لاک پشت پوزه عقابی | از عجایب هفتگانه جزیره قشم

این بار در کارناوال قصد داریم تا با یکی از خاص‌ترین جانداران ایرانی یعنی لاک پشت پوزه عقابی آشنا شویم، لاکپشتی که به دلیل شکار بی‌رویه نسلش در حال محو شدن از روی زمین است. لاک پشت پوزه عقابی قشم گونه‌ای منحصر‌به‌فرد و یکی از عجایب هفتگانه قشم محسوب می‌شود. اگر دوست دارید عکس لاک پشت پوزه عقابی را ببینید با زیستگاه لاک پشت پوزه عقابی و تغذیه و تولید مثل آن آشنا شوید ما را در ادامه همراهی کنید. 

چرا لاک پشت پوزه عقابی؟

• یکی از عجایب هفتگانه جزیره قشم محسوب می‌شود.
• لاک‌پشت پوزه عقابی از زیباترین گونه‌های لاک‌پشت‌های دریایی است.
• گونه خاصی از لاک‌پشت است که پوزه عقابی و رفتاری آرام دارد.
•  پوزه عقابی (منقاری) آن‌ها موجب شده تا نامشان به عنوان اولین خزندگان منقار‌دار به ثبت برسد.
• لاکپشت‌های پوزه عقابی از گونه‌های کمیاب و در معرض انقراض‌اند.
• یکی از گونه‌های جانوری خلیج فارس که بقا آن حدود 200 میلیون سال پیش تخمین زده شده است.

لاک پشت پوزه عقابی | Eretmochelys imbricata

لاک‌ پشت پوزه عقابی با نام علمی Eretmochelys imbricata جانداری دریایی است که علاوه بر ایران در برخی دیگر از نقاط دنیا هم دیده شده اما خانه اصلی آن کشورمان ایران است. در سال‌های دور به جز ایران در چین و ژاپن هم تعداد لاکپشتان پوزه عقابی زیاد بود اما به دلیل صید بی‌رویه منقرض یا در حال انقراض‌اند. به طور کلی این جانداران زیبا در آب های اقیانوس اطلس، هند و آرام دیده شده اند اما به دلیل گوشت خوش‌طعم و لاک زیبا و رنگارنگشان که به آن‌ها سپر کاراپاس آن‌قدر به دام صیادان افتاده‌اند که اگر فکری برای آن‌ها نکنیم حتما تا چند سال دیگر کاملا در دنیا منقرض خواهند شد. پوزه عقابی‌ها بدن‌های زیبا و مسطح خود را زیر لاکِ محافظِ خیره‌کننده‌ای پنهان کرده‌اند و چهره‌ای دیدنی و شگفت‌انگیز دارند.

ویژگی خاص این‌گونه لاکپشت‌ها، پوزه یا منقار کوتاهشان است، آن‌ها در قسمت دهان منقاری کوچک و خمیده دارند که برای غذا خوردن بسیار کمکشان می‌کند. این منقارها شبیه به مکش جاروبرقی عمل می‌کند و به کمک آن‌ها غذاهایشان را به داخل می‌کشند، به همین دلیل به آن‌ها پوزه عقابی یا منقار کوتاه می‌گویند. این لاکپشت‌ها جثه‌ای بزرگ دارند و به صورت میانگین طولشان به یک متر و وزنشان به 80 کیلوگرم می‌رسد، به همین دلیل صید آن‌ها آسان است. لاک‌پشت پوزه عقابی از زیباترین گونه‌های لاکپشت‌های دریایی و باخه ایان یا باخه‌ئیان (گونه‌ای از جانوران که نهان گردن‌ها با سنگ یا لاکی در پشت) محسوب می‌شود.

آناتومی لاک پشت پوزه عقابی

همان‌طور که در تصاویر مشاهده می‌کنید این لاک‌پشت‌ها چهار باله دارند تا حرکتشان در آب‌های بی‌کران اقیانوس‌ها سریع و آسان‌تر شود. دو باله جلویی نقش پنجه را هم برای این جانداران بازی می‌کنند.

