می کنند، طبیعت ناگزیر با غلظت زیادی از این مواد مواجه می‌شود‌. مواد سمی رنگ‌دانه‌ها می‌توانند از مکانی به مکان دیگر از طریق هوا و آب منتقل ‌شوند؛ از این‌رو نه تنها این رنگ‌ها موجودات و گیاهان آن منطقه را آلوده می‌کنند بلکه قادرند از آنجا پراکنده شده و موجب آلودگی سایر نقاط شوند.

علاوه بر آلودگی حاصل از رنگ‌ها، سروصدای زیاد اجرای مراسم موجب از دست رفتن آرامش جانوران می‌شود. برنامه‌های مکمل این تورها از جمله رها کردن بالن‌های کاغذی و پلاستیکی و تولید پسماند نیز متاسفانه حاصلی جز تخریب بیشتر طبیعت نخواهد داشت.

با توجه به جذابیت ظاهری این مراسم و روند رو به افزایش برگزاری جشن رنگ در مناطق مختلف طبیعی و تفرجی، ضروری است اطلاع‌رسانی درباره‌ آثار مخربی که این برنامه بر طبیعت نحیف سرزمین ما برجای می‌گذارد انجام شود.

خوشبختانه اخیرا فعالیت‌هایی از سوی برخی طبیعت‌دوستان برای هشدار درباره مخاطرات گسترش جشن رنگ آغاز شده است که البته کافی به نظر نمی‌رسد؛ این واقعیت را بپذیریم که طبیعت کشورمان بیش از این تاب و تحمل زخم و جراحت را ندارد و نباید به بهانه برگزاری جشن و یا ایجاد یک شادی مقطعی و زودگذر باعث رنج بیشتر آن شویم‌.