کارناوال - راهنمای سفر

باغ ارم شیراز

شیراز، بلوار ارم، میدان ارم، خیابان ارم، نزدیکی مجموعه‌ دانشگاه شیراز

4.9

از 5 امتیاز

میانگین نظرات 10 کاربر

گالری تصاویر

مدت پیشنهادی بازدید

1 تا 2 ساعت

ساعت دسترسی

امروز سه‌شنبه 08:00 صبح تا 20:00

شماره تماس

هزینه اتباع ایرانی

5000 تومان

همه چیز درباره باغ ارم شیراز

چرا بازدید کنیم؟

نقد و بررسی کارناوال

کجاست؟

نقشه و مسیر

آقام چی گفتن؟

نظرات کاربران

سوالی دارید؟

پرسش و پاسخ

نقد و بررسی کارناوال

کارناوال

نویسنده ارشد کارناوال

انتشار

30 دی 1398

به روز رسانی

12 تیر 1400

معرفی /

باغ ارم شیراز | شاهکار ایرانی در فهرست میراث جهانی یونسکو

صحبت از باغ ارم شیراز که به میان می‌آید، بوی بهارنارنج به مشام می‌رسد و حال خوش باغ ایرانی حس می‌شود. یکی از خاطره‌های سفر به شیراز همین گشت‌و‌گذار در باغ‌هاست. دیدن تعدادی عکس باغ ارم شیراز هم کافی است تا وسوسه بازدید از این اثر به جانتان بیفتد و راهی شیراز شوید. کارناوال هم می‌خواهد به‌ سوی این جاذبه برود، مروری بر تاریخچه باغ ارم شیراز داشته باشد و از معماری این اثر جهانی ایران برایتان بگوید. همراه ما باشید تا در سفر به شیراز یکی دیگر از جاذبه‌های مشهور ایران را بشناسید.

 

 

چرا باغ ارم؟


  • باغ ارم یکی از 9 باغ ایرانی است که نامش در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. 
  • این باغ با فضای بسیار زیبا و دل‌نواز و امکاناتی مناسب، از دیدنی های شیراز است که لحظاتی خوش را برایتان به ارمغان می‌آورد.
  • در این باغ فرصت پوشیدن لباس‌های سنتی و ثبت عکس یادگاری با آن‌ها را دارید.
  • گیاهان این باغ در نوع خود بسیار دیدنی و کم‌نظیرند و بلندترین سرو شیراز هم در میان آن‌ها قرار دارد.
  • تزیینات بنای این باغ مبهوت کننده‌ است و ارزش بسیار زیادی از نظر هنری و معماری دارند.
Mohammadjavad Dehghanpoor 
Behnam Ershadi 

آشنایی با باغ ارم | جلوه دلبرانه شیراز

در گوشه‌ای از شمال‌غرب شهر شیراز، باغ زیبایی خودنمایی می‌کند که در گذر سال‌ها، سرد و گرم روزگار را چشیده و پابرجا مانده است تا امروز بینندگانش را مسحور زیبایی‌های خود کند و به لحظاتشان رنگی تازه ببخشد. نامش باغ ارم است که در فاصله کمی از کوه‌های شمالی شیراز (باباکوهی) قرار گرفته و در سمت جنوب آن رودخانه خشک شیراز دیده می‌شود که از شرق به غرب امتداد دارد. این باغ یکی از زیباترین باغ‌های استان فارس و حتی کل کشور است که گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به‌ سوی خود می‌کشاند و با داشتن درختان سربه‌فلک‌کشیده و گل‌های رز دلبری می‌کند و هر چشمی را به خود خیره می‌سازد.

ثبت ملی و جهانی باغ ارم

به‌ سبب جلوه‌های منحصربه‌فرد باغ ارم شیراز و هنرنمایی بی‌نظیر معماران در آن، نام این باغ از تاریخ ۱۴ آبان ۱۳۵۳ به شماره ۱۰۱۳ در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد. این باغ یکی از 9 باغ ایرانی است که نامش در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد و در تاریخ ۶ تیرماه ۱۳۹۰ در سی‌وپنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو به شماره ۱۳۷۲ در این فهرست نیز به ثبت رسیده است. 

Photo by : Saeed Nazari

خوشگذرانی در باغ ارم

دیدن یک مکان تاریخی و بازدید از یکی از آثار جهانی ایران، تنها یکی از دلایلی است که می‌تواند شما را راهی باغ ارم کند. در این باغ امکانات و فرصت‌هایی وجود دارند که لذت سفر شما را چندین برابر می‌کنند:

قدم زدن در فضایی بهشتی: باغ ارم تلفیقی کم‌نظیر از تاریخ و طبیعت را پیش رویتان قرار می‌دهد؛ تلفیقی که باعث ایجاد فضایی بهشت‌گونه شده و هر کسی را عاشق خود می‌کند. با قدم زدن در این باغ، هر لحظه، جلوه‌ای خاص را خواهید دید که شما را به‌ سوی خود می‌کشاند و غرق در لذت می‌کند. پس به بازدید کوتاه از ساختمان این باغ اکتفا نکنید و تا آنجا که می‌توانید در آن به گشت‌وگذار بپردازید.

پوشیدن لباس‌های سنتی: این باغ با فضای تاریخی خود، کاری می‌کند که هوس سفر به گذشته و همرنگ شدن با مردمان آن زمان به سرتان بزند و دلتان بخواهد غرق در فرهنگ زیبای این دیار شوید. در این باغ شما می‌توانید با پرداخت هزینه‌ای جداگانه، پوشیدن لباس‌های سنتی و قدیمی را نیز تجربه کنید و تصاویری به یادماندنی را به ثبت برسانید.

خرید از فروشگاه محصولات فرهنگی: در باغ ارم غرفه‌ای برای فروش محصولات مختلف از جمله محصولات فرهنگی، صنایع‌دستی، سوغات و دیگر محصولات وجود دارد که می‌تواند تجربه‌ای تازه از خرید را برایتان رقم بزند.

تجربیات خوشمزه: اگر ساعات گشت‌وگذارتان در باغ طولانی شد می‌توانید به سراغ خوشمزه‌هایی که در این مکان عرضه می‌شوند هم بروید. به‌طور حتم در این فضای زیبا، فالوده شیرازی بیش از هر چیزی می‌چسبد!  