لاک آن‌ها طرح‌هایی دارد که انسان را ساعت‌ها محو خود می‌کند. رنگ لاکشان کهربایی با لکه‌های سیاه، سفید و قهوه ای است و رگه‌هایی از رنگ‌های دیگر هم در لاک این نوع جانداران دیده می‌شود. ترکیبی فوق‌العاده که برای این لاک‌پشت‌ها دردسرساز و دلیل مرگشان شده است. رنگ لاک‌ها یکی از مهم‌ترین و شاخص‌ترین عوامل برای تشخیص جنس نر از ماده به شمار می‌رود. رنگ لاک نرهای این جانداران غلیظ و پر رنگ‌تر است که چهره‌ای خشن‌تری به آن‌ها می‌بخشد.

اگر دقت کرده باشید لاک اغلب لاک‌پشت‌ها از چندین سپر یا قسمت‌های کوچک‌تر تشکیل شده که از تجمع آن‌ها در کنار هم لاکی کامل درست می‌شود. هر لاک یک لاک‌پشت منقار کوتاه هم به چندین سپر کوچک‌تر تقسیم شده که تقریبا هر یک 4 الی 5 سپر مرکزی دارند و هر کدام با 4 سپر دیگر احاطه شده‌اند. رنگ لاک این جاندارن به مرور زمان تغییر می‌کند؛ در دوران نوجوانی رنگ‌های ملایم‌تری مثل سفید، زرد یا قهوه‌ای روشن دارند اما به مرورزمان و با نزدیک شدن به سن تولید مثل رنگشان پررنگ و پررنگ‌تر می‌شود.

علاوه بر لاک‌های دیدنی دو فلس هم در قسمت جلویی سر آن‌ها وجود دارد که اگر در تصاویر دقت کنید می‌توانید آن‌ها را مشاهده نمایید. این فلس‌ها هم از نشانه‌هایی است که می‌توان حدود سن و نوع لاک‌پشت‌ها را از روی آن‌ها متوجه شوید. اما جالب‌ترین نکته درباره ی این لاک‌پشت‌ها که سبب شهرتشان گردیده منقار عقاب گونه آن‌ها است؛ منقاری شبیه به نوک عقاب اما دندانه‌دار (چیزی شبیه به چاقوهای استیک خوری تیز و برنده) که در به دست آوردن و خوردن غذا نقش مهمی دارد، این منقارها به آن‌ها کمک می‌کند تا غذاهایشان را از لابه‌لای صخره و سنگ‌ها بیرون بکشند و به راحتی خرد کرده و بخورند.  وجود منقار ویژه این لاک‌پشت ها دلیل اصلی این موضوع است که نامشان به عنوان اولین خزندگان منقار‌دار به ثبت برسد و آن‌ها را از دیگر لاک‌پشت‌ها متمایز نماید. منقاری کوتاه و خمیده، لاکی درخشان با رنگ‌هایی خاص، باله‌های چنگال مانند تمام این ویژگی‌ها دست‌به‌دست هم دادند تا لاک پشت‌های منقار کوتاه را به یک گونه شاخص تبدیل کنند.

تغذیه لاک پشت پوزه عقابی

غذای اصلی لاک‌پشت‌های پوزه عقابی اسفنج دریایی و جلبک‌هایی لابه‌لای صخره‌هاست به همین دلیل منقارهای کوچک این جانداران در کندن و مکیدن اسفنج‌ها از میان سنگ‌ها به آن‌ها کمک فراوانی می‌کند. حدود 70 تا 95 درصد غذاهای لاک‌پشت‌ها را جلبک و گیاهان دریایی تشکیل می‌دهد و غذای مورد علاقه آن‌ها است؛ بسیاری از جلبک‌ها و گیاهان دریایی سمی‌اند و خوردنشان ممکن است مرگ این جانداران را در پی داشته باشد اما چربی موجود در بدن لاک‌پشت‌ها به گونه‌ای است که سم گیاهان بر آن‌ها کمتر اثر کند. نزدیک بودن صخره‌های مرجانی به ساحل‌ها باعث می‌شود این جانداران برای تغذیه به ساحل نزدیک شده در نتیجه به راحتی شکار شوند. این لاکپشت‌ها از ماهی‌های کوچک، صدف، جوجه تیغی و میگو نیز تغذیه می‌کنند و یکی از دلایل اصلی که به آن‌ها همه چیزخوار گفته می‌شود همین است.

