برترین جاذبه های تاریخی هرمزگان

آنچه که به عنوان کشتی یونانی می‌شناسیم، کشتی به گل نشسته‌ای است که در 4 مرداد 1345 در نزدیکی روستای باغو از حرکت ایستاد و برای همیشه در آب‌های خلیج فارس ماندگار شد. این کشتی  انبوهی از ذخایر نفتی را در خود داشت و دارای ارزش بسیاری بود. خدمه مجبور  به ترک کشتی شدند و بار آن نیز تخلیه شد. تلاش‌های بسیاری برای بیرون کشیدن کشتی از آب انجام دادند؛ اما بعد از گذشت 80 روز و تلاشِ بی‌پایان یدک‌کش هلندی به نام اورینکو، هیچ نتیجه‌ای حاصل نشد. در نهایت کشتی همانجا  باقی ماند چرا که هزینه سرسام‌آور برای حفظ آن اصلا مقرون‌به‌صرفه نبود. هیچ‌کس تا به امروز نتوانسته دلیل به گل نشستن این کشتی را کشف کند و این بخش از سرنوشت آن هنوز در هاله‌ای از ابهام است.

این بار همراه ما باشید در سفری به‌سمت جنوب ایران، جزیره زیبای کیش. به محله قدیمی جزیره، صفین می‌رویم و سری به قدیمی‌ترین خانه اعیانی این محل، خانه مردم شناسی بومیان کیش، می‌زنیم؛ خانه‌ای با 200 سال قدمت که نزد ساکنین این منطقه جایگاه و منزلت ویژه‌ای دارد و در گذشته محلی برای فراگیری قرآن و مکتب خانه بوده است و به نوعی مدرسه محل به شمار می‌رفت. خانه مردم شناسی بومیان کیش با سبک معماری کاملا بومی به تاجر معروف مروارید و شخصیت محبوب کیش در 80  سال گذشته مرحوم حاج عبدالله بن شاهین، تعلق داشته است. در سال 1393 با  تغییر کاربری به موزه (خانه) مردم شناسی، جهت معرفی فرهنگ و آداب و سنن  مردم بومی جزیره کیش در معرض بازدید عموم قرار گرفت.

لافت نام روستایی بندری در میان آب‌های نیلگون خلیج فارس است که زیبایی‌های طبیعی و تاریخی را درهم‌آمیخته و یکی از دیدنی‌ترین روستاهای قشم به شمار می‌رود. این روستا با ویژگی‌های خاص، به عنوان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های جنوب کشور شناخته می‌شود و گردشگران زیادی را به سوی خود  می‌کشاند.

وجود راه دریایی و تسهیل ارتباط آبی، وجود جنگل‌های حرا، دسترسی به آب شیرین و وزش بادهای موسمی از جمله دلایلی‌اند که شرایط را برای زندگی  مردم در این منطقه فراهم کرده و موجب شکل‌گیری این سکونتگاه منحصربه‌فرد شده‌اند. ورود به این روستا به معنای حضور در دنیایی متفاوت است که با  جاذبه‌های طبیعی و تاریخی مختلف به استقبال شما می‌آید و لحظاتی خوش را  برایتان رقم می‌زند.

معبد هندوها، پرستشگاه هندوها یا پرستشگاه بت گوران، نام بنایی دیدنی در مرکز شهر بندرعباس است که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. این  بنا از دوران قاجار در این شهر جا خوش کرده و زمانی محل عبادت هندوها در ایران بوده است. هندوئیسم، هندوگرایی یا آئین هندو یک دین هندی با بیش از  شش هزار سال قدمت و میلیون ها پیرو است و پس از مسیحیت و اسلام سومین دین  بزرگ جهان به شمار می‌آید.

امروزه معبد هندوها کاربری سابقش را از دست داده اما به عنوان یک جاذبه گردشگری، مسافران را به سوی خود می‌کشاند و جلوه‌ای از ترکیب معماری  ایرانی، اسلامی و هندی را به آن‌ها نشان می‌دهد. ترکیبی که در مسجد رنگونی های آبادان نیز قابل مشاهده است و موجب شگفتی هر بازدیدکننده‌ای می‌شود.

در شمالی‌ترین دماغه جزیره زیبای هرمز، جاذبه‌ای تاریخی به نام قلعه پرتغالی‌ها وجود دارد که تاریخ ساختش به ابتدای قرن 16 میلادی باز می‌گردد.  در آن زمان سردار پرتغالی، آلبوکرک معتقد بود اگر کشوری سه منطقه استراتژیک مالاگا، عدن و هرمز را در اختیار داشته باشد بر تجارت دنیا حاکم  خواهد بود. او برای رسیدن به این حکومت، تنگه هرمز را به اشغال خود درآورد و استحکاماتی را در اغلب نقاط این تنگه همانند بندرعباس (گمبرون سابق)، قشم و غیرهساخت. قلعه پرتغالی‌های جزیره هرمز یکی از بزرگ‌ترین بقایای به‌جامانده از استعمار پرتغال و مقر فرماندهی اشغال‌گران در جنوب ایران به شمار  می‌رود که به‌تدریج و در مدت زمانی نزدیک به 30 سال ساخته شده و مقر فرماندهی نیروی دریایی پرتغال در خلیج فارس بوده است.