Mohammadhadi Khosravi 
Mohammadhadi Khosravi 
Reza Ghaderi 

تاریخچه باغ ارم | گذر از دالان تاریخ

با وجود بررسی‌های فراوان، هنوز هم از تاریخ ساخت و بنیان‌گذار اولیه باغ ارم شیراز، اطلاعاتی در دست نیست؛ اما وجود نام این باغ در سفرنامه‌های مربوط به قرن دهم و یازدهم هجری حکایت از وجود آن در زمان‌های مذکور دارد. نشانه‌های دیگری نیز وجود این باغ را در دوره سلجوقیان و در تمام دوره آل اینجو (1) و آل مظفر (2) و گورکانیان (3) تایید می‌کنند؛ با توجه به حاکم بودن سیستم فئودالی (4) بر جامعه آن زمان، به احتمال زیاد، صاحبان و بانیان ایجاد این باغ ارزشمند، حاکمان وقت بوده‌اند. در این میان این احتمال مطرح است که اتابک قراچه که از طرف سنجر سلجوقی، حکومت فارس را بر عهده داشته، دستور احداث این باغ را داده است.

بعد از اتابک تا به قدرت رسیدن شاه شیخ ابواسحاق اینجو (5) که احتمالا باغ را در اختیار داشته، اطلاعاتی از نحوه مالکیت این باغ در دست نیست. این شاه در سال 720 خورشیدی بر تخت نشست و در سال 734 خورشیدی کشته شد. احتمالا، آل مظفر پس از انقراض سلسله آل اینجو، مالکیت باغ را در دست گرفته و برخی شواهد نشان می‌دهند در عهد شاه منصور، آخرین پادشاه این خاندان که به‌ دست گورکانیان به قتل رسید، باغ در نهایت شکوه و زیبایی بوده است. آن‌گونه که از نوشته‌های جهانگردان برمی‌آید، این باغ از زمان صفویه به بعد آباد و باشکوه بوده و منابع تاریخی از سازندگی و بهسازی آن در زمان زندیه و توسط کریم‌خان زند سخن می‌گویند. 

از اواخر دوره زندیه به‌مدت بیش از 75 سال باغ ارم در تصاحب سران ایل قشقایی قرار داشت. خاندانی به نام جانی خانِ قشقایی از دوره فتحعلی شاه قاجار با سمت ایلخانی و ایل بیگی بر ایل قشقایی فرمانروایی می‌کردند و ارم را به‌ عنوان مقر فرمانروایی خود در شهر شیراز برگزیده بودند. جانی خان، نخستین ایلخان این خاندان و پسرش محمد قلی خان، عمارتی را در این باغ بنا نهادند و در نهایت شکوه ساخت آن را به پایان رساندند. در اوایل دوره قاجاریه، مالکان سابق باغ ارم که بعضی از سران ایل قشقایی بودند در گوشه‌ای از این باغ به خاک سپرده شدند؛ اما تا به امروز اثری از قبور آن‌ها به‌دست نیامده است.

شواهد نشان می‌دهند که ساختمان عمارت این باغ تا دوره ناصرالدین شاه قاجار پابرجا بوده اما حاج نصیرالملک شیرازی باغ را از خاندان ایلخانی خریداری کرده و احتمالا با حفظ اساس ساختمان، عمارت فعلی موجود در باغ را بنا نهاده است. پس از درگذشت وی در حدود سال 1272 خورشیدی، تزیینات بنا و بعضی قسمت‌های نیمه‌کاره توسط ابوالقاسم خان نصیرالملک، داماد و خواهرزاده او، تکمیل می‌شود.

سرنوشت باغ ارم پس از مرگ ابوالقاسم خان نصیرالملک

پس از فوت ابوالقاسم خان نصیرالملک، باغ به فرزند وی می‌رسد و سپس به یکی از سران ایل قشقایی فروخته می‌شود. پس از چند سال، همسر آخرین شاه ایران، آن را خریداری کرد و برای مدت‌ها به‌عنوان کاخ پذیرایی در اختیار دانشگاه شیراز قرار گرفت. برخی نیز بر این باورند که این باغ توسط این حکومت مصادره شده است. به هر حال در این زمان، کم‌کم ساختمان باغ به‌علت عوامل طبیعی به‌صورت مخروبه درآمد و دیوارهای باغ نیز در معرض تخریب قرار گرفت. در سال‌های 1350 - 1345 خورشیدی، باغ ارم با اعتبار واگذاری از طرف سازمان برنامه‌وبودجه و زیر نظر مسئولان وقت دانشگاه، تعمیر و مرمت شد.

به‌جای دیوار باغ، یک دیوار کوتاه سنگی با نرده آهنی در اطراف آن احداث کردند و تزیینات قسمت‌های مختلف آن مرمت شد. علاوه بر این تعمیرات، زمین وسیعی به آن افزوده شد. آینه‌کاری و نقاشی‌های جالب رنگ و روغن سقف اتاق‌ها و ایوان‌ها نیز مورد مرمت قرار گرفتند و محوطه باغ که به‌صورت مخروبه‌ای درآمده بود، با بازسازی، طرح اصلی خود را بازیافت. کاشی‌کاری نمای جرزها نیز که فروریخته بود دوباره با حفظ سبک اولیه در محل مورد نظر نصب شد.

در حال حاضر دانشگاه شیراز، باغ و دانشکده کشاورزی، باغ گیاه‌شناسی آن را در اختیار دارند و ساختمان باغ در اختیار دانشکده حقوق است. 

پاورقی


1- خانواده‌ای سلطنتی در دوره مغولان که در سده هشتم قمری در فارس حکومت می‌کردند.

2- سلسله‌ای که در قرن هشتم هجری بیشتر بر جنوب ایران و گاه بر تمام ایران بزرگ به جز خراسان حکومت می‌کرد.

3- امپراتوری بزرگی است که به‌ دست نوادگان امیر تیمور ایجاد شد و در بخش بزرگی از شبه قاره هند شامل کشورهای امروزی هند، پاکستان، بنگلادش و بخش‌هایی از افغانستان امروزی فرمانروایی کرد.

4- نظام ارباب - رعیتی

5- مشهورترین و واپسین فرمانروای آل اینجو که در اواخر ایلخانان بر فارس و اصفهان فرمانروایی می‌کرد و هم عصر حافظ بود.

Photo by : Unknown

معماری باغ ارم

درهای ورودی باغ ارم به‌ سمت شمال و بلوار ارم قرار دارد و ضلع کوچک‌تر به‌ سمت غرب و بلوار آسیاب سه‌تایی است. این دو ضلع باغ در گذشته به‌ صورت چینه‌گِلی (دیوار گلی) بوده و امروز پیچ‌های امین‌الدوله و اناری (1) نرده‌های آن را به‌ حضور خود مزین کرده‌اند. اضلاع دیگر باغ نیز به خانه‌های مسکونی و باغ‌های دیگری محدود می‌شود.

گذرگاه‌های باغ

در میانه باغ، گذرگاه اصلی آن وجود دارد که از غرب به شرق کشیده شده است. این گذرگاه از مقابل ساختمان و استخر بزرگ آغاز شده و تا انتهای باغ امتداد دارد. 

محور وسیع دیگری با جهت شمالی جنوبی در وسط باغ قرار دارد که گذرگاه اصلی را قطع می‌کند. علاوه بر این دو گذرگاه عریض، گذرگاه‌های دیگری هم به موازات این دو، در تمام قسمت‌های باغ احداث شده‌اند.

