ارتش سفالین چین | لشگر خفته در خاک

می رویم سراغ یکی از وسیع ترین، اعجاب انگیزترین و قدیمی ترین مجموعه های باستانی جهان که از کشفش هنوز یک قرن هم نمی گذرد.

مجموعه ای که قدمتش به دو هزار سال پیش بر می گردد و یکی از بزرگ ترین مجموعه های زیر خاکی و عتیقه جهان است، اما با این حال به تازگی کشف شده و کل دنیا را انگشت به دهان گذاشته است و حتم دارم حتی نمی توانید تصور کنید قرار است چه چیزی را ببینید. 

ارتش سفالین چین، اعجابی باستانی که لقب «هشمین مورد از عجایب هفتگانه و جدید جهان» را بر سینه خود دارد.

ارتشی متشکل از 8000 هزار سرباز سفالین که همگی ابعاد آدمی دارند و در نهایت تعجب نخواهید توانست دو مجسمه شبیه به هم پیدا کنید.

طوری که اگر از نزدیک نگاه شان کنید، این تصور در ذهن شما پدید می آید که گویی از روی آدمی زنده تجسم شده است.

تصوری که باید بگویم در نهایت شگفتی، درست است!

شگفتی های مجموعه ارتش سفالین چین به اینجا محدود نمی شود و دیدن ارابه های بزرگ و اسب های برنزی در انتظار شماست.

ارتش سفالین چین قطعا یکی از برترین جاذبه های دنیاست که نباید دیدنش را ازدست بدهید و وقتی با تمام جزئیات و تکنیک های هنری و فنی ساخت این مجموعه آشنا شوید، در خواهید یافت چرا موسسه معتبر ورد ترول اواردز ( WTA ) این ارتش اعجاب انگیز سفالین را در لیست برترین جاذبه های آسیا قرار داده است. 

همراه کارناوال به چین می رویم، به بازدید هشتمین مورد از عجایب هفتگانه جدید جهان، ارتش سفالین چین.

چرا ارتش سفالین چین؟ 

---

1) مجموعه ایست از 8000 مجسمه سفالین که هر کدام جزئیات منحصر به فردی دارند. 

2) یکی از وسیع ترین مقبره های امپراتوری و باستانی دنیاست.

3) یکی از مهم ترین و جالب ترین کشفیات باستانی در قرن بیستم است!

4) قدمتی 2200 ساله دارد!

5) در نوع خود یکی از بزرگ ترین مجموعه های جهان است.

6) ارتش سفالین چین دقیقا مشابه ارتش کاین شی هوانگ در 2200 سال پیش ساخته شده است.

ارتش سفالین چین | Terracotta Army

لشکر سفالین چین، مجموعه ای عظیم از سازه های سفالی ست که ارتش کاین شی هوانگ (Qin Shi Huang) را به تصویر می کشد. کاین شی هوانگ نخستین امپراتور کشور پهناور چین بوده که در طی سال های 247 – 220 پیش از میلاد مسیح به امپراتوری این کشور دست یافت. در این لشکر سفالین، مجموعه ای عظیم از سربازان و اسب های آن ها به چشم می خورد که همگی در ابعاد واقعی ساخته شده و هر کدام از سربازان شمایل منحصربه فردی دارند، به گونه ای که گفته می شود این ارتش سفالین از روی ارتش واقعی نخستین امپراتور چین ساخته شده است. به همین دلیل است که این مجموعه را یکی از چشمگیرترین حفریات باستانی قرن بیستم می دانند. مجموعه سفالین در 1.5 کیلومتری شرقی مقبره امپراتور کاین شی هوانگ، استان ژانکسی، ژیان (Xi'an) و شهر لینتونگ قرار دارد. ( برخی منابع نام نخستین امپراتور چین را «چین شی هوانگ» ذکر کرده اند.)

مجموعه لشکر سفالین در واقع نوعی هنری آیینی است که به هنگام تدفین انجام می گیرد و در طی آن همراه با متوفی اشیائی به خاک سپرده می شود. این هنر آیینی بسته به آن که در کدام فرهنگ صورت گرفته بوده، اهداف متفاوتی داشته است. به طور مثال لشکر سفالین چین در 210–209 سال پیش از میلاد مسیح به همراه نخستین امپراتور چینی به خاک سپرده شد تا از این امپراتور در زندگی پس از مرگش محفاظت کنند. 

کل لشکر سفالین در سه حفره بزرگ قرار داشت که در کل مجموعه ای از ۸۰۰۰ سرباز، ۱۳۰ ارابه، ۵۲۰ اسب و ۱۵۰ اسب سواره نظام و بیش از 100,000 سلاح از آن حفره ها بیرون آورده شد. همچنین کارشناسان معتقدند که قسمت عمده این لشکر در مقبره اصلی امپراتور کاین شی هوانگ قرار دارد که هنوز دست نخورده باقی مانده است.

 قدمت مجسمه های سفالین به اواخر قرن سوم پیش از میلاد بر می گردد که به صورت اتفاقی در سال 1974 و توسط مزرعه داران محلی کشف شد. مجسمه های این مجموعه بسته به نوع کارکرد و نقشی که داشته اند، ابعاد متفاوتی دارند. بلندترین مجسمه نشان دهنده ژنرال های جنگی لشکر است. همچنین جالب است بدانید که در حفره های دیگری نیز مجسمه هایی با اشکال غیر نظامی کشف شده اند، که مقامات اداری، رسمی، نوازندگان و آکروبات بازان در میان آن ها دیده می شد.

