سوراخی که گردشگری از آن گزیده می شود

به نقل از ایسنا، در سال های گذشته دیدگاه های بسیاری در مورد اینکه مالیات های متعدد، کسب و کارهای گردشگری را در معرض خطر قرار داده اند، دیده می شود. اما با وجود این، در یک دهه اخیر مالیات گردشگری در تمام جهان همچنان روند صعودی داشته است.

سازمان همکاری و توسعه اقتصادی «OECD»، در گزارشی به بررسی سیاست های مالیاتی و نتایج مخرب آن‌ها در صنعت گردشگری پرداخته است. در بخشی از این گزارش، که به وسیله دفتر مطالعات فرهنگیِ مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شده، چنین آمده است:

نظرهای متفاوتی در رابطه با آثار مختلف مالیات‌های گردشگری روی رقابت‌پذیری و جذابیت مقاصد وجود دارد. آن‌گونه که از تجربه های دیگر کشورها مشخص است، مالیات گردشگری (مالیات‌ها و مشوق‌ها) در تمام کشورها همچنان مساله مهمی به شمار می‌آید، زیرا این صنعت معتقد است مالیات، آثار مهمی بر مشاغل، رشد و رقابت‌پذیری گردشگری دارد.

یک دیدگاه کلی وجود دارد که می گوید گرفتن مالیات های متعدد، هم مالیات های گردشگری و هم مالیات عمومی مانع از این می شوند که کسب و کارهای مرتبط با توریسم رونق بگیرد و حتی اثر منفی بر روی آن دارد. از جمله این موارد می توان به اعمال مالیات‌های مربوط به سفرهای هوایی اشاره کرد که باعث می شود از جذابیت و رقابت پذیری مقاصد و به خصوص مقاصد دوردست کم شود. از آنجایی که تعداد مسافران در مسیرهایی که این مالیات ها و هزینه ها را اجرا کرده اند کم شده است و مجریان تورهای مختلف، گزینه های دیگری برای رسیدن به این مقاصد را به گردشگران پیشنهاد می کنند، می توان این ادعا را تایید کرد.

افزایش میزان مالیات‌ها، هزینه‌ها و عوارضی که تورگردان‌ها باید پرداخت کنند و نگرانی‌هایی که در رابطه با نبود رابطه شفاف میان این هزینه‌های پرداخت شده و هزینه‌های خدمات ارایه شده وجود دارد؛ از دیگر مشکلات وجود مالیات در گردشگری است. از طرفی دیگر،‌ آثار نامناسبِ مالیات‌ها بر شرکت‌های گردشگری، به دلیل اینکه بخش عمده کار در این صنعت به وسیله نیروی انسانی انجام می گیرد بیشتر به چشم می آید.

در طبقه‌بندی OECD، واژه مالیات به معنای پرداخت‌های اجباریِ بی‌ بازگشت به دولت است. سازمان جهانی گردشگری هم پیش از این مالیات گردشگری را تنها مالیات‌هایی می دانست که فقط در حوزه گردشگران و صنعت گردشگری اعمال می شد؛ اما امروزه تمام یا بخشی از کالاها و خدماتی که توسط گردشگران مصرف می‌شوند توسط افرادی غیر از گردشگر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این صورت این مطلب مطرح می شود که این‌ها مربوط به فعالیت گردشگری نیستند و نباید به آن‌ها مالیات گردشگری تعلق بگیرد.

در نتیجه شاید بهتر باشد مالیات‌ها، هزینه‌ها و عوارض گردشگری را مالیات‌های غیر مستقیمی تلقی کنیم که در وهله اول بر فعالیت‌های مرتبط با گردشگری تاثیر می گذارند. به عنوان مثال می توان از موارد زیر نام برد:

درآمدهای مالیات‌های غیرمستقل که در اثر مخارج‌ گردشگران ایجاد می شوند.

در آمد حاصل شده از محل مالیات‌های عمومی مانند عوارض واردات، مالیات فروش یا مالیات بر ارزش افزوده.

مالیات‌های خاص و فعالیت‌هایی مانند مالیات هتل‌ها، رستوران‌ها، فرودگاه‌ها، ویزا و مالیات ورود و خروج که در وهله اول مرتبط با گردشگری هستند.