جهت شیب زمین در باغ، از غرب به سوی شرق است و شیب زیاد زمین موجب شده تا معماران تدبیری بیندیشند و در قسمت‌هایی از گذرگاه‌های اصلی و فرعی باغ و در محل تقسیم آب به جوی‌های متعدد پله‌هایی را ایجاد کنند. 

پاورقی


1- گونه‌هایی از گیاهان گل‌دار چندساله

Aboozar Deghat 

سیستم آبرسانی 

قسمت عمده این آب همچون بیشتر باغ‌های شیراز از قناتی به‌ نام نهر اعظم می‌آید. آب در حوض‌خانه می‌گردد و بعد از گردش در حوضچه، در اطراف استخر بزرگ و جوی‌های گذرگاه‌های باغ به جریان می‌افتد تا درختان و گیاهان را سیراب سازد. علاوه بر این سیستم گردش آب، دو حلقه چاه عمیق نیز در باغ حفر شده تا آب مورد نیاز برای آبیاری گیاهان تامین شود.

استخر باغ

استخر باغ با 335 متر مربع مساحت در جلوی عمارت اصلی قرار دارد و احتمالا ساخت آن به دوره جانی خان ایلخانی باز می‌گردد. در چهارگوشه این استخر، چهار نخل فونیکس (ققنوس) بسیار بلند و زیبا به چشم می‌خورند.

 

Amin Berenjkar 

ساختمان‌های باغ ارم

در ادامه در مورد ساختمان‌هایی که در باغ ارم دیده می‌شوند صحبت می‌کنیم:

عمارت اصلی باغ ارم | بنایی منحصربه‌فرد در ایران

عمارت اصلی باغ ارم را می‌توان نمونه نسبتا کاملی از ساختمان‌های اواسط دوره قاجاریه دانست که ویژگی‌های موجود در آن همچون سایر بناهای هم‌دوره خود، پیروی از اصول معماری زندیه و صفویه را نشان می‌دهند؛ حتی نقوش کاشی‌های نمای عمارت نیز کاملا از تصاویر روی دیوارهای یکی از عمارات عهد صفویه تقلید شده‌اند.

این ساختمان از سه طبقه با تزیینات فراوان و بام شیروانی تشکیل شده و سازنده آن، حاجی محمد حسن، معمار شیرازی، است. عمارت اصلی باغ ارم رو به مشرق ساخته شده و زیبایی معماری، نقاشی‌های رنگ‌وروغن، حجاری نقوش آزاره (1) سنگی، کاشی‌کاری و گچ‌بری، پنجره‌های مشبک آهنی، پیشانی ساختمان، ستون‌های سنگی و درهای چوبی نفیس و منبت‌کاری‌ شده آن شاهکار صنعت و هنر دوره قاجاریه به شمار می‌رود. نکته قابل توجه دیگر این بنا درهای آن است که از چوب ساج تهیه شده و به همین دلیل با گذشت سال‌ها هنوز سالم باقی‌مانده و شکل اصلی خود را حفظ کرده‌اند.

نمای ساختمان و تزئینات چشمگیر آن

آنچه که در ابتدا هر چشمی را به خود خیره می‌کند کاشی‌های هفت‌رنگ نمای عمارت‌ است که به زیبایی و ظرافت در کنار هم چیده شده‌اند و طرح‌ها و مناظر بدیعی در آن‌ها خودنمایی می‌کنند. معماری بنای نارنجستان قوام شیراز نیز، شباهت‌هایی به این بنا دارد و تزیینات داخلی آن اعم از گچبری‌ها و نقاشی‌های چشم‌نواز دیوار و سقف، دارای شباهت‌های بسیاری با عمارت باغ ارم‌‌اند.

در حاشیه پنجره‌های نمای غربی عمارت، کاشی‌های هفت‌رنگ با نقوش گوناگون شاهان و سربازان هخامنشی و گل‌ها و مناظر باغ‌ها و کوشک‌ها به چشم می‌خورد. در نهایت، این نقش داریوش هخامنشی و شکار آهویی توسط پلنگ است که چشم شما را به خود خیره می‌سازد.

دو طبقه بالایی بنا ستون‌‌هایی دارد که از تخت جمشید الهام گرفته شده‌ و زیبایی و شکوه آن را در ذهن تداعی می‌کنند. در پیشانی بنا، دو نیم‌‌دایره در دو طرف به چشم می‌خورد و یک تابلوی بزرگ هم دیده می‌شود که از ۳ هلال روی هم تشکیل شده که در اصطلاح معماران فارس، به سنتوری شهرت دارند. این هلال‌ها دارای سه تابلوی بزرگ و دو تابلوی کوچک کاشی‌کاری با کاشی‌های لعاب‌دار رنگی‌اند و تصاویری از ناصرالدین شاه قاجار، داستان‌هایی از فردوسی و نظامی و ادبیات کهن فارسی و قصه‌های مذهبی را به نمایش گذاشته‌اند.

در بزرگ‌ترین هلالی، نقش ناصرالدین شاه سوار بر اسب سفید دیده می‌شود در حالی که نیم‌تاجی در جلوی کلاه او نقش بسته است. سپس سه نقش دیگر از داستان‌های فردوسی و نظامی از جمله سلیمان و ملکه سبا، رستم پهلوان، خسرو و شیرین و یوسف و زلیخا به چشم می‌خورد.

در هلالی‌های کوچک‌تر مردی در حال نبرد با هلاهل نقاشی شده که نمونه‌ای تحریف شده از نقش درگاه شرقی کاخ صدستون تخت جمشید است. همچنین آهویی نیز در چنگال پلنگ بر زمینه اسلیمی نقش شده است که در اصطلاح معماران محلی فارس به آن نقش گرفت‌وگیر گفته می‌شود.

متاسفانه به دلیل ممنوعیت بازدید از داخل ساختمان، تصویری از آن در دست نیست اما در ادامه توصیفاتی از فضای داخلی عمارت را به شما ارائه می‌دهیم.

پاورقی


1- قسمتی از دیوار اتاق یا ایوان که از کف طاقچه تا روی زمین است.

Pouyan Ansari 
M.reza Dehdari 
Pouyan Ansari Rad 

تالار حوضخانه 

طبقه زیرین بنا که هم‌سطح زمین واقع شده، سردابه و محلی برای استراحت در روزهای گرم تابستان بوده و تالار حوض‌خانه در آن تعبیه شده است. این تالار، آب‌نمایی را در خود دارد و نهر آبی نیز از وسط آن می‌گذرد که در ادامه به استخر بزرگی در جلوی عمارت می‌رسد و در وسط این تالار یک ستون سنگی حجاری شده قرار دارد. کاشی‌های معرق و هفت‌رنگ، سقف و دیوارهای حوض‌خانه را پوشانده و آن را به یکی از بهترین نمونه‌های هنر کاشی کاری در دوره قاجاریه تبدیل کرده‌اند. این کاشی‌ها به‌ شکلی ظریف در کنار یکدیگر قرار دارند و تصاویر زیبایی از شکارگاه‌ها و مناظر طبیعت و داستان خسرو و شیرین و نقوش دیگر را نمایش می‌دهند. 