از آن جا که لشکر سفالین چین یکی از عظیم ترین مجموعه های باستانی و متعلق به پیش از میلاد مسیح است، پس از کشف توجه بسیاری را به خود جلب کرد، به گونه ای که تعدادی از مجسمه ها به صورت نمونه در دیگر موزه های جهان به نمایش در آمدند. همچنین مطالعات و تحقیقات علمی بسیاری برای دریافتن راز و نحوه ساخت این مجموعه عظیم انجام گرفت. 

داستان ارتش سفالین چین از کجا آغاز شد؟

یک قرن پس از ساخت مقبره کاین شی هوانگ، مورخ چینی، سیما کیان در برجسته ترین کتاب خود به نام شیجی ساخت مقبره کاین را توصیف می کند. ساخت مقبره 246 سال قبل از میلاد مسیح رخ داده، یعنی درست زمانی که امپراتور 13 ساله بود و به تازگی بر تخت پادشاهی تکیه زده بود. 

6 قرن پس از مرگ اولین امپراتور چین، جغرافیدانی به نام لی دانگ می نویسد:

کوهستان لی به سبب خصوصیات جغرافیایی اش مورد طمع امپراتور قرار گرفت و به همین سبب وی دستور داد تا در این منطقه به خاک سپرده شود. در واقع شهرت این کوهستان به جهت معادن ارزشمندش در بخش های شمالی و جنوبی بود. معادن طلا در بخش شمالی و معادن یشم در بخش جنوبی کوهستان لی به چشم می خورد.

سیما کیان در مورد جزئیات اشیاء و مکان دفن امپراتور کاین این گونه می نویسد:

نخستین امپراتور را درون کاخی با برج ها، دفاتر اداری و به همراه اشیاء ارزشمند بسیاری به خاک سپردند. سپس با استفاده از جیوه، 100 رود خروشان را شبیه سازی کرده که در بالای آن سقفی مزین به اجسام بهشتی به چشم می خورد.

به اعتقاد سیما کیان درصد بالایی از جیوه در خاک مقبره یافت شده که نشان از درستی رودهای شبیه سازی شده دارد. بر طبق گزارش سایر مورخان، بعدها این مقبره با اشیا ارزشمند بسیارش، توسط ژیانگ یو غارت شد. ژیاگ یو فردی بود که با امپراتور کاین بر سر به دست آوردن تخت و تاج پادشاهی رقابت داشت. هر چند در مورد صحت این داستان شک و شبه هایی وجود دارد، چرا که نشانه هایی نیز از دست نخورده بودن مقبره وجود دارد. 

کشف ارتش سفالین چین

داستان از آن جا شروع شد که در سال 1974، گروهی از دهقانان چینی در منطقه ژیان برای تأمین آب زمین های زراعی خود تصمیم به حفر چاه آبی گرفتند. اهالی منطقه پس از کمی کندن زمین، به قطعاتی از مجسمه های سفالی و همین طور سلاح هایی برنزی و عتیقه برخوردند که بسیار قابل توجه بود. از آن جا که حفر چاه در این منطقه اتفاق رایجی بود، این نخستین باری نبود که محلی ها در حین حفر چاه به اشیایی باستانی بر می خوردند. در واقع قرن ها بود که از این منطقه ظروف سفالین و باستانی، آجرهای سفالی پشت بامی و قطعاتی از دیوارهای یک بنا به دست می آمد. اما کشف اخیر در سال 1974 باستان شناسان را بر آن داشت تا به سوی منطقه ژیان روان شوند، چرا که این کشفیات نشان از وجود آرامگاهی با هیبت و عظیم در زیر خاک داشت. به این ترتیب متخصصان با بررسی و تحقیق خود، به بزرگ ترین اکتشاف باستانی چین در طی تاریخ این کشور دست یافتند. پس از این ماجرا بود که موزه ای وسیع درست در همین محل و در اطراف بزرگ ترین حفره کشف شده ساخته شد. 

گورستان کاین شی هوانگ

ارتش سفالین چین خود بخشی از گورستان و آرامگاهی بزرگ تر است که به صورتی نمادین و در ظاهر قصری کوچک، در اطراف مقبره نخستین امپراتور چین ساخته شده است. خود مقبره اصلی بر روی زمین کوهستان لی و در شکلی هرمی بنا شده است. این مقبره با دیواره ضخیمی که بخشی از آن درون زمین است و به همراه چند ورودی احاطه شده است. این گورستان از چندین دفتر اداری، راهرو، اصطبل، و سازه های دیگری چون پارکی مجلل و شاهنشاهی در اطراف تپه آرامگاه تشکیل شده است. سربازان سفالی این مجموعه از بخش شرقی مقبره و گورستان محافظت می کنند.

از آن جا که کسی به مجموعه ارتش سفالین دسترسی نداشت، طبیعی بود که پس از گذشت دو هزار سال از زمان ساخت این ارتش، دیواره ای سرخ رنگ و شنی به ارتفاع 5 متر در اثر گذر زمان در اطراف این مجموعه انباشته شده باشد. با این حال، وجود شواهدی از تخریب های اولیه بنا نشان از آن دارد که افرادی در طی این دو هزار سال به این مجموعه دست درازی کرده اند. 

