چشمه های پلکانی بایشوتا | طبیعت سفیدپوش چین

قبل تر به معرفی چشمه های پلکانی باداب سورت ایران و پاموک کله ترکیه پرداختیم. همان طور که در آن مطالب اشاره کرده بودیم، بایشوتا یکی دیگر از چشمه های پلکانی و قابل توجه در دنیاست که در کشور چین قرار دارد و عنوان بزرگ ترین چشمه سنگ آهکی در این کشور را از آن خود کرده است. 

کارناوال راهی سفر می شود و این بار چین، این کشور پهناور را برای دیدن یکی از اعجاب طبیعی اش بر می گزیند.

راه خود را به سوی روستای شانگری و دامنه های سرسبز کوهستان هابا ادامه می دهیم. از پای کوهستان بالا می رویم و در همین حین گل های وحشی و رودخانه ای آرام در طی مسیر مجذوبمان می کنند. 

آرام آرام مسیر را ادامه می دهیم تا در نهایت به چشمه هایی پلکانی با پس زمینه ای کوهستانی و جنگلی بر می خوریم، چشمه هایی به نام بایشوتا.

بایشوتا، چشمه های پلکانی سپید رنگی بوده که با افسونی طبیعی و جذاب همراهند و با این حال، چونان دیگر چشمه های پلکانی مورد هجوم آدم ها قرار نگرفته اند.

چشمه هایی که هزاران سال پیش، افسونش ملتی را تحت تأثیر قرار داد و موجب پدید آمدن آیین ها و رسم و رسوماتی شد.

همراه کارناوال به بازدید چشمه های پلکانی بایشوتا بیایید.

چرا بایشوتا؟

---

- چشمه بایشوتا چین یکی از معدود چشمه های پلکانی در دنیاست

- این چشمه همانند چشمه باداب سورت در ایران است با این تفاوت که سپید رنگ است و از همین لحاظ به پاموک کله ترکیه بسیار شباهت دارد. 

- بایشوتا بزرگ ترین چشمه سنگ آهکی در کشور پهناور چین است.

نگاهی به چشمه های پلکانی و سفید چین : بایشوتا 

چشمه های سپید رنگ بایوشتا با نام پلکان آب سپید ( White Water Terraces ) نیز شناخته می شود که در دامنه های کوه های برفی و سرسبز هابا ( Haba ) قرار گرفته و در 101 کیلومتری جنوب شرقی روستای شانگری لا واقع شده است. این چشمه های پلکانی یکی از جذاب ترین مقاصد گردشگری در این منطقه از کشور پهناور چین هستند. این چشمه ها در منطقه ای باستانی با قدمت 200,000 تا 300,000 سال قرار دارند. 

وقتی به چشمه های بایشوتا نگاه می کنیم، تضاد رنگ سفید با پس زمینه و فضای سبز کوهستانی، بسیار به چشم می آید. وقتی با دقت بیش تری به چشمه ها بنگریم، رگه هایی از چندین رنگ در بخش های مختلف خودنمایی می کنند. آب هایی فیروزه ای در حوضچه های سفید و خاکستری به چشم می خورند و در برخی از حوضچه ها، رگه هایی از سبز و زرد کم رنگ نیز دیده می شوند. 

چشمه های بایشوتا از کلسیم کربنات و در ارتفاع 2,380 متر بالاتر از سطح دریا پدید آمده اند. خود این چشمه های پلکانی ارتفاعی 140 متری داشته و به قدر 160 متر در عرض وسعت یافته اند. در کل چشمه های پلکانی و سپید رنگ بایشوتا مساحت 3 کیلومتر مربع را در بر گرفته اند و از همین روی چشمه های بایشوتا چین، بزرگ ترین چشمه های سنگ آهکی در این کشور محسوب می شوند. 

بایشوتا در لغت به معنی «گل های در حال رشد» است که به اعجابی طبیعی در حوضچه های میانی بایشوتا اشاره دارد. در حوضچه های میانی 10 چشمه آب وجود دارد. همچنین به سبب پلکانی بودن این چشمه ها، مردمان محلی منطقه آن را « به جای مانده از فرشتگان » می نامند. در سمت چپ این پدیده طبیعی، استخری زمینی و ماه شکل به چشم می خورد که آن را نیز کمد لباس فرشتگان می دانند. 

به هنگام پاییز، کوهستان اطراف چشمه های بایشوتا سراسر پوشیده از گل های روشن، رنگین و برگ های هزار رنگ پاییزی می شود که به لذت راه رفتن و بازدید از بایشوتا، هیجان و عمق می بخشند. 

