افتتاح نمایشگاه های سلطنتی در کاخ گلستان تهران

به نقل از خبرگزاری تسنیم، سه نمایشگاه به مناسبت هفته میراث فرهنگی در کاخ موزه گلستان برپا شده است. یکی از آنها نمایشگاه «گزیده نامه‌نگاری‌های قاجار» در موزه مردم‌شناسی است که برای نخستین بار سربرگ‌های مصور قاجاری را می توان در آن دید. مسعود نصرتی -مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان- در این باره گفت:

ورود موسسات تمدنی اروپایی در دوره قاجار و تاثیر آن بر هنر و فرهنگ این مرز و بوم از یک طرف و ذوق، استعداد و ابداعات هنرمندان و کارگزاران ایرانی از طرف دیگر باعث شد تا آثار قابل توجهی در زمینه پاکت نامه و سربرگ به وجود آید، زیرا برقراری نظام پست‌مدرن به سبک اروپایی از زمان ناصرالدین شاه آغاز شد و یکی از ویژگی‌های دوره قاجار رویارویی تجدد و سنت است.

 قدیمی‌ترین اثر، مربوط به پاکت و سربرگ مظفرالدین شاه و برچسب زمان ناصرالدین شاه است و حدود 60 هزار پاکت نامه و سربرگ استفاده شده و نشده قاجاری نیز در این مجموعه به چشم می خورد.

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان در باره سربرگ های موجود در این نمایشگاه توضیح داد:

ورود و استفاده از سربرگ های مصور در دنیا به اوایل قرن 20 باز می‌گردد و در همان زمان نیز سربرگ‌های مصور وارد ایران شد و مظفرالدین شاه از آن در نامه‌نگاری‌ها استفاده می‌کرد؛ البته این سربرگ‌ها با سلیقه ایرانی‌ها سفارش داده می‌شد. می‌توان بیان کرد که دوره قاجار ترکیبی از سنت و مدرنیته است.

 نمایشگاه دیگر «فرش‌های کاشان در کاخ و تأثیر آن در مناطق دیگر» نام دارد. از‌ جمله مناطقی که بافت قالی‌های آن تا به امروزه مایه افتخار موزه‌ها بوده شهر کاشان است که نقش زیادی در تجدید حیات هنر قالیبافی ایران داشته است. قالیبافی در این شهر به طور کلی شامل شهر کاشان و حومه آن نطنز و جوشقان می شود. قالی‌های بافت کاشان در اواخر قرن سیزدهم خورشیدی به واسطه بافت بسیار ظریف و پشم لطیف آن قابل تشخیص هستند. این لطافت به دلیل پشم مرینوسی بود که به واسطه صاحبان کارگاه‌ها برای بافت سفارشات مخصوص خودشان وارد می‌شد.

 طرح‌های فرش کاشان متاثر از طرح های اصفهان و نقش های سنتی ایران است و در نقوش این فرش ها، از گل و بته و طرح‌های افشان و نقوشِ ساده‌تر مربوط به پارچه‌بافی استفاده بیشتری می‌شود. از نظر طرح و نقش می‌توان گفت انواع لچک و ترنج شاه‌عباسی و گل و بوته‌های زیبا در زمینه سرخ برای مدت‌ها نقش قالی‌های قدیمی کاشان بوده است. انواع طرح‌های افشان، شاه عباسی، گلدانی، لچک و ترنج، اسلیمی، شکارگاهی، شیخ صفی و گل فرنگ، بخش مهمی از نقوش فرش‌های کاشان به شمار می‌روند.

در نمایشگاه فرش کاشان، 13 تخته قالی و قالیچه به چشم می خورد که یکی از آثار شاخص نمایشگاه قالیچه بافت محتشم بوده و همچنین یکی از قالی‌ها نیز از پشم منچستر بافته شده است. تا‌کنون سه نمایشگاه فرش با موضوعات ”برگزیده‌ای از قالیچه‌های قاجار“، ”فرش‌های باغی“ و ”فرش ملایر“ برگزار شده است.

نمایشگاه «عکس باسمه‌ای آلبوم‌خانه کاخ گلستان» یکی دیگر از این نمایشگاه هاست. در این نمایشگاه 30 قطعه عکس با چاپ لیتوگرافی و تکنیک باسمه و گِراوُر به نمایش گذاشته شده است. این تکنیک‌ها اروپایی و متعلق به اواخر قرن 18 تا 20 میلادی هستند. موضوعات مورد نظر این عکس ها عبارتند از: معرفی شخصیت‌های شاهزادگان، ناپلئون بناپارت، زن عثمانی، دختر فرانسوی، جشن روستایی، یگان پیاده نظام، نمایی از کلیسا در مسکو، مناظری از فواره، اقوام مختلف و پرندگان شامل طوطی و دارکوب. 

این نمایشگاه ها از تاریخ دوم خرداد 1397 به مدت دو هفته در مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان از ساعت 9 تا 18میزبان هنردوستان است.

#اخبار روز گردشگری را در کارناوال دنبال کنید.