در طی حفاری هایی که در نزدیکی کوه لی و تپه مقبره انجام می شد، باستان شناسان به چندین گور متعلق به قرن هجدهم و نوزدهم برخوردند؛ جایی که ظاهرا حفارها با ارتش سفالین برخورد کرده و به آن ها آسیب زده بودند. از این قطعات که دیگر برای آن ها بی ارزش شمرده می شد، به همراه خاک برای پر کردن حفاری ها استفاده شده بود. 

مقبره نخستین امپراتور

وسعت فضای بسته این آرامگاه به اندازه یک زمین فوتبال است. این مقبره مدت ها بسته مانده بود، چرا که بیم از آسیب دیدن صنایع دستی و منحصر به فرد درون آن وجود داشت. به طور مثال پس از کشف ارتش سفالین، سطوح نقاشی شده حاضر در برخی از چهره های ارتش، به مرور زمان کم رنگ و ناپدید شدند. جالب آن که سطح لاکی و نقاشی شده مجسمه پس از آن که در معرض هوای خشک منطقه ژیان قرار می گیرد، تنها در طی 15 ثانیه به صورت حلقه حلقه در می آید و پس از 4 دقیقه، به طور کلی پوسته پوسته می شود. 

سایت حفاری 

همان طور که گفته شد چهار حفره اصلی در این منطقه وجود دارد که حدودا عمقی 7 متری دارند و در 1.5 کیلومتری از مقبره اصلی امپراتور قرار دارند. 

*حفره اول 

حفره اول بزرگ ترین حفره در میان تمام حفره هاست که 230 متر طول و 62 متر عرض دارد و بخش عمده لشکر سفالین را با بیش از 6000 سرباز در خود جای داده است. با این حال تنها 2000 سرباز در معرض دید عموم قرار دارد. درون این حفره 11 دالان به چشم می خورد که اغلب آن ها بیش از 3 متر عرض دارند و عمق آن ها بین 4.5 تا 6.5 متر متفاوت است. به طور کلی درون حفره اول 10 دیوار خاکی با فواصل 2.5 متری از یک دیگر وجود دارد که 9 دالان دایره ای را تشکیل می دهد. این دالان ها با آجرهای کوچک فرش شده اند و با سقفی چوبی محافظت می شوند که سقف ها را تیرها و ستون های بزرگی حمایت می کنند. از این طراحی برای ساخت مقبره بزرگان و درباریان نیز استفاده می شده و زمانی که ساخته می شدند به تالارهای ورودی قصرها شباهت داشتند.

این دالان ها که درون زمین ایجاد شده بودند، سقف هایی چوبی داشته که با کف پوش هایی از جنس نی به همراه لایه هایی از رس پوشانده می شدند. استفاده از این ترکیب از آن جهت بود که کیفیتی ضد آب به سقف ها می بخشید. در آخر، لایه نی و خاک رس را با لایه خاک دیگری می پوشاندند، به طوری که در نهایت سقف دالان ها از زمین همسطح خود، 2 تا 3 متر بالاتر بود. 

این حفره در سال 1979 به روی باردیدکنندگان گشوده شد 

*حفره دوم

جست و جوها در حفره دوم و سوم هنوز هم ادامه دارد. در سال 1976، حفره دوم که در 20 متری شمالی حفره اول قرار داشت، کشف شد. این حفره یکی از جالب توجه ترین بخش های کل موزه ارتش سفالین است، چرا که از راز ترتیب و آرایش ارتش های باستانی چین پرده برداشت. حفره دوم نشان دهنده ارتشی با 4 یگان با طول  94 متر از شرق تا غرب، عرض 84 متر از جنوب تا شمال و 5 متر عمق بود. کل این ارتش مساحت 6000 متر مربعی را می پوشاندند. 

یگان اول شامل کمان دارانی نشسته و ایستاده؛ یگان دوم گروه ارابه رانان جنگی؛ یگان سوم ترکیبی از سواره و پیاده نظام ها، ارابه رانان و نظامی هایی در ردیف های مستطیلی و در نهایت یگان آخر نیز تعداد فراوانی جنگجوهای مسلح بود. تمام این 4 یگان در حفره دوم نشان دهنده آرایه ای جنگی، دقیق و منظم بودند و در واقع ارتش محافظ را به تصویر می کشیدند. 

در این حفره بیش از 80 ارابه جنگی، 1300 جنگجو و اسب و بیش از هزاران سلاح جنگی یافت شد. 

*حفره سوم و دیگر حفره ها

اگر 24 متر در جهت شمال غربی از حفره اول فاصله بگیرید، به حفره سوم خواهید رسید. کوچک ترین حفره، حفره سوم است که در آن تنها 68 شمایل سفالین، 4 اسب و یک ارابه دیده می شود که بسیاری از آن پیکره ها فاقد سر اند. در واقع حفره سوم متعلق به مقام های فرماندهی، افسران عالی رتبه و یک ارابه جنگی بوده است. 

در آخر نیز حفره چهارمی بوده که خالی است و احتمالا به صورت نیمه کاره توسط سازندگان رها شده است. 