با هم ویدیویی از چشمه پلکانی بایشوتا ببینیم

چگونگی ایجاد چشمه های پلکانی بایشوتا

زمین ابتدایی چشمه های پلکانی صاف و هموار بوده که در طی هزاران سال به شکل حوضچه هایی پلکانی درآمده است. 

از گذشته تا به حال آب این چشمه ها از نقاط بالایی کوهستانی برفی هابا گرفته شده؛ برف ها در اثر افزایش اندک دما آب شده و به آرامی راه خود را به سوی پاین ادامه می دهند تا به نخستین حوضچه و اولین سطح چشمه بایشوتا می رسند. آب چشمه های این کوهستان، حاوی درصد بالایی از کلسیم کربنات بوده که به مرور زمان در کف حوضچه ها ته نشین شده است. در نهایت این ته نشینی و لایه گذاری پیوسته ی کلسیم کربنات پس از سالیان دراز سبب پدید آمدن چنین چشمه های پلکانی شده است. 

پس از آن که آب در نخستین مرحله به بالایی ترین حوضچه رسید، به تدریج آن را پر کرده و بعد به حوضچه بعدی سرریز می کند. این روند تا رسیدن آب به پایین ترین حوضچه ادامه پیدا می کند. خود حوضچه ها در مرور زمان و بر اثر فرسایش بر اثر آب اسیدی، تو خالی شده. یعنی آب اسیدی باعث شده که مواد معدنی مشخصی از سنگ های آهک تخلیه شوند و اسید کربنیک ضعیف ایجاد کنند. 

افسانه و اهمیت فرهنگی چشمه بایشوتا

جدا از جذابیت طبیعی این چشمه پلکانی، جالب است بدانید که بایشوتا محل تولد فرهنگی به نام دونگبا ( Dongba ) و مردمان ناخی ( Naxi ) بوده است.

بنا بر افسانه ها، نخستین فرد مقدس و مبلغ دین دونگبا به هنگامی که از تبت به سوی سرزمین خویش باز می گشت، در میانه راه با چشمه های پلکانی بایشوتا برخورد کرد. دمی در کنارش ایستاد و مبهوت زیبایی و جذابیت این چشمه های خارق العاده شد. وی تصمیم گرفت در همین منطقه سکنا گزیند و به ترویج عقاید و باورهای خودش مشغول شود. از آن زمان به بعد بود که بایشوتا در نظر مردم مکانی مقدس و محترم شمرده شد. 

همچنین چشمه بایشوتا سبب شد تا مردمان ناخی در کنار آن به زندگی بپردازند، دست از کوچ نشینی بردارند و به کشاورزی و یکجا نشینی روی بیاورند. بنا بر اعتقاد مردم ناخی تنها کسانی که چشمه بایشوتا را از نزدیک بازدید کرده باشند، مؤمن واقعی محسوب می شود. از دیگر باورهای مردم ناخی این است که خدایان، چشمه های بایشوتا را به عنوان نسخه ای زمینی از تراس های برنج برای آن ها افریده اند. پس از آن بود که این قبیله برای ساخت تراس های برنج خود از چشمه های بایشوتا الهام گرفت و در آن تراس های پلکانی گندم، ذرت و جو نیز می کاشتند. 

زمانی که دومین مبلغ دونگبا به این منطقه رسید، بر آن شد که سمبل تصویری دین دونگبا را ایجاد کند. از آن پس، هر ساله در هشتمین روز ماه دوم قمری، مردمان ناخی بهترین لباس های خود را بر تن می کنند و در این مکان گرد هم جمع می شوند تا جشنی سنتی و دینی را برگزار کنند. آن ها تمام روز و شب را به رقص و پایکوبی و آواز می گذرانند و همچنین مرغ ها سر می برند و به خدای کوهستان ها تقدیم می کنند. در انتهای جشن، مردم خون مرغ ها را بر روی کوهستان و در اطراف چشمه می پاشند تا بدین گونه احترام خویش را نشان دهند. 

تفریح در کنار چشمه های بایشوتا 

قدمت شهرت چشمه های بایشوتا، به قدر شهرت امپراتوری هایی نخستینی چون تانگ و سونگ (قرن ها هفت تا ده میلادی) می باشد و بنابراین از زمان های دور، این چشمه ها مورد توجه و بازدید در بخش غربی یونان چین بوده اند. درست در کنار منبع چشمه ها، بر روی صخره شعری نوشته شده که در دوره امپراتوری مینگ و توسط حاکم محلی ناخی انجام شده است. همچنین در قسمت پایین و سمت چپ چشمه های پلکانی بایشوتا، گذرگاهی سنگی به سفیدی یشم به چشم می خورد که شکلی چون زنی حامله دارد. به همین روی، مردم محلی آن را ایزد بانو تولد می دانند. 

