مریخ بر روی زمین | جزیره شگفت انگیز دوون

آرزوی زندگی در سیاره قرمز رنگ #مریخ و کره ماه و دیگر سیارات همیشه در طی تاریخ بارها و بارها عنوان شده است.

طوری که حتی امروزه با وجود دستیابی‌های چشمگیر علمی و افزایش اطلاعات از اجرام آسمانی، هنوز هم زندگی در جایی مانند مریخ شبیه آرزوست. 

سفر امروز کارناوال رنگ و بویی هیجان‌انگیز و داستانی به خود می‌گیرد..

کارناوال شما را به جایی منحصر به فرد و سرخ رنگ دعوت می‌کند. 

به قطعه‌ای از مریخ بر روی زمین ، جزیره دِوون.

از جزیره دوون بیش‌تر بدانیم

جزیره دوون در خلیج بافین واقع در مجمع الجزایر شمالی #کانادا ، با مساحت 55,247 کیلومتر مربع بزرگ‌ترین جزیره غیر مسکونی بر روی کره زمین است. همچنین این جزیره بیست و هفتمین جزیره بزرگ در دنیاست. زمین جزیره دوون تقریبا در تمام طول سال یخ‌زده است و به خصوص یک سوم شرقی جزیره همواره پوشیده از کلاهک‌های یخی با قطر 500 تا 700 متر می‌باشد. 

تنها در طی یک دوره کوتاه 45 تا 50 روزه در اوج روزهای گرم تابستان زمین‌ها عاری از برف و یخ اند و دمای زمین در تابستان حداکثر تا 8 درجه سانتیگراد افزایش می‌یابد. دمای متوسط سالانه زمین‌های جزیره 16- درجه سانتیگراد است.

خلاصه کلام ، جزیره دِوون زمینی کاملا بایر و بی استفاده است که تقریبا عاری از هر گونه گیاه و جانوریست و به صخره‌های یخی محدود شده است.

اما با همه این اوصاف جزیره دوون یکی از هیجان‌انگیزترین مکان‌ها برای محققان و دانشمندان است. محیط بیابانی جزیره و آب و هوای ناملایمش، دوون را به جزیره‌ای مریخی بر روی زمین بدل کرده است. 

جذابیت دِوون 

از سال 1997 گروهی از دانشمندان و محققان هر ساله در تابستان برای کار بر روی پروژه بین المملی ( HMP ) که پروژه مریخ هاتون نامیده می‌شد، ساکن این جزیره شدند. محققان در طی این پروژه احتمالات زندگی کاوشگران انسانی را بر روی دیگر اجرام ستاره‌ای به خصوص مریخ بررسی می‌کردند. 

ویژگی‌هایی نظیر بایر بودن زمین جزیره دوون ، دمای بسیار پایین آن و دور بودنش از سایر مکان‌ها ، موقعیت‌های تحقیق منحصر به فردی را برای کادر و دانشمندان ناسا ایجاد کرد. 

همچنین عواملی مانند چرخه شب و روز قطبی و محدودیت در دسترسی و ارتباطات ، موقعیت مشابهی را برای خدمه پرواز ایجاد می‌کند که در طی آن برای پروازهای طولانی مدت به فضا آماده می‌شوند. 

این تحقیقات در ایستگاه تحقیقات شمالی مریخ به نام ( FMARS ) در نزدیکی دهانه هاتون قرار دارد. در واقع این ایستگاه بر روی یک سلسه کوه مشرف بر دهانه هاتون است.

دهانه هاتون محل تحقیقات 

محققان دریافتند که تقریبا 39 میلیون سال پیش یک جرم آسمانی ( احتمالا شهاب سنگ ) با قطر 2 کیلومتر به زمین جزیره برخورد کرده است و در اثر برخورد این جرم یک فرورفتگی و دهانه با قطر 23 کیلومتر ایجاد شده است. این دهانه را هاتون نامیده‌اند. 

این حادثه و برخورد به قدری شدید بوده که صخره سنگ‌ها به فواصل 1.7 کیلومتری در سطح زمین متراکم شده اند. از آن‌جا که دمای هوای جزیره بسیار پایین است و هیچ‌گونه آب جاری در سطح زمین وجود ندارد، در نتیجه فرسایش در اثر آب و هوا نیز بسیار ناچیز است. بدین ترتیب هاتون بسیاری از ویژگی‌های زمین شناسی خود را حفظ کرده است در حالی که دهانه‌ها و سایر محل‌های برخورد در هر جای دیگری به تدریج بر اثر فرسایش از دست می‌روند.

منطقه هاتون که بر اثر برخورد ایجاد شده است، یکی از شبیه ترین نواحی به مریخ در روی زمین است. 

شباهت مریخ و دهانه هاتون

دهانه هاتون بیش از هر جای دیگری حتی مناطق قطبی و شمالی به سطح کره مریخ شباهت دارد. گرچه زمین‌های شمال قطبی ممکن است شباهت‌هایی مانند زمین خشک ، فقدان پوشش گیاهی ، وجود زمین صخره‌ای و شرایط زیستی سخت را داشته باشند ، اما چیزی که جزیره دوون را منحصر به فرد می‌کند ، دهانه هاتون است. 