برخی از اشکال و مجسمه های سفالی یافت شده در حفره اول و دوم، نشانه هایی از آسیب دیدگی بر اثر آتش را در خود دارند. در کنار آن ها بقایایی از تیرهای سقف یافت شده که سوخته بودند. همچنین برخی از سربازان برخلاف دیگر مجسمه ها، فاقد سلاح هستند. این سه مورد در کنار هم، باستان شناسان را به سمت این نتیجه گیری نیل داد که ژیانگ یو قصد غارت و دست درازی به گنجینه ارتش سفالین را داشته است. همچنین محققین معتقدند این ژیانگ یو بوده که در طی غارت خود مسبب آتش سوزی در سقف حفره شده است. در نهایت نیز آن آتش سوزی به نوبه خود باعث آسیب دیدن بخشی از لشکر سفالین بوده است.

در حال حاضر، مجسمه های سفالینی که در معرض دید قرار دارند، با استفاده از قطعاتی دیگر بازسازی شده اند. 

اما جست وجو به همین جا محدود نشد و دیگر حفره های این گورستان وسیع نیز مورد کند و کاو قرار گرفتند. این حفره ها هم در میان محدوده مقبره و هم خارج از دیوار های مقبره قرار دارند و جالب آن که تنها شامل ارتش سفالین نمی شوند و اشکال و مجسمه های متفاوتی به دست آمد. در واقع همین زمان بود که مجسمه خواننده ها، آکروبات ها، هنرمندان، افراد عالی رتبه سیاسی و کارگرها یافت شدند. از دیگر اشیاء پیدا شده می توان به کالسکه های برنزی، زره های سنگی، محل تدفین اسب ها به همراه مجسمه های برنزی مرغ ماهی خوار و اردک اشاره کرد.

تمام این مجموعه سفالی و عظیم در میان پارکی زیرزمینی قرار دارند. 

 جنگجوهای ارتش سفالین

تمام جنگجویان ارتش سفالین به سمت شرق و در صفوفی مستطیلی ایستاده بودند و هر یک نیزه، تبر و یا خنجری در دست داشتند. طلاییه لشکر، سه ردیف پیاده نظام بودند که در شرقی ترین نقطه لشکر به صف ایستاده بودند. درست از پس این صف پیاده نظام، باقی سربازها با زره هایی به تن و سلاح هایی در دست، به همراه 38 اسب و ارابه به چشم می خورد. همچنین در بخش های شمالی، جنوبی و غربی ارتش، یک ردیف بال دفاعی دیده می شود. ایس

کارگران دولتی چین و صنعتگران محلی، ارتش سفالین چین را در کارگاه های خود و با استفاده از مواد اولیه محلی ساخته اند. تمام اجزا بدن جنگجوها مانند سر، دست ها، بازوها و تنه آن ها به صورت جداگانه ساخته شده که پس از آماده شدن، به یک دیگر متصل می شدند. در زیر با جزئیات تمام مراحل آماده سازی، ساخت، رنگ آمیزی و صیقل مجسمه ها آشنا خواهیم شد.

*مواد اولیه 

 متخصصان تائید کرده اند که مواد اولیه ساخت مجموعه عظیم جنگجوهای سفالی، از زمین زرد تأمین شده است. زمین زرد، فلات بخصوصی در شمال سرزمین پهناور چین است که دقیقا در اطراف مقبره امپراتور قرار دارد. به دست آوردن مواد اولیه از این زمین به راحتی انجام می شود و ثابت شده ماده مناسبی برای ساخت قالب مجسمه ها بوده، چرا که چسبندگی و انعطاف پذیری درخوری دارد. صنعتگران برای آن که ناخالصی های خاک را جدا کنند و از خلوص و کیفیتش اطمینان یابند، ابتدا آن را غربال و آسیاب می کردند. سپس درصد معینی از ماسه سنگ سفید را که حاوی کوارتز، میکا و فلدسپات بود را به آن می افزودند. اضافه کردن ماسه سنگ از آن روی بود که خواص مکانیکی خاک را تقویت کرده و شکل پذیری پیکره های بزرگ تر را به آسانی مهیا می کرد. 

چگونگی ساخت پیکره های سفالین

و اما پیکره ها چگونه ساخته شدند؟ متخصصین با مشاهدات، سنجش ها و تحقیقات فراوان بر روی پیکره ها توانستند تکنیک های ساخت مجسمه ها را بازسازی کنند. 

ساخت سر جنگجویان سفالین: طبق تحقیقات و آزمایش ها ساخت سرها، دشوارترین بخش ممکن بوده و فرآیند ساخت آن ها کاملا پیچیده و تخصصی بوده است. پیش از همه، هنرمندان هسته اصلی را به سختی و در شکل سر ایجاد کرده و بعد با افزودن چندین لایه گِل بر روی صورت، به آن اشکال مختلفی می بخشیده اند.

صورت: برای ساخت صورت مجسمه ها عمدتا از 8 قالب استفاده می شد که پس از مونتاژ به آن رُس اضافه کرده تا چهره ای منحصر بفرد به جنگجویان ببخشند. در نهایت نیز هنرمندان با ورزیدن، حکاکی، تراش کاری و چسباندن، به ترتیب اجزایی چون ابرو، چشم، بینی، دهان، گوش ها، پشته موها، کلاه خودها و سر جنگجویان را به زیبایی و ظرافت می آراستند.