Photo by : Moe Chavoshi

طبقه دوم

در طبقه دوم در وسط ساختمان، ایوانی بزرگ با دو ستون بلند و سقف مسطح دیده می‌شود و در پشت آن یک سالن بزرگ قرار دارد. در جلوی این ایوان زیبا دو ستون سنگی یکپارچه بلند واقع شده و نقش سرستون‌های آن را تصویر مردانی با لباس‌های دوره قاجاریه و گل‌وبوته‌هایی به‌ صورت قرینه تشکیل می‌دهد. ایوان دو ستونی باغ ارم به‌ سبب دارا بودن تزیینات گچ‌بری زیبا بر دیوارهای سه طرف آن، در میان ساختمان‌های دوره قاجاریه در شیراز و نسبت به بناهای مشابه امتیاز خاصی دارد. پیشانی این ایوان و اطراف مزین به یکی از جالب‌ترین کاشی‌کاری‌های دوره قاجاریه است که از آن به‌ عنوان نمونه‌ای منحصربه‌فرد یاد می‌شود و نمونه آن را نمی‌توان در سایر بناهای دوره قاجاریه دید.

در دو سوی این ایوان بزرگ و باشکوه، دو ایوان کوچک قرار دارد که هرکدام دارای دو ستون سنگی یکپارچه کوچک‌اند و پشت آن‌ها ارسی‌ها و درک‌هایی (1) به چشم می‌خورند. در ضلع جنوبی این طبقه و دقیقا در بالای آشپزخانه طبقه زیرین یک آشپزخانه وسیع دیگر و به همان اندازه وجود دارد. در پای این ایوان، سه پنجره آهنی دیده می‌شود که قدیمی‌اند و از زمان احداث ساختمان برجای مانده‌اند. دو پنجره آهنی طرفین، قرینه یکدیگرند و پنجره وسط دارای اندازه بزرگ‌تری است. این پنجره‌ها در ورودی سردابه قرار گرفته‌اند و از نمونه‌های جالب پنجره‌های دوره قاجاریه به شمار می‌روند. 

پاورقی


1- آن قسمت از ارسی که مانند کشو بالا و پایین می‌رود.

Photo by : Sara kf

طبقه سوم

در وسط طبقه سوم یک سالن بزرگ مشابه سالن طبقه دوم دیده می‌شود که پنجره‌هایش به ایوان اصلی باز می‌شوند. 3 اتاق و یک سالن بزرگ دیگر نیز در این طبقه ساخته شده است و همانند طبقه دوم دو ایوان در دو طرف و درست در بالای ایوان‌های طبقه پایین قرار دارند.

سقف دو سالن این طبقه، با تیرهای چوبی و تخته‌های منظم پوشیده شده و با نقاشی‌های زیبا و نفیسی مزین شده‌اند. در این نقاشی‌ها گل‌وبوته و طرح‌های اسلیمی و تابلوهای متعدد از شکارگاه‌ها و چهره زنان و تصاویری از قصرهایی به سبک اروپایی به چشم می‌خورد. این نقوش یکی از شواهدی است که نشان می‌دهد هنر ظریف نقاشی روی سقف یا به‌قول اهل فن، مَرجُوَک، در دوره قاجاریه در شهر شیراز کاملا رایج بوده است.

Photo by : Amin Berenjkar

سایر بناهای باغ ارم

اندرون: در پشت ساختمان اصلی یعنی در سمت غرب باغ، عمارت و محوطه اندرون دیده می‌شود که دارای دو سالن و پنج اتاق است. در این محوطه درهایی برای رفت‌وآمد به ساختمان وجود دارد و در ضلع غربی آن عمارتی یک طبقه دیده می‌شود که از سطح محوطه اندرون بلندتر است. بالای پیشانی عمارت اندرون نیز همچون عمارت اصلی، دارای هلالی کاشی‌کاری است که همزمان با کاشی‌کاری‌های هلالی‌های عمارت اصلی باغ انجام گرفته و متعلق به دوره قاجاریه است. در دو سوی اتاق وسطی و در زیر هلالی‌ها نیز دو ستون آجری واقع شده که کاشی‌کاری‌های معرق زیبایی دارد. امروزه درِ اندرون به‌طرف گلستان گل رز باز می‌شود. در قسمت جلوی درِ ورودیِ اندرون نیز، یک چهارضلعی دیده می‌شود که در اطراف آن طاقچه‌هایی ایجاد کرده‌اند و اصطلاحا به آن غلام‌نشین می‌گویند.

بد نیست بدانید با توجه به توسعه باغ و اضافه شدن زمین‌های زیادی در قسمت غربی به باغ ارم، عمارت اصلی و اتاق‌های باربند قدیم و ساختمان اندرون و محوطه محصور آن به‌ صورت یک مجموعه در وسط قرار گرفته‌اند. 

شرق باغ: در کنار درب ورودی شرقی باغ نیز دو اتاق قرار دارد که برای سکونت نگهبانان و خدمه ایجاد شده‌اند.

بخش اداری: درست چسبیده به عمارت اصلی، مجموعه‌ای از هشت اتاق قرار دارد که در سال‌های اخیر مرمت شده و امروزه به‌ عنوان واحد سرپرستی و امور اداری باغ از آن‌ها استفاده می‌شود. 

Photo by : Elham Pourhossein

موزه سنگ و گوهر دریای نور

در عمارت اصلی باغ ارم، موزه‌ای با نام سنگ و گوهر دریای نور وجود دارد که بیش از 140 نوع سنگ و گوهر تزیینی کمیاب و قیمتی در آن به نمایش درآمده است.

این موزه در سال 1390 آغاز به‌کارکرده و آثار به نمایش درآمده در آن از ایران و نقاط مختلف جهان‌اند.

مسیر دسترسی به باغ ارم شیراز

 آدرس: استان فارس، شهر شیراز، بلوار ارم، میدان ارم، خیابان ارم، نزدیکی مجموعه‌ دانشگاه شیراز

 اگر قصد استفاده از وسایل نقلیه عمومی را دارید می‌توانید از راه‌های زیر استفاده کنید:

مترو: با پیاده شدن در ایستگاه نمازی و حدود 10 دقیقه پیاده‌روی و پشت سرگذاشتن میدان دانشجو و میدان ارم به باغ می‌رسید.