در سطح کره مریخ دهانه‌ها و فرورفتگی‌های بسیاری با اندازه‌های متفاوت دیده می‌شود و به همین جهت سطح کره همانند منطقه‌ای تخریب شده پر از صخره سنگ‌های متلاشی شده است. 

مطقه برخورد هاتون نیز به صورت مشابهی از صخره‌ سنگ‌های متلاشی شده و تکه تکه پوشیده شده است که این ویژگی ، هاتون را به منطقه‌ای مناسب برای قیاس جهت فعالیت‌های تحقیقاتی میان فضایی و فناوری استخراج بدل می‌کند. 

پروژه مریخ هاتون

دانشمندان در طی برنامه اکتشافی پروژه مریخ هاتون یا ( HMP ) بر روی فناوری‌ها ، راهکارها و آموزش کارکنان سازمان مطالعه می‌کنند که در مأموریت‌های اکتشافی انسان به ماه ، مریخ و دیگر اجسام ستاره‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. محققان HMP نمونه‌های اولیه فناوری‌های مورد استفاده فضایی مانند K-10 را در این منطقه آزمایش می‌کنند. K-10 روبات دستیاریست که قبل، در هنگام و بعد از مأموریت‌های اکتشافی انسان به کار می‌آید. 

دهانه هاتون همچنین به سبب شرایط سخت محیطی ، دور افتادگی و نقشه برداری ضعیفش ، شبیه ساز ایده آلی برای آزمایش راه‌کارهای اکتشاف سیاره‌ای است. از جمله این راه‌کارها ایمنی و پزشکی از راه دور است. 

بدین ترتیب پروژه مریخ هاتون در به دست آوردن فهمی صحیح از وضعیت آب و هوایی و زمین‌شناسی مریخ بسیار مؤثر است. 

پروژه HMP یک پروژه بین المللی و میان رشته‌ایست. 

هر تابستان گروهی از افراد با زمینه‌های متفاوت تحقیقاتی، تحصیلی و فرهنگی در ایستگاه هاتون به زندگی و کار می‌پردازند.

پروژه HMP طیف گسترده‌ای از اهداف و پروژه‌های تحقیقاتی را با یکدیگر همسو کرده و موجب یافته‌ها و موفقیت‌های بسیاری می‌شود. از جمله این موفقیت‌ها یافتن راه‌هایی جهت افزایش ایمنی و کارآیی در حین مأموریت‌های اکتشافی در مریخ است. 

برنامه علمی HMP اخیرا به یافته ارزشمندی دست پیدا کرده که می‌تواند تمام تصوری را که راجع به تاریخ اقلیم مریخ وجود داشت، رد کند و برعکسش را ثابت کند. 

این موراد و دیگر یافته‌ها امید دست‌یابی به هدف نهایی پروژه HMP را تقویت می‌کنند:

افزایش اطلاعات درباره دیگر اجسام سیاره‌ای و دست یافتن به چگونگی اکتشاف و گردش در آن‌ها.

چه کسانی برای اول بار پا به جزیره گذاشتند؟ 

رابرت بویلت و ویلیام بافین در سال 1616 نخستین اروپایی‌هایی بودند که پا به جزیره گذاشتند. 

ویلیام ادوراد پری در سال 1819 تا 1820 نقشه ساحل جنوبی جزیره را رسم کرد و نام آن را دوون شمالی نهاد. 

در سال 1850 ادوین د هاون کانال ولینگتون را پیمود و شبه جزیره را بررسی کرد. 

وضعیت زندگی در جزیره 

البته جزیره دوون کاملا عاری از زندگی نیست و آب و هوا در منطقه کم ارتفاع ترولاو ( TrueLove ) در قسمت شمال شرقی ساحل #جزیره اندکی متفاوت است.

هوا در این ناحیه گرم و مرطوب است و پوشش گیاهی ناچیزی در آن به چشم می‌خورد و البته باید گفت به طرز غیر قابل باوری تعدادی گونه جانوری نیز در آن دیده شده است.

در واقع آن 50 روزی که دمای هوای جزیره به 8 درجه سانتیگراد می‌رسد و برفی روی زمین دیده نمی‌شود، مربوط به این منطقه است. 

این زمین‌های کم ارتفاع به سختی آب از دست می‌دهند که در نتیجه شرایط برای رشد برخی از انواع خزه‌ها ایجاد می‌شود. این خزه‌ها غذای گاومیش‌هایی اند که در تمام طول سال در این ناحیه چرا می‌کنند. 

همچنین خاک سرد و مرطوب این ناحیه موجب سکنا گزیدن بی‌مهرگانی چون کرم‌ها ، تک‌یاخته‌ها ، پشه و لارو مگس شده است. 

تعدادی پرنده نیز در جزیره زندگی می‌کنند. 

سخن آخر

شما چطور؟ تا به حال آرزوی سفر به سیاره‌ای دیگر را در سرتان پرورانده اید؟ دانستن از این چنین پروژه‌ای امیدوارتان کرد؟ نظراتتان را با ما در میان بگذارید.