تصاویری از جماهیر شوروی | سفر به دوران خفقان کمونیستی

پس از مرگ ولادیمر لنین (Vladimir Lenin) در سال 1924، بنیانگذار اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، ژوزف استالین (Joseph Stalin) بر جایگاه او به عنوان رهبر این انقلاب نشست. اما روش کشورداری استالین بسیار متفاوت از دیگر رهبران بود؛ او رهبری خود رای به حساب می آمد و نسبت به دشواری های زندگی مردم عادی بی تفاوت بود.

با به روی کار آمدن استالین، خفقان سیاسی شدیدی سراسر کشور را فراگرفت، بسیاری از مردم به گناه مخالفت با روش های استالین به کام مرگ کشیده شدند. تمام جماهیر شوروی از جاسوس های استالین پر شد، مادر به فرزند و خواهر به برادر اعتماد نمی کرد. ترس از مرگ، شکنجه، از دست دادن عزیزان، گذران عمر در اردوگاه های کار اجباری در سیبری و ... مانند شبهی نامرئی به جان روس ها افتاده بود. در این میان استالین به تنها چیزی که فکر می کرد بزرگی و شکوهمندی حکومتش بود و هر کسی را که در این مسیر سد راهش می شد، به راحتی از میان بر می داشت. 

اما در این بحبوحه ی ترس و وحشت عده ای نیز بیکار ننشستند و برای مقابله با استالین به آغوش آمریکا، دشمن اصلی شوروی، پناه بردند، از این بین می توان به مارتین منهوف (martin manhoff) و همسرش، جان اشاره کرد. این زوج در ابتدا عکاسی از طبیعت را در حوزه ی کاری خود قرار داده بودند اما پس از مدتی تصمیم به عکسبرداری از روزهای سیاهشان در روسیه گرفتند. آن ها مصمم شدند که زندگی روزمره ی مردم را در قاب دوربینشان جای دهند و این تصاویر را به کشور آمریکا پیشکش کنند، اگرچه در نهایت به خاطر خیانتشان از کشور اخراج شدند. جالب است بدانید که همسر منهوف، به همراه او به بسیاری از نقاط روسیه سفر کرد و در کنار عکاسی، به ثبت خاطرات روزانه‌شان مشغول شد. پس از مرگ منهوف، داگلاس اسمیت (Douglas Smith)، محقق آمریکایی آلبوم تصاویر این عکاس روس را برای عموم به نمایش گذاشت. 

امروز به لطف تصاویر منهوف و اسمیت سفری به نیمه ی قرن نوزده میلادی در روسیه خواهیم داشت تا با شوروی کمونیست آن سال ها بیش تر آشنا شویم، پس با ما در کارناوال همراه شوید.

ورود به صفحه اختصاصی مومیایی ولادیمر لنین

1- گذر از خیابان اشرافی

تصویر زیر از بانویی به ثبت رسیده که از مقابل یک فروشگاه عرضه گوشت در خیابان آربات (Arbat) گذر می کند. این خیابان از شلوغ ترین و قدیمی ترین خیابانهای مسکو به شمار می آید و به عنوان یکی از بهترین مناطق مسکونی مسکو شناخته می شود. 

2- پایان یک دیکتاتوری

استالین در تاریخ 5 مارس 1953 از دنیا رفت و گویی به دیکتاتوری روسیه پایان داده شد. در عکس زیر، صدها سرباز برای مراسم ختم استالین، رئیس جمهور وقت روسیه در شهر مسکو به گرد هم آمده اند و اسب های سیاه رنگ تابوت او را از میان قشون سربازان عبور می دهند.

3- اولین صومعه مسکو

سه کودک خندان که به روی نیمکتی، جلوی صومعه ی نُوُپاسکی (Novospassky) نشسته اند. این صومعه در اوایل قرن چهاردهم میلادی تحت عنوان اولین کلیسای مسکو، در جنوب شرقی این شهر احداث شد.  

4- لبخند نوجوانان روس در کمونیست شوروی

دختران روس تبار که با خنده های شادانه به دوربین خیره شده اند، این تصویر سرزنده در ناحیه ی کولومنسکویه (Kolomenskoye) به ثبت رسیده، محدوده ای چند کیلومتری در جنوب شرق مسکو که در گذشته استانی سلطنتی به شمار می آمده است و امروزه به عنوان موزه از این ناحیه استفاده می کنند. 