درست در کنار چشمه های پلکانی بایشوتا یک مرکز تفریحی به چشم می خورد که متخصصین فرهنگی مردم ناخی آن را ایجاد کرده اند. در این مرکز چند بخش وجود دارد که در یکی از بخش ها تصاویر باستانی مردم ناخی را شرح می دهد و در یکی دیگر از بخش ها رقص و آواز آیینی این ملت را به بازدید کنندگان شرح و آموزش می دهند. 

همچنین می توانید در روز هشتم فوریه هر سال به بایشوتا بروید در جشنواره سالانه این ملت قدیمی شرکت کنید. گرچه این فستیوال گردشگران زیادی را به خود نمی بیند، اما عکس های آن را دربسیاری از مکان ها چون نمایشگاه موزه ها، کتاب ها و میزهای کافه ها خواهید دید. 

در این حین می توانید از موزه فرهنگ دونگبا که در شهر لیجانگ قرار دارد هم بازدید کنید.

به نظر می رسد که هم اکنون امکان پیاده روی و راه رفتن درون طبقات چشمه های پلکانی وجود ندارد.

اقامت و بهترین فصل سفر

مهمان سراهایی در دامنه کوه برفی هابا به چشم می خوردند که برای اقامت و شب مانی می توانید از آن ها استفاده کنید. تابلوهایی شما را به سوی مهمان سراها هدایت می کنند. اگرچه این تابلوها همگی به زبان چینی و دونگبا نوشته شده اند، اما همیشه مسافران راه خود را به سوی اقامتگاه پیدا می کنند و مطمئنا گم نمی شوید. همچنین معمولا استقبال گرمی از حضور گردشگران در جشنواره های محلی و قومی دونگبا به عمل می آید.

آب و هوای منطقه کوه هابا و چشمه های پلکانی بایشوتا خنک و کوهستانی است و در اغلب اوقات سال بارش باران وجود دارد. میانگین دما در این منطقه 11.4 درجه سانتیگراد است. با این حال در طی فصول مختلف کمی آب و هوا گرم تر و سردتر می شود. به همین روی برای سفر و بازدید از بایشوتا محدودیتی وجود ندارد و در تمام طول سال می توانید به قصد بایشوتا پای در سفر بگذارید.

اما می توان گفت بهترین زمان برای سفر و بازدید از بایشوتا، نیمه اول سال و دو ماه اول پاییز است.

اطلاعات دسترسی به بایشوتا چین

1- از روستای شانگری (ژانگدیان) روزانه اتوبوس هایی به صورت منظم به سوی شهر سانبا راه می افتند که گردشگران را در چشمه های سپید بایشوتا پیاده می کنند. در کل حدود 4 تا 5 ساعت در راه هستید، مسیری 100 کیلومتری را طی خواهید کرد که هزینه آن 16 یوان چینی می باشد.

2- همچنین سرویس هایی از ایستگاه اتوبوس لیجانگ گولووان (Lijiang Guluwan) و ایستگاه مسافر لیجانگ به سمت چشمه های بایشوتا وجود دارد.

3- اگر دنبال راه راحت تری برای دستیابی به این چشمه های پلکانی هستید، می توانید از شانگری به مقصد بایشوتا تاکسی بگیرید که البته هزینه گزاف 200 یوآن چینی در انتظار شماست. 

4- اگر در منطقه و نزدیکی شهر هاتیوکسیا (Hutiaoxia ) هستید، می توانید از اتوبوس های ساعت 14 استفاده کنید و خود را به بایشوتا برسانید. با این اتوبوس 45 دقیقه بعد به باغ گردو که در مجموعه بایشوتا قرار دارد، خواهید رسید. اگر اهل پیاده روی و کوله گردی باشید، احتمالا علاقه دارید که باقی راه را از طریق مسیری کوهستانی در کوه هابا، پیاده طی کرده و خود را به تایگر لیپینگ جرج (Tiger Leaping Gorge) برسانید. 

خوب است بدانید جاده ای محلی وجود دارد که چشمه های بایشوتا را به تایگر لیپینگ جرج متصل می کند. همچنین راهی که شما را به بایشوتا می رساند، مسیری پیچ در پیچ باریک است که البته بسیار هم زیباست. 

هزینه ورودی: 30 یوان چینی 

ساعات بازدید: 7 تا 17

آدرس: چین، روستای شانگری لا، شمال شرقی زیناگلیلا

Address: North-East of Xianggelila, Shangri-La County 674400, China

سخن آخر

بازدید از چشمه پلکانی بایشوتا چگونه بود؟ تا به حال چشمه پلکانی باداب سورت در ساری را از نزدیک دیده اید؟

نظرات و دیدگاه های خود را با ما در میان بگذراید و این بار شما بگویید کارناوال به کجا سفر کند.