جفت گیری و تولیدمثل در لاک پشت پوزه عقابی

جفت گیری

لاک‌پشتان پوزه عقابی هر 2 الی 3 سال یک‌بار جفت‌گیری می‌کنند و سبب ادامه نسلشان می‌شوند، به‌طور کلی مراحل زندگی لاک‌پشتان پوزه عقابی را می‌توان به چند قسمت عمده تقسیم کرد:

•  سر بیرون آوردن از تخم‌ها: در این مرحله قدی حدود 20 سانتی‌متر دارند و بسیار آسیب‌پذیرند.
•  زندگی در اعماق دریا و اقیانوس‌ها: لاک‌پشت‌های پوزه عقابی تا زمانی که به بلوغ جسمی و جنسی نرسند تنها در آب اقیانوس‌ها به سر می برند و عمدتا فقط از گیاهان تغذیه می‌کنند. حدود 1 سال و 3 ماه از زمان تولد طول می‌کشد که لاک‌پشت‌ها به سن بلوغ برسند؛ البته بلوغ کامل آن‌ها در سن 2 سال و 4 ماهگی است، درست زمانی که قد آن‌ها به حدود 40 سانتی‌متر می‌رسد.
• بلوغ: هنگامی که لاک‌پشت‌ها به بلوغ برسند وارد مرحله کاملا جدیدی از زندگی می‌شوند؛ شروع به تخم‌گذاری کرده و از آن پس به سواحل می‌آیند و بیشتر به شکار ماهی‌های ریز می‌پردازند.

توجه داشته باشید که بنابر موقعیت جغرافیایی و محیط زندگی اندازه، وزن و سن بلوغ در این لاک‌پشت‌ها می‌تواند متفاوت باشد.

تولید مثل

همان‌طور که می‌دانید لاک‌پشتان پوزه عقابی هم مانند تمام گونه‌های دیگر لاک‌پشت‌ها از طریق تخم‌گذاری تولید مثل می‌کنند. ماده، کمی قبل‌تر از تخم‌گذاری در اعماق تالاب یا صخره‌ها به ساخت لانه می‌پردازد و هنگام نزدیک شدن به تخم‌گذاری خود را به سختی به محل مورد نظر ( گاهی هم در سواحل ) می‌کشد و تخم می‌گذارد؛ از سپتامبر تا فوریه (حدودا از شهریور تا اسفند) فصل تخم‌گذاری است. تخم‌گذاری معمولا در شب انجام می‌گیرد و اغلب مادران تخم‌های خود را زیر شن و ماسه سواحل پنهان می‌کنند. در ایران در فصل بهار پوزه عقابی‌ها برای تخم‌گذاری به سواحل می‌آیند.

جنس ماده تقریبا در هر تخم‌گذاری 100 الی 140 تخم می‌گذارد که حدودا تخم این نوع لاک‌پشت در 60 کشور دیده شده اما آن‌قدر تخم‌ها شکار می‌شوند و یا نوزادان توسط جانداران دیگر خورده می‌شوند که از 140 تخم گاهی حتی یک نوزاد هم سالم باقی نمی‌ماند. وزن نوزادان این لاک‌پشت حدودا 24 گرم است و لازم دارند 2 ماه در تخم بمانند تا آماده خروج شوند اما اغلب به محض خروج طعمه خرچنگ‌ها و اختاپوس‌هایی می‌شوند که برای تولد آن‌ها کمین کرده بودند.