اتوبوس: با استفاده از اتوبوس‌های خطوط میدان کلبه - میدان ارم و بلوار نارنجستان - میدان نمازی و پیاده شدن در ایستگاه میدان ارم می‌توانید خودتان را به باغ برسانید.

برای خرید بلیط هواپیما تهران شیراز با مناسب‌ترین قیمت می‌توانید از وبسایت کارناوال استفاده کنید.

ساعت و هزینه بازدید از باغ ارم شیراز

زمان بازدید: همه روزه به جز ایام سوگواری شامل تاسوعا و عاشورای حسینی، ۲۱ رمضان شهادت امام علی، ۲۸ صفر رحلت پیامبر، ۱۴ خرداد رحلت امام خمینی، ۲۵ شوال شهادت امام جعفر صادق

ساعت بازدید: همه روزه از 08:00 تا 20:00

بهای بلیت: اتباع ایرانی 5,000 تومان و اتباع خارجی 100,000 تومان

Photo by : Reza Ghaderi
خانه زینت الملوک قوامی شیراز

نظر گردشگران خارجی درباره باغ ارم

باغ ارم یکی از آثار جهانی ایران است و به همین دلیل گردشگران خارجی، بازدید از آن را در برنامه سفر خود به ایران می‌گنجانند. در اینجا سری به وب‌سایت تریپ ادوایزر می‌زنیم و نظر برخی گردشگران را در مورد این جاذبه می‌خوانیم:

گردشگر ایرلندی | تاریخ بازدید شهریور 98

باغ زیبا

یکی دیگر از نمونه‌های چشم‌گیر باغ‌های ایرانی؛ گرچه من در بهترین حالت و زمان، این باغ را ندیدم.

گردشگری از بریتانیا | تاریخ بازدید شهریور 98

باغ ناامید کننده بود اما ساختمان در اوج شکوه

زمانی که به بازدید از این باغ رفتیم، بهترین زمان سال برای بازدید نبود. بنابراین بسیاری از گیاهان زمان گل‌دهی خود را پشت سر گذاشته بودند. گلخانه‌ها و موزه نیز ناامید کننده بودند. علائم راهنما در بعضی جاها خوب بود؛ اما در برخی دیگر کمبودشان احساس می‌شد. با این حال، نمای ساختمان بسیار چشمگیر تزیین شده بود. من دوست دارم در سایر فصول این باغ را ببینم؛ فکر می‌کنم جلوه رنگارنگ‌تری در انتظارم باشد. 

گردشگر ویتنامی | تاریخ بازدید فروردین 98

باغ ایرانی

احتمالا تماشایی‌ترین باغ شیراز که باید حتما از آن دیدن کنید. ممکن است جمعیت در آنجا زیاد باشد؛ اما باغ بسیار گسترده است.

Photo by : Ahmadreza Maddah | Borna News

گیاهان باغ | ارم، میزبان بلندترین سروناز شیراز

تنوع گیاهی در باغ ارم، بسیار بالاست و گیاهان بسیاری از اقصی نقاط جهان در آن به چشم می‌خورند؛ به شکلی که باغ به شکل یک نمایشگاه از انواع گل‌ها و گیاهان به نظر می‌رسد و با انواع گل‌های زینتی و گونه‌های گیاهی، به‌ عنوان باغ گیاه‌شناسی دانشگاه شیراز برای گسترش آموزش و پژوهش علوم گیاهی استفاده می‌شود.

جالب‌ترین قسمت باغ، گذرگاهی است که از شرق به غرب در وسط باغ احداث شده و در دو طرف آن درختان سرو به چشم می‌خورند. در میان این درختان، سرو بلند قامتی با 35 متر ارتفاع و هزاران سال قدمت وجود دارد که از دور توجه هر کسی را به خود جلب می‌کند. این درخت، بلندترین سرو شیراز است که به‌ علت موزون بودن آن را سروناز می‌خوانند. در پای این درخت، تاکی تنومند و کهن وجود دارد که شاخه‌های آن از پای تا سر درخت را در آغوش گرفته و جلوه‌ای خاص به آن بخشیده‌اند.

از درختان که بگذریم، گیاهان تزیینی نیز جلوه‌ای دیگر به باغ داده و انبوه گل‌های رز، لباسی بهشتی را به آن پوشانده‌اند. گلستانی از گل‌های رز در ضلع غرب و شمال‌غربی باغ وجود دارد که از نظر تنوع و تعدد انواع گل رز در کشور ما بی‌نظیر و در کشورهای هم‌جوار و آسیا کم‌نظیر است و در آن نزدیک به 200 گونه رز را می‌ببینید. 

Elham Pourhossein 
Elham Pourhossein 
Elham Pourhossein 

دلیل نام‌گذاری باغ ارم

آنچه که باعث شده تا نام این باغ را ارم بگذارند، عمارت و باغی بزرگ است که به فرمان شداد پسر عماد، فرمانروای عربستان جنوبی، به‌ منظور رقابت با بهشت بنا شد.

وی با شنیدن وصف بهشت تصمیم گرفت که باغ‌ها و کاخ‌هایی را برای شبیه‌سازی آن بسازد و دستور داد تا طلا و زبرجد و یاقوت فراهم کنند و صد نفر مهندس که با هر کدام هزار کارگر کار می‌کرد، را به‌ کار گماشت. او در دمشق یا اسکندریه و یا در یمن، بین صنعا و حضر موت، شهر یا باغی بهشت‌گونه ساخت. هنگامی که می‌خواست با لشکریانش وارد آن بهشت شود، همگی آن‌ها در نزدیکی شهر هلاک شدند و بهشت او هم به دلیلی نامعلوم در اعماق زمین فرو رفت.

قرابت لفظی ارم و آرم باعث شد تا برخی مفسرین ارم را با آرامیان مرتبط بدانند و بگویند که شهر دمشق همان شهر ارم است پس به یادگار آن بهشت که مانندش ساخته نشده و داستانش نیز در تاریخ عبرتی برای مردمان شده است، بوستان‌ها و گلستان‌های زیادی به نام ارم خوانده شدند که باغ ارم شیراز هم یکی از آن‌ها است.

