زنان قناری | قربانیان جنگ جهانی اول

در گوشه ای از این جهان پهناور زنانی زندگی می کرده اند که به زنان قناری معروف هستند ، کارناوال می خواهد شما را با سرنوشت این زنان بیشتر آشنا کند.

برای متوجه شدن دلیل قناری شدن این زنان باید کمی با جنگ های جهانی آشنا شویم زیرا که آن ها نقش مهمی در جنگ جهانی اول ، غم انگیزترین پدیده ی تاریخ ایفا کرده اند و شاید آشنا نبودن با این زنان منصفانه نباشد .

زنان قناری معیشتی عادی و ساده داشتند تنها تفاوت آن ها با زنان دیگر آن بود که برای گذران زندگی بمب TNT تولید می کردند تا کمکی باشند برای پیروزی کشورشان در جنگ و رهایی مردم از فلاکت و بدبختی.

با کارناوال همراه باشید تا با سرنوشت این زنان آشنا شویم.

آشنایی با زنان قناری

دختران یا زنان قناری The canary girls زنانی بریتانیایی بودند که در زمان جنگ جهانی اول یعنی بین سال های 1914 تا 1918 میلادی در بریتانیا می زیستند، آنان با نام میونیشتن munitionettes هم شناخته می شدند، آن ها به کارهای مختلفی مثل پرستاری، آموزگاری، کشاورزی و... مشغول بودند تا آن که با افزایش فشارهای جنگی بر کشورها و بخصوص مردم بی گناه برخی دولت ها مثل بریتانیا دستور دادند زنان در کارخانه های مهمات و اسلحه سازی مشغول به کار شوند و این یک اجبار شد، البته پیش از استخدام آن ها در این کارخانه ها گزینش می شدند و کسانی که توانایی بدنی بالاتری داشتند در اولویت قرار می گرفتند، در ابتدای ورودشان به کارخانه و کارگاه های مهمات سازی تهدیدات زیادی را که مبنی بر عواقب فاش کردن رموز کارخانه ها به بیرون بود را تحمل می کردند و با اجبار به شغل مهمات سازی می پرداختند.

وضعیت زنان قناری

زنان سخت کوش با مشقت زیاد به ساخت سلاح و مهمات در کارخانه ها می پرداختند و با آن که کار سنگین و مردانه ای را انجام می دادند اما حقوق کمی به آن ها داده می شد و به سلامت آن ها اهمیتی پرداخت نمی شد.

کار در کارخانه های اسلحه سازی پیش از این متعلق به مردان بود اما با اوج گرفتن جنگ و لزوم وجود مردان در جنگ آن ها به میدان های نبرد اعزام شدند و زنانشان بجای آن ها مجبور به کار در کارخانه ها شدند و این کار برای زنان بسیار سنگین بود اما پس از گذشت مدت کوتاهی در عین تعجب دولت بریتانیا متوجه شد که سرعت ساخت مهمات توسط زنان بسیار بالاتر از مردان است به همین دلیل تمامی کارهای کارخانه های مهمات سازی به زنان و دختران واگذار شد تا حدی که می گویند بیش از 80 درصد مهماتی که در جنگ جهانی اول مصرف شد توسط زنان تولید شده بود.

انگلستان با شعارهایی مثل "پیش به سوی ارتش ملی زنان" و یا "خدمات ملی " زنان را به کار در کارخانه ها و مشاغل مردانه تشویق می کردند و برخی زنان هم با تحت تاثیر قرار گرفتن توسط این شعارها برای کار در کارخانه های مهمات سازی با ساعت کاری طولانی و دستمزد کم داوطلب می شدند.

اما این زنان وضعیت خوبی نداشتند و کم کم با دریافتن ضررهای مواد شیمیایی خودشان سعی می کردند به هر روشی که شده از خود حفاظت کنند اما کاری از دستشان بر نمی آمد و به کارهای جرئی مثل پوشیدن شلوار بجای دامن بسنده می کردند حتی آن ها در طول جنگ اجازه نداشتند برای صرف نهار هم از کارخانه خارج شوند و باید 24 ساعت در کارخانه ها بودند و غذاهایشان توسط دولت تامین می شد و به آن ها شیر داده می شد تا قوی تر بمانند و حتی برای تامین غذاهای آنان در اطراف کارخانه ها مزارعی ساخته شده بود تا از محصولات این مزارع غذاهای کارگران تهیه شود و در آن ها گاو هم نگهدای می شد و شیر کارکنان از همین گاو ها تهیه می شد که گاو ها حدود 300 گالن شیر تولید می کردند.

با این حال آن ها حق نداشتند از وضعیتشان شکایتی کنند تا روحیه ی دیگر زنان جامعه تضعیف نشود اما آن ها از وضعیت نامناسبشان ناراضی و رنجور بودند و فقط چیزی حدود سه یورو حقوق دریافت می کردند، حتی برخی از آن ها می گفتند که همیشه در دهان هایشان مزه ی فلز را احساس می کنند ...