به صورت کلی منقار کوتاه‌ها بیشتر عمرشان را انفرادی زندگی می‌کنند و تنها در فصول تولید مثل به دیدار همسرشان می‌روند. گفته می‌شود جنس ماده هر 2 الی 3 سال یک‌بار به لانه‌های اصلی و جاهایی که تخم‌گذاری کرده باز می‌گردند و دوباره در همان مکان‌ها تخم‌گذاری می‌کنند. حدودا هر جنس ماده می‌تواند 3 الی 6 بار در هر سال (در فواصل 2 هفته یک‌بار) تخم‌گذاری نمایند. نکته جالب درباره تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها این است که جنس نر آن‌ها اغلب دیگر هیچ‌گاه به ساحلی که در آن به دنیا آمده‌اند باز نمی‌گردند، اما جنس ماده برای تخم‌گذاری به همان ساحلی که خودشان در آن زاده شده‌اند بر می‌گردند و تخم می‌گذارند.

زیستگاه لاک پشت پوزه عقابی

لاک‌پشتان پوزه عقابی خویی گرمسیری دارند و بیشتر در آب‌هایی که دمای گرم‌تری دارند دیده می‌شوند، مانند اقیانوس هند، اطلس و آرام که البته امروزه تعداد آن‌ها در این اقیانوس‌ها انگشت‌شمار است. آن‌ها ترجیح می‌دهند در صخره‌های مرجانی این‌طرف و آن‌طرف بروند و در غارها و فضاهای بسته صخره‌ها استراحت کنند. البته تالاب‌ها، مرداب‌ها و جنگل‌های دریایی مانند جنگل دریایی حرا در قشم هم برای آن‌ها محیطی مناسب محسوب می‌شود.

چرخه رشد این لاک‌پشت‌ها به این صورت است که تا دوران جوانی و بالغ شدن تنها در آب‌ها هستند و از آب دریاها خارج نمی‌شوند اما با پشت سر گذاشتن دوران بلوغ می‌توانند به سواحل و خشکی‌ها هم بیایند. این لاک‌پشت‌ها در خط جغرافیایی 30 درجه شمالی تا 30 درجه جنوبی یافت می‌شوند اما در اینجا نگاهی جزئی‌تر داریم به زیستگاه‌های مورد علاقه پوزه عقابی‌ها.

پوزه عقابی ها در اقیانوس اطلس

گفته می‌شود تعداد این لاک‌پشت‌ها در محدوده اقیانوس اطلس از خلیج مکزیک تا دماغه امید نیک در آفریقای جنوبی (سواحل برزیل، جنوب فلوریدا، سواحل ایالت ویرجینیا)  بیشتر است اما باز هم در ایران و در محدوده جزیزه کیش بیشتر دیده می‌شوند و این موضوع مسئولیت ما ایرانیان را در برابر حفاظت از آنان بیشتر می‌کند.

این لاک‌پشت‌ها در مناطقی مثل جزایر کارائیب، باربادوس، گوادلوپ، کاستاریکا، کوبا و جزیره پورتوریکو هم دیده شده‌اند اما تعدادشان بسیار کم بوده است؛ به احتمال زیاد در حال حاضر تعدادشان کمتر هم شده یا شاید منقرض شده باشند.

پوزه عقابی ها در اقیانوس هند و آرام

در اقیانوس هند در مناطق شرقی آفریقا، ماداگاسکار، قسمت‌های جنوب‌شرقی آسیا، خلیج فارس، دریای سرخ، سواحل هند و استرالیا، سواحل ژاپن، فیلیپین و دیگر سواحل محیط مناسبی برای زندگی این لاک‌پشت‌ها به شمار می‌رود. اما همان‌طور که بیان کردیم تعداد این لاک‌پشت‌ها در این مناطق هم بسیار کم است و تنها در خلیج فارس تعداد تقریبا زیادی از آن‌ها پیدا می‌شوند.