Photo by : Ali Bahadori

کتیبه‌های باغ ارم

همان‌گونه که گفتیم چهره‌ای که امروزه از باغ ارم دیده می‌شود، اثری از دوره ناصرالدین شاه قاجار به شمار می‌رود و ساختمان فعلی آن توسط مرحوم نصیرالملک بنا شده است. به همین خاطر چند کتیبه سنگی در نقاط مختلف باغ از نصیرالملک باقی‌مانده و اولین آن‌ها از سنگ مرمر است که در بالای سر در ورودی شمال‌شرقی باغ نصب شده است. کاشی‌کاری این سردر، منحصر به چند کتیبه و چند قطعه کاشی‌کاری است ولی از نظر فرم ساختمان از نمونه‌های منحصربه‌فرد به شمار می‌رود. در بالا و در پیشانی این سردر کتیبه‌ای به خط نستعلیق بر روی کاشی معرق نصب شده و بر روی آن این عبارت به چشم می‌خورد: 

نصر من الله و فتح قریب

در زیر این کتیبه، کتیبه‌ای از سنگ مرمر لیمویی رنگ قرار دارد که در ابتدای آن عبارت شریفه " بسم الله الرحمن الرحیم" به چشم می‌خورد و سپس این بیت شعر با خط نستعلیق بر روی آن نوشته شده است:

از وزیر شه نصیرالملک راددائمش باغ ارم آباد باد

تاریخ کتیبه مذکور مربوط به دوره سلطنت مظفرالدین شاه قاجار و زمان حکمرانی نصیرالملک بر فارس است. در دو سوی درب، دو طاق نما به چشم می‌خورد که در بالای هر کدام یک کتیبه کاشی‌کاری وجود دارد. کتیبه‌های کاشی‌کاری دو طرف درب با خط نستعلیق و زمینه سورمه‌ای است که نوشته‌ای از قرآن مجید دارد و به‌ صورت معرق نگاشته شده است.

ازاره ستون‌های جلوی عمارت اصلی از سنگ‌های یکپارچه موسوم به گندمک که بیش از دو متر بلندی دارد پوشیده شده است. این ستون‌های سنگی هشت عدد هستند و روی شش عدد از آن‌ها کتیبه‌هایی دیده می‌شود که بر روی آن‌ها اشعاری از سعدی، حافظ و شوریده شیرازی به‌ شکل برجسته به چشم می‌خورد. دو ستون دیگر نیز مزین به نقش مردی با کلاه و لباس عشایری است. به نظر می‌رسد که در گذشته نقش‌ونگارهایی بر روی 6 کتیبه بوده اما استاد باشی حجار آن‌ها را محو کرده و اشعاری را به خط نستعلیق بر روی آن‌ها کنده است.

علاوه بر این کتیبه‌ها، شش کتیبه سنگی دیگر نیز در نمای شرقی ساختمان به‌ صورت ازاره وجود دارند که همه آن‌ها با خط نستعلیق نَقر و بر نمای جرزهای طبقه اول نصب شده‌اند. دو کتیبه در زیر ایوان دو ستونی سمت راست و دو کتیبه در زیر ایوان دو ستونی بزرگ و دو کتیبه دیگر زیر ایوان دو ستونی سمت چپ نصب شده و در آخر تمامی آن‌ها تاریخ‌های مختلف و نام نصیرالملک به چشم می‌خورد. به ترتیب از سمت راست به چپ به بررسی این کتیبه‌ها می‌پردازیم:

ایوان سمت راست

در اولین کتیبه در پای ستون سمت راست این ایوان عبارت علینقی الشریف عمل استاد باشی حجار ۱۳۳۹ دیده می‌شود و اشعاری از مرحوم فصیح الملک شوریده شیرازی بر آن نقش بسته است.

کتیبه دوم در پای ستون سمت چپ است و در آن اشعاری از شوریده شیرازی، شاعر معروف دوره قاجاریه به چشم می‌خورد.

ایوان دوستونی بزرگ

کتیبه بعدی در زیر ستون بعدی که متعلق به ایوان بزرگ است قرار دارد و سرباز دوره هخامنشی را در حالی که در یک دست نیزه و در یک دست دیگر او گرزی قرار دارد، نشان می‌دهد. تلاش شده تا کلاه این سرباز به فرم نیزه داران تخت جمشید حجاری شود اما آنچه که دیده می‌شود، کلاهی ساده است و هیچ‌گونه تزییناتی ندارد.

این کتیبه دو طرف ایوان قرینه‌سازی شده است و با آنکه تقلیدی از نقوش برجسته تخت جمشید به شمار می‌رود، باز هم جذابیت و فرم زیبای نقوش برجسته نیزه‌داران پارسی تخت جمشید را ندارد. این کتیبه دارای اشعاری به خط نستعلیق نیز هست و بیت اول اشعار آن به تاریخ بنای ساختمان اشاره دارد.

کتیبه بعدی همچون کتیبه سمت راست ایوان است و یک سرباز هخامنشی را نشان می‌دهد که به همان فرم نقش برجسته حجاری شده است. تاریخ این کتیبه به سال ۱۳۳۹ و اشعار آن از فصیح الملک شوریده شیرازی‌اند. در این کتیبه تاریخ رمضان المبارک ۱۳۱۵ نیز دیده می‌شود که مربوط به تعمیرات بنا در دوره مظفرالدین شاه قاجار است.

ایوان سمت چپ

در آخر کتیبه پنجم عبارت "حسب مستطاب اجل اشرف آقای نصیرالملک " آمده است و کتیبه ششم که در سمت چپ و پای ایوان جنوبی نصب شده، چنین خوانده می‌شود:

خادم اهل بشارت خان بنده درگه نصیرالملک ۱۳۴۰

به طور کلی می‌توان گفت که کتیبه‌های مذکور مربوط به تعمیراتی است که به تدریج در این بنای با ارزش صورت گرفته و آن را از خطر نابودی نجات داده است.

حوض‌خانه

علاوه بر این کتیبه‌ها، دو تخته سنگ آهکی نقش‌دار نیز در این قسمت و در دو طرف حوض‌خانه وجود دارد که پنجره‌ای آهنی در میان آن‌ها است. بر روی این دو قطعه سنگ، تصویر مردی با نیزه‌ای در دست نقش بسته که نقشی تحریفی و تقلیدی از نقوش دوره هخامنشی در تخت جمشید با خصوصیات و لباس و کلاه یک مرد عشایری جنوب است.

سخن آخر

وجود داشتن نام یکی از باغ‌های ایرانی در فهرست جهانی یونسکو حکایت از ارزش بالای این اثر نزد جهانیان دارد. بازدید از این آثار تجربه‌ای متفاوت را برای‎تان رقم خواهد زد پس حتما آن‌ها را در برنامه‌ریزی‌هایتان برای سفر بگنجانید. اگر هم به این مجموعه زیبا رفته‌اید، تجربه‌های خود از سفر را با ما در میان بگذارید.