5- قطعه ای از پازل جماهیر شوروی 

 تصویری متعلق به سال 1954 که خانواده ای را در حال گذر از کنار یک سینما در شهر کیف، پایتخت اوکراین نشان می دهد، اوکراین در گذشته بخشی از اتحاد جماهیر شوروی به حساب می آمده است. همانطور که می بینید، پرچم های "جمهوری سوسیالیستی شوروی اوکراین" و "جمهوری شوروی فدراتیو سوسیالیستی روسیه" یکی در میان به روی ساختمان نصب شده اند. 

6- اقامتگاه فصلی نجیب زادگان 

باز هم تصویری متعلق به آرشیو عکس های خصوصی مارتین منهوف مربوط به عصر استالین، که نمایانگر قصر اوستاکینو (Ostankino) در شمال شهر مسکو می باشد. این مکان در گذشته اقامتگاه تابستانی و سالن خصوصی اپرای نجیب زادگان شرومیتف (Sheremetev) بوده است.

7- وقت گذرانی در کنار کلیسا

دخترانی که در کنار صومعه نووودویچی (Novodevichy Convent) نشسته اند و در حال مطالعه در فضای آزاد هستند. این کلیسا از مشهورترین صومعه های مسکو به شمار می آید و جزو میراث جهانی یونسکو شمرده می شود. 

8- گردهمایی حزب کمونیست در شهر مسکو 

9- عکس های پنهانی از مراسم ختم استالین 

از مهمترین عکس های منتشر شده توسط منهوف، می توان به مجموعه عکس های مراسم ختم استالین اشاره کرد. جالب است که یکی از تصاویر منتشر شده توسط او، سربازانی را مشغول گرم کردن خودشان با مالیدن دستهایشان به هم و جمع کردن خودشان، نشان می دهد. شاید این مسئله ی پر اهمیتی به نظر نیاید اما باز هم در عصر استالین انتشار چنین عکسی به گونه ای خیانت محسوب می شده است. 

10- رهگذران در حال عبور از کنار کاخ زرد کرملین

11- شب های کمونیستی مسکو 

12- زرق و برقی پوچ 

 تصویری از یک فروشگاه را در شهر مسکو شاهد هستید. گفته می شود که اتحاد جماهیر شوروی در عصر استالین اقتصاد رو به رشدی نداشته و تنها ویترین هایش را برای چشم عکاسان پر می کرده است. مثلا سنگ را در بسته های تخم مرغ جلوی چشم خارجی ها به مردمش می فروخته.

در توضیح این تصویر هم آمده: اجناسی که زینت بخش این مغازه شده اند به طور قطع دست دوم هستند.

13- بوی کمونیست، همه جا پیچیده 

نمایی از ساختمان تلگراف مرکزی (Central Telegraph) در شهر مسکو. همانطور که می بینید در جای جایِ این ساختمان تصاویر استالین و لنین (بنیانگذار حزب کمونیست) نقش بسته است. 

14- دور از دسترس آمریکایی ها

منطقه ای دور افتاده در روسیه که گویا خبرگزاری نیویورک تایمز اذعان داشته که "آمریکایی ها هیچگاه پا به این مکان نگذاشته اند". 

15- گذران زندگی روزمره 

تصویری از گذران زندگی روزمره ی مردم در میدان پوشکین، این میدان به افتخار شاعر و نویسنده ی سبک رومانس، الکساندر پوشکین (Alexander Pushkin) نام گذاری شده است.

سخن آخر

بدون شک روسیه و تاریخش، به خصوص بخش تاریک آن که به زمان حکومت استالین باز می گردد، حرف های زیادی برای گفتن دارد. امروز و در این مطلب تنها تصاویری را از دوران خفقان روسیه به تماشا نشستیم و در آینده بیشتر به تاریخ این کشور سفر خواهیم کرد.

نظرتان در مورد این تصایر چیست؟

آیا چیزی از دوره حکومت استالین می دانستید؟

نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.