در سال 2007 میلادی در شرق اقیانوس آرام و مناطقی مثل جنوب مکزیک، جنوب پرو، السالوادور، نیکاراگوئه و اکوادور بررسی‌هایی روی این‌گونه از لاک‌پشت‌ها انجام شد، محققان در این بررسی‌ها متوجه شدند صخره‌های مرجانی و محیط‌های سنگی برای این‌گونه از جانداران مناسب‌تر است و در صدد محافظت از آن‌ها بر آمدند، اطلاعات بیشتری در زمینه چگونگی فعالیت‌های این محققان در دسترس نیست اما می‌دانیم آن‌ها در تلاش‌اند نسل این جانداران حفظ شود.

زیستگاه لاک پشت پوزه عقابی در ایران 

خوب است کمی بیشتر با سرمایه‌های ملی کشورمان ایران آشنا شویم؛ سرمایه‌هایی که باید با کمک و همکاری با هم از آن‌ها حفاظت کنیم. حدودا 5 گونه از 7 گونه لاک‌پشت دریایی که تا به حال شناخته شده، در ناحیه خلیج‌فارس زندگی می‌کنند. در این میان، 2 گونه نادر از آن‌ها برای تخم‌گذاری به سواحل کشور ما می‌آیند، بنابراین مسئولیتمان در حفاظت از آن‌ها بسیار زیاد می‌شود و باید زیستگاهی مناسب را برای تخم‌گذاریشان مهیا نماییم.

لاک‌پشتان پوزه عقابی در طی فصل بهار به سواحل هرمزگان، کیش و قشم می‌آیند تا در شنزارهای نرم این ساحل‌ها تخم‌گذاری کنند. لاک‌پشت‌های ماده با باله‌هایشان در سواحل زیبای خلیج‌فارس چاله‌های کوچکی را حفر می‌کنند که عمقشان حدودا به 30 تا 40 سانتی‌متر می‌رسد و پس از تخم‌ریزی روی چاله را با شن می‌پوشانند تا تخم‌ها از دست شکارچیان در امان بمانند، اگر خوش‌شانس باشید و در زمان تخم‌گذاری لاک‌پشت‌های پوزه عقابی (نیمه دوم اسفند ماه تا اواخر اردیبهشت)، در سواحل کیش و قشم قدم بزنید، نوزادان لاک‌پشتان را می‌بینید که سر از شن‌ها بیرون می‌آورند.

لاک پشتان پوزه عقابی یکی از عجایب هفتگانه قشم

حضور چنین جانداران کمیابی در گوشه‌ای از کشورمان آن‌قدر مهم و چشم‌گیر است که می‌توان آن‌ها را یکی از عجایب طبیعت کشورمان به شمار آورد. در این میان جزیره قشم، به سبب وجود سایر آثار حیرت‌انگیز همچون تنگه چاهگوه، دره ستارگان، غار نمکدان و دیگر جاذبه‌ها به داشتن عجایب هفتگانه مشهور است. یکی از این عجایب، همین جاندار زیباست که مورد ظلم انسان‌ها قرار گرفته است. در منطقه  آزاد قشم برای حفاظت از این لاک‌پشتان شاخص و کمیاب در سال 1394 اقدامات خوبی انجام شد. سازمان گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی منطقه آزاد قشم 25 کیلومتر از سمت جنوبی این جزیره را به عرض 125 متر، محوطه حفاظت‌شده اعلام کرد تا از زیستگاه لاک‌پشتان پوزه عقابی حفاظت شود. صید این لاک‌پشتان در مناطق حفاظت‌شده پیگرد قانونی دارد.

از سال 1394 تا به امروز وجود این لاک‌پشت‌ها در قشم یکی از جذابیت‌های گردشگری منطقه محسوب می‌شود و توانسته علاقه‌مندان را به سوی خود جذب نماید. از تاریخ 29 اردیبهشت سال 1395 لاک‌پشتان پوزه عقابی به صورت حفاظت‌شده در سواحل قشم شروع به تخم‌گذاری کردند و امید است که روند تولید مثل آن‌ها از امنیت بالاتری برخوردار شود، زیرا متاسفانه برخی افراد بی‌فکر تخم آن‌ها را صید می‌کنند و به نوزادان لاک‌پشت آسیب می‌رسانند. جالب است بدانید کشورهای دیگری مانند عمان، استرالیا و امارات هم مناطقی حفاظت‌شده برای لاک‌پشتان پوزه عقابی در سواحلشان مشخص کرده‌اند.