نتیجه نقد و بررسی کارناوال

4.9

بررسی شده توسط کارناوال

ارزش تاریخی(عالی) 4.5
ارزش معماری(عالی) 5
حال و هوای خوش(عالی) 5
زیبایی فضای مجموعه(عالی) 5
دسترسی به وسایل حمل‌و‌نقل عمومی(عالی) 5

نقاط قوت

  • یکی از 9 باغ ایرانی ثبت شده در فهرست میراث جهانی یونسکو
  • دسترسی خوب به وسایل حمل‌ونقل عمومی
  • فضایی آرامش‌بخش و زیبا
  • امکان عکسبرداری با لباس سنتی
  • تزیینات مبهوت کننده و معماری بی‌نظیر
  • گیاهان بی‌نظیری دارد

نقاط ضعف

  • ندارد

نقد و بررسی کاربران

میانگین امتیاز کاربران

از مجموع 10 رای

4.9

خانواده

3

دوستان

3

زوج

4

آیا بازدید از باغ ارم شیراز را به دیگران پیشنهاد می‌کنید؟
حال و هوای خوش(عالی) 4.9
زیبایی فضای مجموعه(عالی) 4.8
نحوه برخورد کارکنان(عالی) 4.9
دسترسی به وسایل حمل‌ونقل عمومی(عالی) 4.9

باغ ارم شیراز را دیده‌اید؟

تجربه و نظر خود را با دیگران به اشتراک بگذارید

سوالی دارید؟

از کارشناسان و کاربران کارناوال بپرسید

جدیدترین نقد
محمد جواد علی عسکری

5

خیلی باهال بودوباسفا

انتشار: 01 آبان 1400

آیا این دیدگاه مفید بود؟
شیراز راز

هر ساختمان تاریخی یک رمز دار که آرم های بالا ساختمان است اگر شیرخورشید باشه مشخص زمان ساخت در کدام حکومت باغ ارم ساخت شد در انترنت جستجوی کنید رمز های حکومتی در ساختمان های تاریخی و فرهنگی موجود است

انتشار: 17 شهریور 1399

آیا این دیدگاه مفید بود؟
علی کرهانی

5

جانم شیراز زیباییم

سفر با همسر, دوستان, خانواده
تجربه سفر علی کرهانی به باغ ارم شیراز

انتشار: 26 بهمن 1398

آیا این دیدگاه مفید بود؟

پرسش و پاسخ

پرسش جدید

مجید نظری
پرسش:

باغ. ارم. در. کدام. شهر. شیراز. واقع. شده

انتشار: 27 تیر 1402

آیا این دیدگاه مفید بود؟
حدیث پارسا
پرسش:

باسلام آیا باغ ارم امروز باز است؟

انتشار: 03 اردیبهشت 1400

آیا این دیدگاه مفید بود؟
پرسش:

سلام ،از چه تاریخی باغ بازگشایی میشه؟بعد از سفید شدن وضعیت شیراز؟

در پاسخ به undefined:

سلام باغ آرم چه سالی به وجود آمد

انتشار: 13 تیر 1399

کارناوال
در پاسخ به undefined:

سلام دوست عزیز

همان طور که در بخش تاریخچه بیان شده است، با وجود بررسی‌های فراوان، هنوز هم از تاریخ ساخت و بنیان‌گذار اولیه باغ ارم شیراز، اطلاعاتی در دست نیست؛ اما وجود نام این باغ در سفرنامه‌های مربوط به قرن دهم و یازدهم هجری حکایت از وجود آن در زمان‌های مذکور دارد. می توانید به طور مفصل در این باره و درباره سیر تحول این باغ در دوره های مختلف در بخش تاریخچه این مطلب بخوانید.

انتشار: 14 تیر 1399

شیراز راز
در پاسخ به کارناوال :