با زنان قناری بیشتر آشنا شویم

آموزش زنان کارگر

در کارخانه ها زنان کارگر هیچ آموزشی راجع به اسلحه مهمات یا مسائل ایمنی نمی دیدند تنها به آن ها گفته می شد که با این دستگاه ها باید کار کنند و منابع تا چه حدی باید با مهمات و گوگرد پر شوند و چاشنی ها در کجا باید قرار گیرند و بصورت فردی تلاش می کردند که صدمه نبینند و بیمار نشوند ، آن ها با همین دانش کم انواع مین های زمینی، باروت و مهمات را تولید می کردند.

کارهایی طاقت فرسا و مردانه ؛ آن ها مانند میکسر های غول پیکر مهمات ساز کار و فعالیت می کردند و در مواقع زیادی حتی تا 24 ساعت شبانه روز با تمام قوای بدنی کار می کردند، شغل آن ها مساوی بود با کار در معادن که از پر مشقت ترن مشاغل دنیا است.

چرا قناری...

کار زنان در کارخانه های مهمات سازی اصلا ایمنی خاصی نداشت و با آن که آن ها با مواد شیمیایی قوی سرکار داشتند اما لباس و ماسک خاصی نداشتند و حتی با لباس های معمولی و روزانه سرکار حاضر می شدند و تنها در برخی کارخانه جات و برخی قسمت ها زدن ماسک های پارچه ای رواج داشت، البته با گذشت زمان وضعیت برخی کارخانه ها بهبود پیدا کرد و به زنان ماسک داده می شد با این حال کار با مواد منفجره بسیار خطرناک بود و امکان انفجار بر اثر بی احتیاطی در هر زمان وجود داشت.

زنان بریتانیایی که در کارخانه ی مهمات سازی کار می کردند و مواد منفجره ی تی ان تی TNT می ساختند به دلیل تماسشان با مواد شیمیایی و مونو اکسید کربن کم کم پوستشان به رنگ زرد مایل به نارنجی تغییر رنگ داد و حتی برخی از آن ها موهایشان هم رنگی شد و می گویند موهایی سبز رنگ پیدا کردند و فرزندانی که از این زنان متولد می شدند پوستی زرد و رنگی داشتند به همین دلیل و شباهت این زنان به پرنده ی قناری به زنان قناری معروف شدند. 

بیماری های زنان قناری

زنان قناری هیچ محافظی در برابر حوادث نداشتند و همه روزه با ماشین آلات بدون محافظ و خطرناک و مواد شیمیایی مضر سروکار داشتند . کارخانه ها محل هایی پر خطر محسوب می شد و همه روزه حوادثی گریبان گیر کارگران می شد برای مثال فردی به نام جین سویفت موهایش لای یکی از دستگاه های مهمات سازی گیر کرد و همین حادثه سبب شد پوست سرش کاملا کنده شود ، علاوه بر این حوادث آن ها در معرض برخی بیماری ها که در زیر به آن اشاره می کنیم بودند:

1 ) زمان طولانی تماس این زنان با مواد شیمیایی و مضر بر رنگ مو و پوست حتی ناخن این زنان تاثیر گذاشت و زرد شد .

2 ) به دلیل نبود بهداشت در این کارخانه ها بیماری های عفونی زنان را تهدید می کرد .

3 ) تماس طولانی مدت با مواد شیمیایی بر دستگاه ایمنی بدن زنان تاثیر می گذاشت . 

4 ) زنان دچار نارسایی کبدی می شدند.

5 ) اغلب این زنان از کم خونی رنج می بردند.

6 ) مواد شیمیایی برخی از زنان را نابارور کرده بود.

7 ) تماس با مواد شیمیایی باعث شیوع برخی سرطان ها و مشکلات قلبی شد.

8 ) مواد شیمیایی استفاده شده در تی ان تی ها سبب ایجاد میگرن هم می شد.

مصمومیت تی ان تی مسمومیتی شایع در دوران جنگ جهانی اول بوده است و در اغلب مجله های اوایل قرن بیستم به آن اشاده شده است ، برای درمان بیماری زردی زنان قناری کرمی به نام اوتین Oatine ساخته شده بود که مخصوص صورت بود اما موفق به درمان زردی آن ها نشد.

کارخانه ی بارنبو 

یک از بزرگترین کارخانه هایی که در جنگ جهانی اول فعالیت می کرد بارنبو Barnbow در شرق بریتانیا بود که بیش از 16000 نفر کارگر در آن مشغول ساخت مهمات بودند که 93 درصد از آنان زن، درختر و حتی مادربزرگ ها بودند، در عکس هایی که از کارگران این کارخانه موجود است مشاهده می کنیم که پوشش و لباس خاصی برای کار ندارند و با لباس های معمولی کار می کنند.

انفجار در کارخانه

به دلیل نبود ایمنی در کارخانه ها و نداشتن هیچ گونه امکانات مقابله با ایجاد و اطفای آتش در کارخانه های مهمات سازی انگلستان امکان ایجاد یک جرقه و وقوع انفجاری بزرگ زیاد بود ، در سال 1917 میلادی جرقه ای در یکی از کارخانه های مهمات سازی زده شد و انفجاری عظیم رخ داد که باعث کشته شدن 73 نفر و مجروح شدن بیش از 400 تن شد.