لاک‌ پشتان پوزه عقابی در کیش

در کیش هم، مثل جزیره قشم در فصل بهار لاک‌پشت‌های پوزه عقابی برای تخم‌گذاری به سواحل می‌آیند و می‌توانید آن‌ها را از نزدیک تماشا کنید. تماشای انواع لاک‌پشت‌ها در کیش تفریحی معروف و پرطرفدار است.

 اگر بخواهیم این جانداران را از نزدیک ببینیم باید به کجا برویم؟

آسان‌ترین راه مشاهده این جانداران خلیج فارس است. در سواحل جزیره کیش می‌توانید این لاک‌پشت‌های زیبا را مشاهده نمایید، حدودا از سال 2006 میلادی این لاک‌پشت‌ها تحت حفاظت سازمان محیط زیست منطقه آزاد کیش قرار دارند. علاقه‌مندان در سواحل جنوبی جزیره کیش و در پارک رنجرز می‌توانند آن‌ها را مشاهده نمایند، دوست‌داران طبیعت می‌توانند با خیالی آسوده در این جزیره حفاظت‌شده به گشت‌وگذار کنند بپردازند بدون آن‌که نگران از بین رفتن حیوانات و جانداران مهمی چون لاک‌پشت‌های پوزه عقابی باشند.

خانم مریم محمدی رئیس دفتر سازمان محیط زیست در منطقه آزاد کیش در مصاحبه با ایرنا در تاریخ 13 خرداد ماه سال 1395 گفت: در آستانه روز جهانی محیط زیست (5 ژانویه) تعدادی از نوزادان لاک‌پشتان پوزه عقابی طی دو روز آینده سر از تخم بیرون می‌آورند و انتظار می‌رود طی چند روز آینده تعداد زیادی از آن‌ها متولد شوند. سازمان حفاظت محیط زیست کیش از تخم‌ها و نوزادان این لاک‌پشت‌ها دربرابر شکارچیان و دزدان محفاظت کرده است.

از سال 2006 که این لاک‌پشت‌ها تحت حفاظت قرار گرفته‌اند تعداد قابل توجهی از آن‌ها در دریا رها شده‌اند و به دامان طبیعت بازگشته‌اند تا کم‌کم نرخ بقای آن‌ها افزایش پیدا کند. این جانداران هر سال از اقیانوس هند به سوی خلیج‌فارس و سواحل جنوبی کشورمان به خصوص منطقه کیش می‌روند تا تخم‌گذاری کنند. امروزه شکار این‌گونه نادر ممنوع شده و سازمان حفاظت از محیط زیست بین‌المللی هم از این تصمیم حمایت می‌کند.

در سال 1395 شمسی مطالعاتی بر روی این لاک‌پشتان در ایران انجام شد که مبنی بر کم شدن تعداد این جاندارن بود، اما مشخص شد که وضعیت آن‌ها در جزیره شیدوار (یا همان جزیره همارو) بهتر است؛ این جزیره یک منطقه مهم از نظر حیات‌وحش برای ایران محسوب می‌شود و با این‌که تنها یک کیلومتر مربع مساحت دارد اما جانداران منحصربه‌فردی در آن زندگی می‌کنند. لاک‌پشت‌های پوزه عقابی سواحل شنی و نرم آن را برای تخم‌گذاری مناسب می‌بینند به همین دلیل تخم‌های فراوانی از انواع مختلف لاکپشت در این ناحیه یافت می‌شود. در حال حاضر از این جزیره به عنوان محلی برای استراحت کشتی‌رانان و ماهیگیران استفاده می‌شود اما آب‌های کم‌عمق اطراف این جزیره محیط را برای زیست این لاک‌پشت‌ها مساعد می‌کند.