باغ ارم شیراز به طور مسلم از دوره سلجوقیان و در تمام دوره آل اینجو و آل مظفر و گوركانیان وجود داشته و با توجه به اینكه سیستم فئودالی به طور كامل بر جامعه آن دوره حاكم بوده بدون تردید بانیان و صاحبان باغ ارم كه باغی ارزشمند بوده، در آن زمان حكام وقت بوده‌اند. ‌احتمال می‌رود اتابك قراچه كه از طرف سنجر سلجوقی به حكومت فارس منصوب بوده دستور احداث این باغ را داده باشد. بعد از وی تا جلوس شاه شیخ ابواسحاق اینجو كه احتمالاً باغ ارم را در تصدی داشت، اطلاعی از نحوه مالكیت این باغ در دست نیست. شاه شیخ ابواسحاق اینجو در سال 742 ه.ق جلوس نموده و در سال 757 ه.ق كشته شد. پس از انقراض سلسله آل اینجو به وسیله آل مظفر، احتمالاً باغ ارم به مالكیت سلاطین آل مظفر در آمده و در عهد شاه منصور آخرین پادشاه این خاندان كه به دست گوركانیان كشته شد، باغ در نهایت آبادانی و شكوه بوده است. از عصر صفویه به بعد، باغ ارم در نوشته‌های جهانگردان، آباد و باشكوه توصیف شده است. در عهد كریم خان زند احتمالاً باغ ارم در مالكیت سران سلسله زندیه بوده و مانند سایر ابنیه و باغ های شیراز مرمت گردیده است. از اواخر دوره زندیه تقریباً بیش از هفتاد و پنج سال باغ ارم در تصاحب سران ایل قشقایی بود. خاندان جانی خان قشقایی كه از دوره فتحعلی شاه قاجار با سمت ایلخانی و ایل بیگی بر ایل قشقایی فرمانروایی می‌كردند، مدت مدیدی این باغ را در اختیار داشته و از آنجا به عنوان مقر فرمانفرمایی خود در شهر شیراز استفاده می‌كرده‌اند. نخستین ایلخان این خاندان یعنی جانی خان و پسرش محمد قلی خان عمارتی باشكوه در این باغ بنا نهادند. در اوایل دوره قاجاریه بعضی از سران ایل قشقایی كه مالكین سابق باغ ارم بوده‌اند در گوشه‌ای از این باغ به خاك سپرده شده‌اند كه در حال حاضر نشانی از این قبور در دست نیست. ساختمان عمارت این باغ در دوره ناصرالدین شاه قاجار هنوز مرغوب و قابل توجه بوده است. در دوره سلطنت ناصرالدین شاه، حاج نصیرالملك شیرازی باغ را از خاندان ایلخانی خریداری نموده و ساختمان فعلی موجود در باغ را به جای عمارت ایلخانی بنا نمود ولی احتمالاً اساس ساختمان قبلی را حفظ كرده است. پس از درگذشت حاج نصیرالملك در سال 1311 ه.ق تزئینات بنا و بعضی قسمت های ناتمام به وسیله ابوالقاسم خان نصیرالملك، مالك این باغ اتمام یافته است. در آن زمان توصیفی توسط فرصت‌الدوله شیرازی راجع به این باغ داده شده كه به شرح زیر می‌باشد: "... بستانی است بی مثال و گلشنی است بهشت تمثال ...، سروهایش سر به افلاك كشیده، عماراتی دارد شاهانه مشتمل بر تالاری كه به واسطه دو ستون قوی پیكر برپاست و ارسی‌ها، گوشواره‌ها و اتاق ها و رواق های دیگر را از فوقانی و تحتانی داراست. آبشارهای متعدده از هر جانب آن روان است و سبزه‌های اطراف جویش چون خط بر گرد عارض نوش لبان. بنای اول آن را محمد قلی خان ایلخانی نهاده سپس مرحوم حاجی نصیرالملك خریده و حكم به بنیاد عمارات مذكور داده. حاجی محمد حسن معمار... آن بنا را برآورده باغی دیگر برآن افزوده‌اند. آن نیز هوایش معطر است...، خلوتی دیگر دارد كه نارنجستانش نام نهاده‌اند. باربند و كوشكی هم برای آن قرار داده‌اند." دونالد ویلبر درباره باغ ارم شیراز چنین نگاشته است: "... برای مدت لااقل 75 سال این عمارت در تصاحب خان‌ها و یا سران قبیله قشقایی بود. همین ساختمان هسته مركزی باغ به شمار می‌رود. در این موقع دیواری در وسط باغ احداث كردند و بدین ترتیب باغ به دو قسمت تقسیم گردید. باغ ارم محبوبیت فراوان خود را مدیون درختان مركبات و خیابان طویلی است كه در دو طرف آن سروهای باشكوه غرس گردیده و ساختمان جالب توجهی كه شاهد مهمان ‌نوازی بی دریغ ایل قشقایی بوده است. هرچند سال یك بار مقداری از درختان مركبات بر اثر سرمای سخت از بین می‌روند درحالی كه سروها در عرض پنجاه سال اخیر همچنان جذابیت خود را حفظ كرده‌اند ... ." در تهیه طرح باغ، محور طولانی آن مشخص گردیده است. امروز كوشك اصلی، هسته مركزی این باغ و جالب‌توجه ‌ترین جنبه آن را تشكیل می‌دهد. اطاق های طبقه زیرین تقریباً زیرزمین است و تالار مركزی آن را برای استراحت در روزهای گرم تابستان در نظر گرفته‌اند. نهر آب مستقیماً از این تالار می ‌گذرد و در سر راه خود قبل از اینكه به حوض بزرگی فرو ریزد استخر را پر می‌كند. دیوارها و كف این تالار از كاشی‌های رنگین پوشیده شده است. پلكانی این طبقه را به طبقه بالاتر و به راهروهایی كه به تالار بزرگ منتهی می‌گردد متصل می‌سازد. منظره جنوبی آن همان ادامه محور اصلی است و از طرف شمال چشم انداز آن را تپه‌هایی تشكیل می‌دهد كه در حاشیه رودخانه قرار گرفته است. در این محل نیز مانند بسیاری دیگر از ساختمان های شیراز كاشی های براق و سنگ های تراش میراث قدیم را از نو رواج می‌دهد. این قسمت سه گوش (سنتوری) منظره‌ای را متعلق به دوره ساسانیان كه با كاشی های رنگی زینت ‌شده نشان می ‌دهد درحالی كه در طبقه‌ای كه هم‌سطح زمین ساخته شده تخته سنگ های آهكی نسخه‌های تحریف شده‌ای است از نقوش برجسته دوره هخامنشیان كه در تخت جمشید دیده می‌شود. در سراسر این ناحیه وسیع بوته گل سرخ كمتر دیده می‌شود و به جای آن در گلخانه كه داخل آن را با چوب به طرز پلكانی ترتیب داده‌اند انواع گلها را در گلدان نگاهداری می‌كنند تا آنها را در نقاط اصلی در داخل كوشك و خارج آن قرار دهند." باغ ارم پس از فوت ابوالقاسم خان نصیرالملك به فرزندش رسید و پس از چندی به یكی از سران ایل قشقایی فروخته شد. سپس به تصرف دولت درآمد و به دانشگاه شیراز واگذار شد. دانشگاه شیراز مدتها به عنوان كاخ پذیرایی از آنجا استفاده می ‌نمود. در سال های 1350_1345ه.ش این باغ با اعتبار واگذاری از طرف سازمان برنامه و بودجه و زیر نظر مسئولین وقت دانشگاه، تعمیر اساسی شده و زمین وسیعی نیز در حاشیه بلوار ارم و بلوار آسیاب سه‌ تایی به آن افزوده شده است. امروزه باغ ارم همچنان در اختیار دانشگاه شیراز می‌باشد و در حقیقت به تمام مردم تعلق دارد.

انتشار: 17 شهریور 1399

کارناوال
در پاسخ به undefined:

سلام دوست عزیز

هنوز اطلاعیه ای از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا صادر نشده است و زمان بازگشایی مشخص نیست.

انتشار: 22 اردیبهشت 1399

انتشار: 21 اردیبهشت 1399

آیا این دیدگاه مفید بود؟

سوالات متداول

برای آشنایی با ساعت کار و هزینه دقیق باغ ارم شیراز، تنها کافی ست سری به صفحه معرفی باغ ارم در کارناوال بزنید و به بخش مسیر و هزینه بروید. 

اگر دوست دارید با 9 باغ ثبت جهانی ایران در فهرست یونسکو آشنا شوید و می خواهید به طور کامل در مورد بخش های مختلف، تاریخچه، ساعت کار و هزینه ورودی آنها بدانید، روی این لینک کلیک کنید. 

 

برای آشنایی با گزینه های مختلف اقامتی در شهر شیراز و به دست آوردن اطلاعات لازم در مورد امکانات، قیمت، آخرین تخفیف ها و شرایط رزرو آنلاین آنها، تنها کافی ست سری به صفحه اقامت در شیراز کارناوال بزنید. 

اپلیکیشن کارناوال

با وب اپلیکیشن (PWA) کارناوال، کنترل سفر دست شماست.
در این اپلیکیشن شما دنیایی از امکانات و خدمات را همیشه و همه جا در جیب خود دارید؛ آشنایی با جاذبه‌های گردشگری، رزرو آنلاین بلیط هواپیما، رزرو هتل، ویلا و اقامتگاه بوم‌گردی، رزرو آنلاین تورهای داخلی و خارجی و سایر خدمات توریستی گردشگری همه در اپلیکیشن کارناوال .

تماس با کارناوال

پشتیبانی 8 صبح تا 1 بامداد:

هدف اصلی کارناوال این است که بهترین خدمات گردشگری را به صورت آنلاین به کاربران خود ارائه دهد. هر آن چیزی که برای سفر خود نیاز دارید را از کارناوال بخواهید؛ از آشنایی با جاذبه ها، سوغات و غذاهای محلی تا رزرو آنلاین بلیط هواپیما و انواع اقامتگاه. در هر جا و در هر ساعت از شبانه روز، می توانید به صورت آنلاین خدمات سفر خود را رزرو کنید و یا هر سوالی دارید از ما بپرسید. کارناوال کنترل سفر شماست!

کلیه حقوق مادی و معنوی کارناوال برای شرکت کاروان سفر های نیکسام محفوظ است. استفاده از محتوای سایت تنها در صورت پذیرش شرایط و ضوابط امکان پذیر است.

خانهعکاسخانه

کنترل سفر دست شماست