تحریم ایران در سایت های رزرواسیون آنلاین

به نقل از خبرگزاری تسنیم، بیش از 70 هتل و مرکز اقامتی از ایران در وب‌سایت بوکینگ (Booking) به ثبت رسیده بود و این امکان را برای گردشگران جهان مهیا می‌کرد که به صورت آنلاین و با کارت‌های اعتباری خود در این هتل‌ها اتاق رزرو کنند. اکنون در پی خروج آمریکا از برجام و ایجاد ترس برای شرکت‌های خصوصی سایر کشورها از اینکه در صورت همکاری با ایران مشمول تحریم‌های ثانویه آمریکا شوند، صنعت هتلداری کشور تحت تاثیر قرار گرفته است و تمام این هتل‌ها از فهرست اقامتگاه‌های موجود در ایران در وب‌سایت بوکینگ حذف شده اند. با سلب امکان رزرو اینترنتیِ مراکز اقامتی در ایران برای گردشگران سایر کشورها، اکنون حلقه محاصره اقتصادی برای صنعت گردشگری کشور تنگ‌تر شده است.

این شرکت بزرگ بین‌المللی، که امکان رزرو هتل و اقامتگاه در بسیاری از شهرهای کشور همچون تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، یزد و بیرجند را برای گردشگران خارجی مهیا کرده بود، در حالی به فعالیت‌های خود در ایران پایان داده است که به باور کارشناسان در ایام حضور خود در بازار هتلداری کشور چنین مزایایی را به همراه داشت: شکل‌گیری رقابت میان بنگاه‌های اقامتی، امکان قیمت‌گذاری شناور برای بنگاه‌ها، جلب بیشتر اعتماد در گردشگر خارجی و حضور بیشتر گردشگران در کشور.

دو سال پیش که برای نخستین بار بوکینگ وارد بازار رزرو هتل در کشور شد، با میل و اقدام خود این همکاری را آغاز کرد و مسوولان این شرکت بارها اظهار کرده بودند که تمایل به توسعه فعالیت‌های خود در بازار ایران دارند. اما تنها کمتر از 24 ساعت بعد از اظهارات رییس‌جمهوری ایالات متحده مبنی بر خروج از توافق جامع هسته‌ای «برجام» و بازگشت تحریم‌ها بود که ایمیل مشابهی از طرف این شرکت به همکاران هتلدار ایرانی‌ ارسال شد؛ نامه‌ای با این مضمون که به‌رغم میل شدید به همکاری، از آنجا که شرکت مادر این وب‌سایت ارایه‌دهنده خدمات اقامتی شرکتی آمریکایی است، بوکینگ ناچار است بنا بر قوانین داخلی ایالات متحده همکاری خود را با ایران متوقف کند.

چرا ثبت در بوکینگ مهم است؟

یکی از مهم‌ترین مشکلات زیرساختی صنعت گردشگری کشور برای ورود و اقامت گردشگران در ایران، عدم امکان استفاده این گردشگران از کارت‌های اعتباری خود همچون ویزاکارت و مسترکارت در ایران است. بخش گسترده‌ای از جامعه گردشگران جهان از این کارت‌های اعتباری برای انجام مبادلات مالی و پرداخت هزینه خدمات و کالاهای مورد نیاز خود استفاده می‌کنند. همچنین این کارت‌های اعتباری به مشتریان خود این امکان را می‌دهد که بدون محدودیت از سایت‌های اینترنتی، فروشگاه‌ها و بازارهای سایر کشورها نیز خرید خود را انجام دهند؛ اما در ایران، به‌دلیل تحریم‌های بانکی، استفاده از این زیرساخت مالی بین‌المللی ممکن نیست و حضور گردشگران خارجی در ایران را با دردسرهایی همراه می‌کند.

در چنین فضایی، اعمال گاه و بیگاه برخی تحریم‌ها محدودیت‌های موجود در صنعت گردشگری کشور را افزایش می‌دهد که حذف هتل‌ها و مراکز اقامتی کشور از وب‌سایت بوکینگ مصداق روشنی از این محدودیت‌ها است.

این وب‌سایت یکی از معتبرترین بنگاه‌های ارایه خدمات اقامتی به گردشگران جهان است که مسافران شهرها و مناطق مختلف در سراسر جهان می‌توانند با مراجعه به آن، برای سفر خود برنامه‌ریزی و محل اقامت خود را رزرو کنند. بوکینگ در کنار برخورداری از اعتباری بالا که به موجب همکاری با مراکز اقامتی باکیفیت آن را کسب کرده، عموما برای تخفیف‌های گسترده‌ای که به مشتریان خود می‌دهد، شهرت دارد.

فرصت قیمت‌گذاری شناور

در این میان سید احسان ذوالفقاری، یکی از مقامات هتل بزرگ فردوسی تهران، که نخستین هتل ایرانی ثبت شده در بوکینگ بود، اظهار می‌کند:

حدود 2 سال پیش از نمایندگی خاورمیانه بوکینگ که در دبی مستقر است با ما مکاتبه و ابراز تمایل کردند که هتل ما و چند هتل دیگر را در وب‌سایت خود ثبت و ایران را به مقاصد خود اضافه کنند. در حقیقت خود این شرکت بود که برای همکاری با هتل‌های ایرانی قدم نخست را برداشت و حضور در بازار ایران برای شان جذابیت داشت.

وی می‌افزاید:

شیوه همکاری به این صورت بود که پس از حضور گردشگر در هتل، حق کمیسیون مربوطه را به حساب ارزی بوکینگ در یکی از بانک‌های کشور واریز می‌کردیم که از این حیث برای هتلداران ایرانی منفعت داشت. با ثبت هتل‌ها و مراکز اقامتی کشور در این وب‌سایت رقابت خوبی میان این بنگاه‌ها شکل گرفته بود که در صورت تداوم کیفیت خدمات را به شکل قابل توجهی ارتقا می‌بخشید.