اما اگر بخواهیم به بهترین محل برای دیدن لاک‌پشتان پوزه عقابی اشاره کنیم جایی نیست جز جزیره قشم، در سواحل این جزیره بیشترین تخم لاک‌پشتان پوزه عقابی دیده شده و تعداد آن‌ها به اندازه‌ای است که این نوع لاک‌پشتان را جزو عجایب هفتگانه قشم به حساب می‌آورند. بنابراین در سفرهایتان به جزیره فوق‌العاده زیبای قشم، دیدن لاک‌پشتان پوزه عقابی را فراموش نکنید. 

انقراض لاک پشت پوزه عقابی

همان‌طور که اشاره کردیم لاک‌پشت‌های پوزه عقابی در معرض خطر انقراض‌اند و تعداد کمی از آن‌ها در تمام دنیا وجود دارند. حدودا از سال 1970 میلادی لاک‌پشت‌های پوزه عقابی به عنوان جانداران در معرض خطر انقراض معرفی شده‌اند. در کشورهای عضو معاهده تجارت بین‌المللی، تجارت گونه‌های جانداران در معرض خطر از جمله لاک‌پشتان پوزه عقابی ممنوع شده است و حتی خریدوفروش محصولات به‌دست‌آمده از این حیوانات نیز پیگرد قانونی دارد، اما باز هم شاهد شکار این جانوران هستیم.

مهم‌ترین دلایل انقراض لاک‌ پشت‌ پوزه عقابی

• شکار بی‌رویه توسط انسان‌ها
• تخریب زیستگاه آن‌ها
• شکار شدن توسط ماهی‌های بزرگ‌تر
• آلودگی آب اقیانوس‌ها
• لذیذ بودن تخم آن‌ها و خوردنشان توسط جانداران مختلف
• عدم توجه به حفاظت از این لاک‌پشت‌ها

• گرفتار شدن در تورهای ماهیگیری
• توسعه ساحل‌ها و کم شدن سواحل صخره‌ای
• گرفتار شدن در زباله‌های دریا و اقیانوس‌ها
• شکار شدن و کشته شدن نوزادان این لاک‌پشت‌ها توسط جانداران دیگر
• شکار لاک‌پشت‌ها برای استفاده در صنعت طلا و جواهرسازی مخصوصا در اروپا و آسیا

یکی دیگر از مهم‌ترین دلایل انقراض لاک‌پشتان پوزه عقابی این است که آن‌ها منبع غذایی خوبی برای گوشت‌خواران، پرندگان، خزندگان، ماهی‌ها و حتی حشرات‌اند، به عبارتی دیگر آن‌ها خوراکی خوشمزه‌ای برای اغلب جانداران به شمار می‌روند؛ لاک‌پشت‌های پوزه عقابی بزرگ‌تر نیز اغلب شکار کوسه‌ها می‌شوند.

انسان و شکار پوزه عقابی ها

این گونه لاک‌پشتان گوشت لذیذی دارند و این عمده‌ترین علت شکار شدن آن‌ها به خصوص در چین و ژاپن گوشت این جانداران است. اما ماجرا به همین‌جا ختم نمی‌شود. از لاک‌پشتان پوزه عقابی استفاده‌های بسیار دیگری هم می‌شود. لاک آن‌ها بسیار زیباست که گویا با قلمی نامرئی روی آن را نقاشی کرده‌اند به همین دلیل از لاک پوزه عقابی‌ها در ساخت وسایل تزیینی از جمله ظروف، لوازم دکوراسیون منزل، قاب عینک، شانه، برس، گیره مو، مجسمه و سایر لوازم استفاده می‌شود. سابق استفاده از لاک این حیوان برای ساخت وسائل تزیینی به روم باستان و یونان بر می‌گردد و در ژاپن نیز علاوه بر گوشت از لاک این جانداران هم زیاد استفاده می‌شود.