قسمت خارق العاده و حیرت انگیز لشکر عظیم سفالی این است که صنعتگران و هنرمندان صورت هر جنگجو را متفاوت با دیگری و با جزئیاتی منحصر بفرد خلق کرده اند. متخصصین این موضوع را تائید کرده که برای ساخت ارتش عظیم سفالین، از چهره افراد ارتش کاین شی هوانگ الهام گرفته شده است!!! 

آرایش مو: در زمان باستان، آرایش مو نه تنها بخشی از سبک زندگی مردم بود، بلکه انعکاسی از درجه اجتماعی مردمان بود. آرایش مو جنگجویان ارتش سفالین هم از همین قاعده پیروی می کند و آرایش مو هر فرد بسته به درجه و مرتبه در لشکر متفاوت است. آرایش مو در ارتش سفالین را به سختی می توان به دو دسته تقسیم کرد: گروه نخست موها را در قسمت راست سر جمع کرده و گروه دیگر موها را در بالای سر بافته و جمع کرده و سپس با کلاهی پارچه ای می پوشاندند. روبان، بند و یا سنجاق سر نیز بسته به درجه جنگجوها و آرایش مو مورد استفاده بود. 

ساخت بدن جنگجویان سفالین: هنرمندان با استفاده از گِل قالب هایی سخت به وجود آورده که تمام قطعات پایین تا بالای بدن را در بخش های مختلف شامل می شده. ابتدا بخش پا را در الگوهایی مربعی قالب زده و با استفاده از آن، بخش های بالا و پایین پا و ساق پا را خلق می کردند. جالب آن که هنرمندان به منظور نشان دادن عضلات و استخوان ها، ساق های پا را همانند پای انسان ساختند، با همان جزئیات، با همان کیفیت! 

قدم بعدی، ساخت بدنِ توخالی مجسمه ها بود. هنرمندان با استفاده از پیچاندن نوارهای محکم رُسی بدن را می ساختند. به منظور ساخت این نوارها ابتدا لایه ای از کیسه گونی را در زیر قرار می دادند و سپس با گل سفال آن را می پوشاندند، سپس آن قدر به آن ضربه وارد می کردند و تغییر اندازه می دادند، تا شکل و سایز مورد نظر را بگیرد. پس از آن که تنه مجسمه ها در سایه خشک شدند، بازوان به آن ها متصل می شدند. پس از آن نیز هنرمندان، سایر قطعات دست مانند آرنج، ساق دست و انگشتان را ابتدا به یک دیگر می چسباندند و سپس به بازو متصل می کردند. 

لباس جنگجویان سفالی

یکی دیگر از وجوه قابل تمایز در پیکره و مجسمه های سفالی ارتش، لباس جنگجویان است. به طوری که با توجه به لباس هر جنگجو می توانید درجه و مرتبه فرد را تشخیص دهید.

لباس ژنرال ها: هر ژنرال دو ردا در زیر زره خود به تن کرده که از سینه، پشت و شانه هایش محافظت می کرد. کفش ژنال ها مربعی و سبک بوده و در قسمت جلو کمی به سوی بالا منحنی می شود. با این اوصاف ظاهری، تنها یک ژنرال در حفره اول و دو ژنرال در حفره دوم کشف شدند.

جنگجویان زره پوش: رداهایی با یقه برگشته و زره های سنگین بر تن داشتند که از سینه، پشت و شانه های آن ها محافظت می کرد. 

سواره نظام: کلاهی توپی، شالگردن و زره ای سبک در جلو و عقب به تن می کردند. کفش های سواره نظام ها نرم و گرد بودند و به گونه ای طراحی شده بودند که از اسیب دیدن پا جلوگیری کنند. 

ارابه رانان: از آن جا که ارابه رانان با دستان خود اسب و ارابه را کنترل می کردندو دست برای آن ها نقشی حیاتی داشت، بخش های محافظتی اضافه ای در قسمت دست ها و بازوان داشتند. همچنین ارابه رانان از کلاه خود استفاده می کردند تا از پشت گردن خود محافظت کنند. 

مرحله پخت مجسمه ها

پس از آن که ساخت پیکره های جنگجویان به پایان رسید، آن ها را درون کوره می پختند. صنعتگران به منظور آن که تمام بخش مجسمه ها کاملا گرما ببینند و تهویه مناسبی داشته باشند، سوراخ هایی را در مکان های مناسب در بدن پیکره ها ایجاد کرده بودند. به طور مثال در قسمت شکم اسب ها دو سوراخ قرار داشت که از طریق آن ها حرارت و گرما به طور مساوی به تمام بخش های بدن اسب نفوذ می کرد.

البته کار پخت همین جا تمام نمی شد؛ بلکه هنرمندان در طی پخت، توجه ویژه ای به میزان حرارت کوره داشتند. به گونه ای که دمای کوره اغلب در محدوده 1000 درجه سانتیگراد قرار داشت.

