سنگ‌نگاره آنوبانینی

پیشینیان ما گاه برای نشان دادن قدرت و پیروزی های خود بر سینه کوه نقش هایی از غلبه بر دشمن و  سرافرازی خود حک می کردند.

از دوران های مختلف این تابلوهای پر قصه در گوشه و کنار ایران باقی مانده است. یکی از این نقش برجسته ها متعلق به آنوبانی نی پادشاه قوم لولوبی یکی از اقوام زاگرس نشین در دو هزار سال پیش از میلاد و و پيش از آريايي‌ها (پارس و ماد) در کرمانشاه می باشد که بر سینه کوهی به ارتفاع 35 متر حک شده و امروز بخش هایی از آن مخدوش شده اما تصاویر و طرح هایی از نقوش آن وجود دارد که جزییات نقش را نشان می دهد.

در نزدیکی سرپل ذهاب ( یکی از شهرهای استان کرمانشاه ) نقش برجسته ای از پادشاه لولوبی از هزاره سوم پیش از میلاد باقی مانده است. لولوبی ها از اقوام زاگرس نشین بودند. پادشاه لولوبی در این نقش برجسته پیروزی خود را با عنایت الهه ایشتار نشان می دهد.
نقش برجسته آنوبانینی بر سینه کوهی به ارتفاع 35 متر حک شده و در آن پادشاه، الهه، اسیران دشمن و کتیبه به خط اَکَّدی حک شده است. (خط اَکَّدی خطی است که قوم سامی نژاد اَکِدیان (۴۵۰۰ ق. م- ۲۳۰۰ ق. م) از خط میخی سومری آن را برگرفتند و برای هماهنگ شدنش با زبان خودشان در آن تغییراتی را ایجاد کردند.)

پادشاه لباسی کوتاه و کمربندی پرنقش و نگار بر روی آن دارد که پای چپ خود را بر روی پیکر اسیری نهاده، روبه روی او الهه نی نی ایستاده که پیراهنی با دامن بلند بر تن دارد و دیهیم شاهی در دست راست دارد که به شاه تقدیم می کند و با دست چپ خود دو اسیر را از حلقه بینی شان گرفته است.
در زیر این تصویر نقش شش اسیر با دستانی بسته، کنده شده و همه 9 اسیر در این صحنه برهنه هستند.

نکته جالب درمورد شرایط فعلی این اثر، آن است که این نقش برجسته، امروزه در داخل یک دبیرستان دخترانه در شهر سرپل ذهاب قرار دارد.

 در پایین این تصویر، کتیبه ای با خط اَکَّدی وجو دارد که از پیروزی آنوبانی نی می گوید:

" آنوبانی نی پادشاه لولو بوم تصویر خویش و تصویر نی نی را بر کوه بادیر نقش کرد. آن کس که این لوح را محو کند به نفرین و لعنت آنو، آنونوم، بل، بلیت، رامان، ایشتار، سین و شمش گرفتار باد و نسل او بر باد رود".

در حدود دو هزار سال بعد نقش برجسته ای در بیستون ( کتیبه داریوش ) به فرمان شاهان ساسانی نقش بست که ازنگاره آنوبانی نی الهام گرفته شده است.
صحنه پیروزی آنوبانی نی در حدود 16 متر بالاتر از دامنه کوه حک شده و به همین دلیل تا حدودی از آسیب های انسانی به دور مانده است. اما در جنگ تحمیلی عراق قسمت هایی از آن بر اثر ترکش های نیروی نظامی عراق از میان رفته است.
اگر قصد بازدید از این نقش برجسته را دارید با به کرمانشاه بروید اما راه راحت تری هم هست. باغ کتیبه ها در باغ نیاوران تهران مولاژی ( مدل ) از این اثر را در خود جای داده است.

( نکته: رب النوع نی نی همان اینانا یا آناهیتا می باشد. )
محل قرارگیری : این اثر ارزشمند در 120 کیلومتری کرمانشاه و شهرستان سرپل‌ذهاب و بر صخره‌ای معروف به نام میان‌کل قرار دارد.

دوره تاریخی:  هزاره سوم پیش از میلاد. متعلق به اقوام لولوبی.

#گنجینه های تاریخ ایران و جهان را با کارناوال بشناسید.