وی در خصوص مزایای حضور این شرکت در بازار هتلداری کشور تصریح می‌کند:

شاید یکی از مهم‌ترین اثرات مثبت همکاری مراکز اقامتی کشور با بوکینگ در این موضوع بود که به هتلداران این امکان را می‌داد که بسته به زمان، نرخ هتل‌ها را به صورت شناور و به دلخواه خود تعیین کنند. این مساله برای هتلداران اهمیت ویژه‌ای دارد؛ چراکه در غیر این صورت و در حالتی که طرف حساب، تنها آژانس‌های ارایه دهنده تور باشند، نهایتا می توان اتاق‌ها را با یک تخفیف نسبت به نرخ مصوب موجود به آژانس‌ها ارایه دهیم. البته عموما این تخفیف‌ها، بیشتر حاشیه سود آژانس‌ها را افزایش می‌دهند تا اینکه مشتری از آنها برخوردار شود.

این فعال گردشگری کشور عنوان می‌کند:

طی این مدت که بوکینگ با ایران همکاری کرد، بیش از 70 هتل و مرکز اقامتی در سراسر کشور و در شهرهای مختلفی همچون تهران، یزد، اصفهان، شیراز، مشهد و بیرجند به شبکه این وب‌سایت پیوستند که در جذب گردشگر خارجی به کشور بسیار موثر بودند. عموما گردشگران در دنیا به خاطر اعتبار این وب‌سایت، نسبت به مراکز اقامتی و هتل هایی که در بوکینگ به ثبت رسیده باشند حس مثبت بیشتری دارند. بخشی از این مساله نیز به این موضوع باز می‌گردد که در این وب‌سایت قیمت‌ها به‌طور شفاف‌تر در معرض دید گردشگر قرار دارند که نسبت به رزرو هتل از طریق آژانس‌ها یک مزیت محسوب می‌شود. 

Airbnb هم رفت!

در همین حال، یک فعال دیگر هتلداری در کشور تصریح می‌کند:

در مدت زمان حضور بوکینگ در ایران فرآیند ثبت هتل‌های ایرانی در این وب‌سایت با دشواری‌هایی همراه بود. کشور از زیرساخت‌های مالی همچون ویزاکارت و مسترکارت برخوردار نیست و برای ثبت اقامتگاه در این وب‌سایت به داشتن چنین حساب‌هایی نیاز است.

شهریار سلیمی ادامه می‌دهد:

در دنیا اعتماد بسیار زیادی میان گردشگران به این وب‌سایت وجود دارد، چراکه تخفیف‌های گسترده‎‌ای برای رزرو اقامتگاه ارایه می‌دهد و عموما با هتل‌ها و مراکز اقامتی معتبر و باکیفیت همکاری می‌کند؛ بنابراین همین که نام یک اقامتگاه در این وب‌سایت باشد خود یک بازاریابی خوب برای آن اقامتگاه است و برخورداری از چنین امکانی می‌توانست امتیاز مثبتی برای صنعت گردشگری کشور باشد. این شرکت نیز تمایل داشت که کسب و کارش را در ایران توسعه دهد اما اکنون دیگر این همکاری متوقف شده و بعید به ‎نظر می‌رسد که در آینده نزدیک مجددا از سر گرفته شود. 

اما حذف هتل‌ها و مراکز اقامتی ایرانی از وب‌سایت بوکینگ نخستین مورد اعمال محدودیت بر گردشگری ایران در حوزه ارایه خدمات اقامتی نیست. یکی دیگر از بنگاه‌های عظیم دنیا در این حوزه، شرکت Airbnb است که در آن مردم عادی در تمام نقاط دنیا این امکان را دارند که از طریق اینترنت اتاق یا ملک خود را به گردشگران به‌عنوان اقامتگاه اجاره دهند.

با این‌همه از ابتدای آغاز به‌کار این شرکت برای کاربران ایرانی Airbnb این امکان مهیا نبود تا بتوانند مسکن خود را به گردشگران اجاره دهند؛ اما به‌رغم محدودیت‌های پرداخت ارزی، این امکان برای گردشگران ایرانی مهیا بود که در دیگر شهرهای جهان اقامتگاه رزرو کنند.

حالا چندی است که Airbnb نیز حتا اجازه ورود به وب‌سایت خود را به کاربران ایرانی نمی‌دهد. هنگام ورود به این وب‌سایت از داخل ایران، این پیغام نمایش داده می‌شود که «Airbnb در کشور شما غیرقابل دسترسی است؛ شرکت ما موظف است که خود را با قوانین تحریم ایالات متحده تطبیق دهد و بنابراین از ارایه خدمات به کاربران در کریمه، سوریه، کره‌شمالی و ایران معذور هستیم.»

به نظر می‌رسد پیامدهای خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران، خیلی زودتر از آنچه انتظار می‌رفت دارد چهره خود را به نمایش می‌گذارد. در این میان تنها کسب و کارهای گردشگری ایران که در این چند سال اخیر رشد خوبی را در حساب‌های خود مشاهده می‌کردند، نیستند که باید تاوان این خروج را بدهند؛ گردشگران علاقه‌مند به دیدن ایران نیز حالا امکان جست‌وجوی هتل مورد علاقه خود را در مهم‌ترین سایت‌ رزرواسیون آنلاین را از دست داده‌اند.

#اخبار روز گردشگری را در کارناوال دنبال کنید.