متخصصین پس از انجام آزمایش های مختلف دریافتند که مجسمه ها به صورت برعکس درون کوره مورد پخت قرار می گرفتند، چرا که بخش بالایی مجسمه ها سنگین تر از بخش های پایینی بودند و این گونه قرارگیری پیکره ها با ثبات تر بود. استفاده از این نکته به خوبی گویای این است که کارگران و صنعتگران چینی در دو هزار سال پیش کاملا از قانون مرکز ثقل آگاهی داشته اند. 

صیقل دادن و رنگ آمیزی

امروزه که به ارتش سفالین کاین نگاه کنید، مجسمه هایی خاکستری خواهید دید که رنگ های چندان شفافی ندارند، اما تحقیقات باستان شناسان ثابت کرده که این رنگ اصلی و ابتدایی ارتش سفالین نیست. در آپریل 1999، 6 جنگنجو زره پوش سفالین از زیر خاک ها بیرون آورده شدند که هنوز بخش های عمده ای از بدن آن ها رنگی بودند. همین دلیل کافی بود تا نشان دهد هنرمندان و صنعتگران چینی با چه ذوق و سلیقه ای ارتش سفالین را به راستی همانند یک ارتش واقعی ساخته اند. 

متخصصین پس از بررسی این 6 جنگجو دریافتند که شیوه رنگ کردن این ها با دیگران متفاوت بوده است. برای برخی تنها یک یا دو لایه لاک خام استفاده شده و برای دیگر بخش ها، علاوه بر لایه های خام لاکی، چند لایه رنگی نیز بر روی آن ها اعمال شده است. با این حال تمام مجسمه ها به صورت پر زرق و برقی رنگ آمیزی شده بودند. پشته موها قهوه ای تیره، صورت ها به رنگ صورتی کم رنگ، دستان سفید رنگ یا قرمز تیره بودند. همچنین مجسمه ها پاهایی به رنگ سبز متمایل به صورتی، شلوارهایی به همین رنگ و کفش هایی قهوه ای رنگ به پا داشته اند. 

تسلیحات ارتش سفالین

حیرت زدگی به هنگام بازدید از این ارتش سفالی محدود به خود مجسمه ها نمی شود! چرا که تقریبا تمام جنگجویان سفالین این ارتش، سلاح هایی واقعی چون: نیزه، شمشیر و تیروکمان داشتند! ایده استفاده از سلاح واقعی از آن روی بود که شباهت ارتش سفالین به ارتشی واقعی را بیش تر می کند. 

اکثر این سلاح ها درست کمی پس از ایجاد ارتش به غارت رفته و یا برخی پس از مدتی بر اثر گذر زمان از میان رفتند. با این حال سلاح های بسیاری چون شمشیر، نیزه، تبر، شمشیر فولادی، سپر و کمان فولادی در حفره ها یافت شده اند. جالب آن که برخی از شمشیرهایی که باستان شناسان پیدا کرده اند، هنوز تیز و برنده اند و پس از 2000 سال هنوز سالم و دست نخورده باقی مانده اند، چرا که با لایه ای 10 تا 15 میکرومتری از اکسید کروم پوشانده شده اند. 

شمشیر جنگجویان با ترکیبی از مس، قلع و موادی چون نیکل، منیزیم و کبالت ساخته شده بودند. بر روی برخی از شمشیرها نوشته ای به چشم می خورد که مربوط به 288 تا 245 سال پیش از میلاد مسیح است و این نشان می دهد پیش از به خاک سپردن این شمشیرها از آن ها استفاده می شده است. 

یکی دیگر از بخش های قابل توجه ارتش سفالین چین، ارابه ها بودند که خود از 4 نوع متخلف ساخته شده بودند. در نبرد، ارابه های جنگی به صورت جفتی در جلو یک واحد پیاده نظام قرار می گرفتند. سلاح اصلی ارابه رانان، تبرهایی برنزی و خنجر شکل و یا به شکل L بودند که بر روی محور بلندی نصب می شدند. از این ارابه ها برای شکستن صف دشمن استفاده می شد. پیاده نظام ها و ارابه ران ها هر دو در جنگ های تن به تن و با فاصله کم از تیغه های دو لبه و راست استفاده می کردند. 

جنگجوی سبز روی ارتش سفالین

در میان خیل انبوه جنگجویان ارتش سفالین، باستان شناسان در حفره دوم و در سال ۱۹۹۹ سربازی با رویی سبز رنگ و متفاوت پیدا کردند. تمام بدن این جنگجو رنگ آمیزی شده بود و هنوز هم سفیدی چشمان و رنگ مشکی مردمک چشمانش به وضوح قابل تشخیص است. اما تفاوت عمده این سرباز با دیگر سربازان در رنگ سبز کم رنگ صورت، گردن و گوش هایش است. جالب آن که ابروها و ریش های سرباز مشکی است، روبان سر قرمزی دارد و پشته موهای جمع کرده اش قهوه ایست. پس از آن که باستان شناسان این جنگجوی سبز روی را کشف کردند، در مورد علت رنگ سبز صورت مجسمه کنجکاو بوده و مشغول بررسی و مطالعات بر روی رنگ آن شدند. اما هنوز هم که هنوز است محققان نتوانسته اند به یک نظر واحد برسند.

برخی از کارشناسان می گویند علت رنگ سبز صورت جنگجو اتفاقی ست و کسی که صورت جنگجو را رنگ آمیزی کرده، نابینا بوده. دیگر کارشناسان این ادعا را رد می کنند و می گویند در زمان امپراتور سختگیری چون کاین، این اتفاق بعید است و امکان ندارد گذاشته باشند کاری ناقص و مورد دار در این مقبره به خاک سپرده شود.