انفجاری دیگر هم در سال 1918 میلادی به وقوع پیوست که در آن بیش از 130 کارگر جان باختند که 3 تن مرد هم جزو آن ها بودند.

مسابقات زنان قناری

زنان کارگر در کارخانه های مهمات بریتانیا به دلیل کار زیاد و طاقت فرسا و همچنین دستمزد پائین و بیماری هایی که کم کم بینشان رواج پیدا می کرد روحیه ای ضعیف داشتند و در عین حال باید نگران پسران و همسرانشان که در میدان های جنگ به سر می بردند هم بودند به همین دلیل برای بهبود روحیه ی آن ها و این که راندمان کاریشان بالا برود آن ها را به ورزش کردن و تحرک تشویق می کردند.

مسابقات مختلفی بین زنان مهمات ساز کارخانه های مختلف برگذار می شد که آن ها را به تحرک وا دارد. یک از این مسابقات بلارای نام داشت که شامل بازی هایی مثل فوتبال، پینگ پنگ ، دومیدانی بود که هزاران تماشاگر برای تماشای آن در سال 1917 و 1918 میلادی دور هم جمع شدند.

جنگ جهانی اول

 جنگ جهانی اول یا همان جنگ بزرگ در ماه اوت سال 1914 میلادی بدون زمینه ای قبلی و درگیری پیشین آغاز شد که دلیل اصلی شروعش را کشته شدن آرشیدوک فرانتس فردیناند ولیعهد امپراتوری اتریش و مجارستان می دانند.

در این جنگ تمامی کشورهای دنیا درگیر جنگ و خون ریزی شدند و این درگیری به یکی از مهم ترین رخ داد های تاریخ تبدیل گشت در این جنگ بسیاری از سلطنت های اروپائیان از بین رفت و در فرمانروائی قاره های دیگر هم تغییراتی داده شد مانند امپراتوری عثمانی که از بین رفت و ترکیه که به وجود آمد و صلاح های شیمیایی هم برای اولین بار در همین زمان استفاده شد.

در نهایت با شکست آلمان ها #جنگ جهانی اول در نوامبر سال 1918 میلادی پس از 4 سال به پایان رسید و معاهده ای به نام ورسای وضع شد تا آلمان در آن غرامت بپردازد اما همین غرامت و معاهده هایی که وضع شد دلیلی ایجاد کرد برای آغاز جنگ جهانی دوم.

صنعت مهمات سازی انگلستان

در اوایل جنگ جهانی اول صنعت مهمات سازی انگلستان با کمبود مهمات و اسلحه مواجه شد و نمی توانست اسلحه و مهمات لازم برای نیروهایش را تهیه کند و این مساله در سال 1915 میلادی به بحرانی برای این کشور تبدیل شد و دولت بریتانیا چاره ای جز بر روی کار آوردن زنان برای اسلحه سازی نداشت ، برای مثال کارخانه ی پوسته ی برتر بریتانیا تا پایان جنگ چیزی حدود 56600 تن مهمات تولید کرده بود، بعد از به وجود آمدن زنان قناری این کشور کمی نظارتش را بر روی امنیت و رفاه کارخانه ها بیشتر کرد که البته کافی نبود و این زنان با آن که نقش عظیمی در جنگ جهانی اول داشتند اما نام و رازهایشان تا سالها مخفی ماند.

در جنگ جهانی دوم هم از زنان به عنوان مهمات ساز در کارخانه ها استفاده شد و حدود 950,000 زن در کارخانه ها مشغول به کار بودند.

زنان قناری بعد از جنگ

نه تنها وضعیت زنان قناری در طی جنگ بسیار بد بود و آنها باید فشارهای زیادی را تحمل می کردند و به دلایل مختلف مرگ و میر بینشان شایع بود و در هر هفته دو زن قناری جان می باخت ، بعد از جنگ هم اوضاع خوبی نداشتند چون با پایان جنگ آن ها بیکار شدند به طوری که در سال 1919 میلادی بریتانیا حدود 600,000 زن بیکار داشت .

تنها کاری که برای بزرگداشت این زنان انجام دادند در سال 1925 میلادی قطعه ای با نام زنانی که در جنگ جان باختند برایشان تهیه دیدند که در آن پیکر 250 زن کارگر کارخانه های مهمات سازی به خاک سپرده شدند، برخی از بستگان و نزدیکان باز مانده ی این زنان قناری درخواست کرده اند که برای زنده نگه داشتن یاد عزیزانشان برای آنان مجسمه و مقبره ای یادبود ساخته شود تا بلکه تسکینی باشد برای غم از دست دادن آن ها و یاد خاطراتشان.

کلام آخر

جنگ و خونریزی به هر شکلی بیشترین صدمات را به افراد بی گناه جامعه می زند ، زنان قناری هم افرادی بی گناه بودند که بنابر شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه چنین سرنوشتی داشتند ، امیدواریم به روزی که شاهد صلح و آرامش در تمامی نقاط جهان باشیم.

منتظر نظرات و پیشنهادات خوب شما عزیزان هستیم.