علاوه بر لاک آن‌ها از پوستشان هم برای تزیین اقلام کوچک و طلا و جواهرات بهره می‌برند و حتی دیده شده که از منقار محکم آن‌ها نیز در مجسمه‌سازی استفاده می‌کنند. به صورت کلی می‌توانیم بگوییم که از همه قسمت‌های بدن این جاندار زیبا و منحصر‌به‌فرد استفاده‌های مختلفی می‌شود و با آنکه در بیشتر کشورها شکارشان غیر قانونی است باز هم جمعیت آن‌ها رو به کاهش می‌رود.

حقایقی درباره لاک پشت پوزه عقابی

• میگو یکی از غذاهای مورد علاقه این لاک‌پشت است.
• از لاک این لاک‌پشت در تزیین طلا و جواهرات و وسایل تزیینی بانوان زیاد استفاده می‌شود.
• احتمالا در دنیا 20000 الی 30000 جنس ماده از این جاندار وجود دارد.
• وجود این لاک‌پشتان در اکوسیستم‌های دریایی بسیار مهم است و در جابه‌جایی مرجان‌ها و گیاهان دریایی نقش مهمی دارند.
• عمر لاکپشت های پوزه عقابی بین 30 تا 50 سال است و بر اساس شواهد احتمالا از 200 سال پیش می‌زیسته‌اند.
• نوزادان این لاک‌پشت‌ها تنها از جلبک‌های شناور روی آب تغذیه کرده و نمی‌توانند از منقار کوچکشان برای خرد کردن غذاها استفاده نمایند آن‌ها بیشتر با کمک شیرجه زدن غذا را تهیه کرده و آن را قورت می‌دهند.
• اگر از نزدیک به صورت این لاک‌پشت‌ها نگاه کنید انگار هزاران پولک کوچک به هم پیوسته تا چهره آن‌ها را تشکیل دهند.
•  دیده شده که این لاک‌پشت‌ها حتی تا 200 تخم نیز بگذارند، نوزادان لاک‌پشت‌های پوزه عقابی از 40 تا 75 روز درون تخم باقی می‌مانند.
• نوزادان لاک‌پشت‌ها بعد از بیرون آمدن از تخم به سوی خط افق و نور حرکت می‌کنند و راهشان را به سوی دریا می‌یابند.

توصیه های کارناوالی

• کمی قبل‌تر درباره وجود این لاک‌پشتان نادر در جزیره کیش صحبت کردیم اما خوب است بدانید که خوشبختانه آ‌ن‌ها در هرمزگان، قشم، جزیره هنگام و به صورت کلی خط افقی خلیج‌فارس یافت می‌شوند و اگر شب هنگام و در فصول تخم‌ریزی به سواحل این مناطق بروید حتما می‌توانید آن‌ها را از نزدیک ببینید. اما در نظر داشته باشید که سازمان حفاظت از محیط زیست جنوب کشورمان به شدت مراقب این لاک‌پشت‌هاست و شما اجازه شکار و برداشتن تخم‌های آن‌ها را نخواهید داشت.
• پیشنهاد می‌کنیم اگر ساکن مناطق جنوبی کشورید شما هم در حفاظت از این گونه‌های زیبا قدمی مثبت بردارید و اگر افرادی را می‌شناسید که به صید بی‌رویه آن‌ها می‌پردازند جلوی آن‌ها را بگیرید، زیرا وظیفه ما در مقابل زندگی این جانداران از همه دنیا سنگین‌تر است.

سخن آخر

بار دیگر به سراغ یکی از جاندرانی رفتیم که به دلیل خودخواهی بشر رو به انقراض است؛ موجودی که به سواحل خلیج‌فارس پناه می‌آورد تا در آنجا به بقا خود ادامه دهد.

آیا تا به حال لاک‌پشتان پوزه عقابی را از نزدیک دیده‌اید؟ از نظر شما باید چه اقداماتی برای حفاظت از حیوانات در حال انقراض باید انجام دهیم؟