از طرفی برخی دیگر از کارشناسان معتقدند که رنگ سبز صورت جنگجو برای ترساندن دشمنان بوده است. با این حال تمامی این دعاوی فاقد دلایل علمی و محکم اند. 

برای اطلاعات بیش تر جنگجوی سبز روی ارتش سفالین را بخوانید.

نمایشگاه ارابه های برنزی

در دسامبر 1980 و در فاصله 20 متری از غرب مقبره کاین شی هوانگ، دو ارابه برنزی به همراه اسب هایی برنزی در راهرویی یافت شدند که پیش از آن که به نمایش گذاشته شوند، با دقت بسیار بازسازی شدند. هر کدام از این ارابه ها از حدود 3400 بخش مختلف ساخته شده و گنجایش 4 اسب را دارند. طول ارابه دوم 3.17 متر و ارتفاع آن 1.06 متر است. ارتفاع اسب های برنزی از 65 سانتی متر تا 67 سانتی متر متفاوت بوده و طولی 120 سانتی متری داشتند. هر کدام از اسب ها در مجموع وزنی 1,234 کیلوگرمی دارند. 

این اسب ها عمدتا از برنز ساخته شده اند و با قطعاتی از جنس طلا و نقره تزئین شده اند که در مجموع وزنی معادل 7 کیلوگرم دارند. این ارابه های برنزی به قدری عالی، زنده و بی نظیر خلق شده که جزء نخستین و بهترین اشیاء برنزی کشف شده در تاریخ کشور چین محسوب می شود. همچنین این ارابه های برنزی بزرگ ترین اشیاء باستانی و برنزی جهان هستند. 

حقایقی در مورد ارتش سفالین چین

1- نام چینی این ارتش به این صورت است: (兵马俑 (Bīng Mǎ Yǒng

2- قدمت این مجموعه به 2200 سال پیش بر می گردد و کل این ارتش سفالین، فضایی برابر 25,380 متر مکعب را پوشانده است. 

3- در سال 1974 و پس از آن که مجموعه ارتش عظیم سفالین کشف شد، تمام دنیا انگشت به دهان ماند، به گونه ای که ژاک شیراک آن را هشتمین عجایب جهان نامید. در همان سال نیز نام لشکر سفالین در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. 

4- سلسله کاین، نخستین امپراتوری چین در 2200 سال پیش بود که در زمان خود یکی از قدرتمد ترین امپراتوری ها محسوب می شد. این امپراتوری 20 میلیون جمعیت و درآمد سالانه ای معادل با 2000 کیلوگرم نقره داشت. 

5- قد کوتاه ترین جنگجوی کشف شده 1.75 متر ارتفاع و قد بلندترین جنگجو 2 متر بوده است. قسمت جالب توجه ماجرا آن جاست که متوسط قد جنگجویان سفالین 1.88 متر بوده که این اندازه حتی از بلند قد ترین مردمان امروزه چین نیز بیش تر است. آیا این بدان معناست که مردمان کهن چین، قدی بلندتر از مردمان امروزه داشتند؟ خیر! بر اساس داده های تاریخی، متوسط قد مردمان باستانی چینی بسیار به قد مردمان امروزه شباهت دارد. علت قد بلند مجسمه های سفالی ارتش نیز از آن جهت است که جنگجویان بلند قد و نیرومند در جنگ های تن به تن برتری بیش تری دارند و همچنین شکوه و عظمت را بهتر می نمایانند. 

تحقیقات علمی بر روی ارتش سفالین چین 

در سال 2007 دانشمندان دانشگاه استنفور سانفرانسیسکو و موسسه تحقیقات پیشرفته نور برکلی گزارش دادند که آزمایشاتی ترکیبی با استفاده از انواع اشعه ایکس و انکسار پودری بر روی مجسمه های سفالین صورت گرفته. تحلیل این آزمایشات نشان داده است که در فرآیند رنگ آمیزی مجسمه های سفالی از رنگ بنفش چینی استفاده شده که نشان دهنده آن است که کیمیاگران چینی، رنگ ها را با استفاده از سنگ زینتی یشم به دست آورده اند. 

همچنین تحقیقات شیمیایی بیش تر و علمی تر گروهی از متخصصین باستان شناس نشان داده که صنعتگران چینی در دو هزار سال پیش برای ساخت مجسمه های سفالین، از یک خط تولید و ساخت سلولی استفاده می کردند که به آن چه امروزه در کارخانه مدرن تویوتا استفاده می شود، شباهت بسیار دارد! 

همچنین بررسی ملکولی مجسمه ها نشان داد که برای تراش کاری و صیقل دادن آن ها از نمونه های اولیه دستگاه های تراش استفاده می کردند. 

موزه ارتش سفالین چین

مسئولین ایالتی در سال 1975 موزه ای در محل کشف مجسمه ها ایجاد کردند که وسعتی در حدود  16,300 متر مربع دارد و از بخش اصلی تشکیل شده است. سه حفره به نام های حفره اول، حفره دوم و حفره سوم در معرض دید قرار دارند که به ترتیب کشف آن ها نام گذاری شده اند. 