یکی از این جاذبه‌های تاریخی و البته متفاوت جزیره کیش، شهر باستانی حریره  است که گفته می‌شود قدمت آن به سده 5 تا 10 هجری قمری باز می‌گردد؛ جاذبه‌ای که نامش در فهرست آثار ملی ایران نیز به چشم می‌خورد. این شهر در زمان  رونق، حدود 120 هکتار وسعت داشت و مجموعه‌ای از بناهای ساحلی، عمارت‌های  اعیانی، حمام، مسجد، کارگاه های شیشه‌گری، تاسیسات آبی و قنات را در خود  جای داده بود. جالب است بدانید که یکی از قدیمی‌ترین حمام‌های ایران نیز در  این شهر تاریخی قرار دارد. امروزه از آن حریره باشکوه، تنها ویرانه‌ای  برجای‌مانده است اما بازدید و گشت در کوچه‌پس‌کوچه‌های آن می‌تواند شما را به سفری در تاریخ ایران ببرد. همچنین تماشای طلوع و غروب آفتاب یکی از  جذابیت‌های گردش در این مکان تاریخی ست.

شاید آنچه که در ابتدا از سفر به قشم در ذهنتان شکل می‌گیرد، سواحل زیبا و حال‌وهوای سنتی و یا جاذبه‌های طبیعی آن است؛ اما این جزیره  تاریخ طولانی برای خود دارد. همین باعث شده تا جاذبه‌های تاریخی نیز  جایگاهی در آن داشته باشند و نشانه‌های آن‌ها را در گوشه‌و‌کنار جزیره  ببینید. غار خربس در فاصله چند کیلومتری از شهر قشم، یکی از آن‌ها است. غاری  انسان ساخت با معماری دستکند که سرگذشتش هنوز هم در هاله‌ای از ابهام قرار  دارد.

این غار در ادامه چین‌خوردگی‌های رشته کوه زاگرس ایجاد شده و در میان تپه‌‌های مرجانی کوچک و بزرگ جای خوش کرده است. این چین‌خوردگی‌ها از پدیده ‌های کهن زمین شناسی به حساب می‌آیند و اهمیت زیادی دارند. کارشناسان قدمت این غار را به دوران مادها نسبت می‌دهند و همین کافی است تا شمار سال‌هایی که  این غار در این نقطه بوده از دستتان در برود. ساختار غار شباهت زیادی به  دخمه‌های آذربایجان، کردستان، لرستان، بوشهر، اهواز و شوشتر دارد و توجه هر کسی را به خود جلب می‌کند.

شهر زیرزمینی کیش که با نام‌های قنات کیش، کاریز کیش و شهر زیرزمینی کاریز نیز خوانده می‌شود، یکی از جاذبه‌های گردشگری جزیره کیش است که قدمت آن به بیش از 2500 سال پیش باز می‌گردد. این مجموعه، هرگز یک شهر زیرزمینی تاریخی نبوده و در اصل شبکه‌ای از مسیرهای زیرزمینی را تشکیل می‌دهد که توسط ایرانیان برای هدایت آب حفر شده است.

کاریز معادل فارسی قنات است و به سازه‌ای خطاب می‌شود که در گذشته برای هدایت آب های زیرزمینی مورد استفاده قرار می‌گرفت. از دیرباز، هنر احداث کاریز، مخصوص ایرانیان و در انحصار آنان بوده است و از آنجا که قدمت برخی کاریزهای ایران به شش هزار سال نیز می‌رسد، می‌توان ایرانیان را صاحبان اصلی هنر ایجاد قنات دانست.

حمام گله داری یکی از حمام های تاریخی کشورمان است که در شهر بندرعباس واقع شده و امروزه با عنوان موزه مردم شناسی هرمزگان نیز شناخته می‌شود. این حمام در محله قلعه شاهی‌ها و نزدیک به ساحل شهر قرار دارد و قدمتش به  قرن 13 هجری قمری و دوره قاجار می‌رسد.

حمام گله داری به همت زنده‌یاد شیخ احمد گله‌ داری که از تاجران خیر  زمان خود بود افتتاح شد؛ وی این بنا را با هدف ارائه خدمات اجتماعی به مردم تأسیس و به مسجد محل معروف به مسجد گله‌ داری‌ وقف کرد. بنای حمام گله داری، برای مدت‌ها فعالیت داشت اما از حدود دهه 1340 و با آمدن حمام به اکثر خانه‌ها، به متروکه‌ای تبدیل شد تا اینکه در سال 1374 شمسی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و با بازسازی‌هایی که در آن صورت گرفت به عنوان موزه مردم شناسی درهایش را به روی عموم باز کرد. در حال حاضر می‌توانید تندیس‌های مومی مردم محلی هرمزگان را در این حمام مشاهده کنید و بیشتر با مشاغل و زندگی سنتی این مردمان آشنا شوید.

در غرب شهر بندرعباس و بر روی رودخانه کول، پل تاریخی لاتیدان، طولانی‌ترین پل ایران قرار دارد. این پل 3 برابر سی و سه پل اصفهان است و در سال 1372 بر اثر سیلابی که در آن منطقه اتفاق افتاد نمایان شد.  پل لاتیدان که آن ‌را در زبان محلی پل کول نیز می‌نامند، در دوران شاه‌عباس بزرگ و با هدف لشکرکشی برای بیرون راندن پرتغالی‌ها‌ ساخته شد و پس از آن به عنوان مسیری برای عبور کاروان‌های بازرگانی مورد استفاده قرار گرفت. همچنین در روزگاران قدیم، این پل راه ارتباطی بندرعباس به لارستان بوده  است.

جالب که بدانید این پل، با بیش از 1000 متر یکی از درازترین پل‌های تاریخی ایران است و از لحاظ معماری و زیبایی یکی از شاهکارهای دوران صفوی به شمار می‌آید. در ساخت این پل به جای آجر، از سنگ‌هایی در ابعاد مختلف استفاده کردند. همچنین سطح این پل سنگ‌های مسطح کار شده که به دلیل نبود پی و سنگ‌های تراش نخورده، تخریب شده‌اند.