در مجموع بیش از 7000 جنگجوی سفالی، اسب، ارابه و سلاح در این مکان از زیر خاک بیرون آورده شده اند که در معرض دید قرار دارند. از اول اکتبر سال 2010 موزه لشکر سفالین کاین به همراه اسب ها و مجسمه های کشف شده در اطراف مقبره کاین شی هوانگ با هم ترکیب شدند و به بزرگ ترین جاذبه گردشگری منطقه بدل شدند. به طور کلی مقبره کاین شی هوانگ، موزه آکروبات های سفالی، موزه افراد عالی رتبه سفالی و موزه زره های سنگی را باغ لیشان می نامند. در حال حاضر 30 اتوبوس شاتل و رایگان برای راحتی گردشگران وجود دارد که جا به جایی افراد را بین این موزه ها ممکن می سازد. 

ایجاد موزه لشکر سفالین چین باعث شد تا منطقه ژیان که تا پیش از آن روی نقشه معلوم نبود، به منطقه ای معروف و گردشگر پذیر بدل شود. این مکان در سال 1987 در لیست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت و امروزه یکی از مهم ترین میراث باستانی و گردشگری محسوب می شود. 

در همین مکان یک مغازه خرید سوغاتی و هدیه وجود دارد که می توانید از مجسمه های کوچک تا مجسمه های بزرگ جنگجویان سفالین را از آن جا تهیه کنید. همچنین می توانید یک مجسمه جنگجو با شکل صورت خودتان را بخرید که هزینه 100 یوان چینی دارد. در کنار غرفه مجسمه ها، غرفه ای نیز امکان خرید جواهرات یشمی و یا با دیگر سنگ ها را برای شما ممکن می سازد.

دسترسی به ارتش سفالین چین 

دسترسی به موزه لشکر سفالین از فرودگاه بین المللی ژیان ژیانیانگ:

می توانید با استفاده از شاتل خط دو فرودگاه به ایستگاه راه آهن ژیان بروید. حرکت این اتوبوس ها هر یک ساعت و بین ساعات 10:15 تا 19:15 است. هزینه بلیت 25 یوان چینی بوده است. پس از آن از اتوبوس های شماره 5، شماره 904 و 915 استفاده کنید و در ایستگاه آخر پیاده شوید. 

بازدیدکنندگان همچنین می توانند از تاکسی استفاده کنند. یادتان باشد که از تاکسی های سبز رنگ استفاده کنید که هزینه آن ها حدود 200 یوان چینی می باشد. لطفا به راننده بگویید که فقط می خواهید از موزه لشکر سفالین و اسب ها دیدن کنید و به بازدید دیگر موزه ها نمی روید. چرا که همان طور که گفته شد برای بازدید از آن ها اتوبوس های رایگان وجود دارد. 

دسترسی به موزه از ایستگاه راه آهن یا مرکز شهر ژیان:

می توانید به میدان شرقی ایستگاه راه آهن بروید تا بتوانید از اتوبوس شماره 5 یا 306 استفاده کنید. تمام مسیر یک ساعت به طول می انجامد و هزینه بلیت اتوبوس برای گردشگران 7 یوآن چینی برای هر نفر است. 

یا می توانید از اتوبوس شماره 307 و ورودی جنوبی «تانگ پردایس» استفاده نمایید. بلیت این اتوبوس 8 یوان چینی می باشد. 

دسترسی به موزه از ایستگاه راه آهن شمالی:

از این ایستگاه تا موزه لشکر سفالین اتوبوس هایی مجانی وجود دارد که هر روزه از ساعت 08:00 تا 16:00 حرکت دارند. ساعت کاری مسیر برگشت اتوبوس ها هم از ساعت 10:30 تا 19:30 می باشد. کل مسیر هم را در یک ساعت خواهی پیمود. توجه داشته باشید که برای استفاده رایگان از اتوبوس ها باید پاسپورت خود ، بلیت قطار روزی که رسیده اید و بلیت ورودی به هر یک از جاذبه های لینتونگ را به همراه داشته باشید. پس از رسیدن به ایستگاه راه آهن، می توانید از مرکز خدمات گردشگران لینتونگ، بلیت دیگر جاذبه ها را خریداری کنید. 

دسترسی از منطقه لینتونگ: 

می توانید از اتوبوس ها 914، 915 و یا خط ویژه 101 استفاده کنید و تنها 15 دقیقه در راه خواهید بود.

ساعات بازدید: 8:30 تا 17

هزینه بازدید: 1 مارچ تا 30 نوامبر: 150 یوان چینی؛ در غیر این اوقات 120 یوان. کودکان زیر 1.2 متر: رایگان است. 

آدرس: چین، استان شانکسی، منطقه ژیان، شهر لینتونگ

Address: Lintong, Xi'an, Shaanxi, China

موقعیت ارتش سفالین چین روی نقشه

ویدیویی از ارتش سفالین چین ببینید و عظمت آن را لمس کنید

بازدیدی مجازی از ارتش سفالین چین را تجربه کنید

سخن آخر

بازدید از ارتش حیرت انگیز و سفالین کاین چگونه بود؟

نظرات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید و اگر جایی هست که دوست دارید کارناوال به معرفی آن بپردازد، آن را به ما بگویید.