سنگ روزتا | کلید رمز زبان مصریان باستان

بی گمان یکی از مهم ترین و نخستین ابداعات بشر که به برقراری ارتباط و ثبت حرف ها و اندیشه های او کمک می کرد، خط و نوشتار است. خط ها در ابتدا تنها شکلی تصویری داشتند و از چند نقاشی جداگانه تشکیل می شدند. در مرور زمان این تصاویر نمادین تر و ساده تر شدند و البته مفاهیم بیش تری را منتقل می کردند. در جهان باستان چهار خط به این سبک مورد استفاده بودند که عبارت اند از خطوط میخی، چینی، فنیقی و البته هیروگلیف مصری. همراه کارناوال باشید تا با هم با خط هیروگلیف مصری و نحوه کشف رمز آن آشنا شویم.

سنگ روزتا یکی از مهم ترین کشفیات باستانی جهان است که برای باستان شناسان به دریچه ای برای کشف و فهم زبان هیروگلیف بدل شد. رزتا در واقع نوعی سنگ یادبود گرانیتی است که قدمتی حدود 2200 ساله دارد و بر روی آن به سه زبان هیروگلیف مصری، مصری و یونانی نگارش شده است. این لوح یادبود که به زمان بطلمیوس پنجم بر می گردد، راوی کارها و اقدامات نیک این پادشاه مصری است که برای مردم و سرزمین خود انجام داده بود.

شاید برای شما سوال شود چرا باید لوح یادبود رزتا به سه زبان مختلف نوشته شده باشد؟نوشتار رایج میان مردم مصر باستان در طی قرن دوم پیش از میلاد، مصری بود، پس طبیعی است که یکی از زبان های سنگ رزتا مصری باشد. از طرفی پادشاهان وقت سرزمین مصری اصالتی یونانی داشتند، بنابراین دیگر خط مورد استفاده خط یونانی بود. خط هیروگلیف مصری نیز خط مرسوم کشیشان معابد مصر بود که برای نگارش متون مذهبی و ارزشمند از آن استفاده می کردند. 

در قرن هجدهم میلادی بود که سربازان فرانسوی در حال ساخت قلعه ای نظامی در شهر الرشید مصر بودند. آن ها در حین کار با لوح یادبودی گرانتیتی و سنگین برخوردند که نوشته های روی آن توجه را جلب می کرد. از آن جا که سنگ رزتا نخستین لوح مصری و چندزبانه بود، به سرعت مورد توجه قرار گرفت و پس از آن که ارتش انگلیس فرانسه را شکست داد، سنگ رزتا نیز به تصرف بریتانیا درآمد و به شهر لندن منتقل شد.

پس از آن ها متخصصان، باستان شناسان و دانشمندان بساری بر روی نوشته های سنگ رزتا تمرکز کردند و تلاش کردند تا سر از زبان هیروگلیف مصری آن درآورند. اما ساختار این خط پیچیده تر از آن بود که به راحتی رمزگشایی شود. در نهایت پس از سال ها مطالعه و تحقیق و بررسی این ژان-فرانسوا شامپولیون بود که توانست در تاریخ 1822 میلادی رمز زبان هیروگلیف مصری را کشف کند و این زبان را به همگان بشناساند. 

امروزه سنگ روزتا در موزه بریتانیا نگه داری شده و در معرض دید عموم قرار دارد.

دوره تاریخی: باستان

قدمت: قرن دوم پیش از میلاد، سال 196 پیش از میلاد

مشخصات: جنس: گرانیت؛ وزن: 771 کیلوگرم

ابعاد: طول: 112.3 سانتی متر؛ عرض: 75.7 سانتی متر؛ قطر: 28.4 سانتی متر

محل کشف: شهر الرشید یا رزتا، مصر

محل نگهداری: موزه بریتانیا، لندن

دیگر آثار باستانی و نفیس معرفی شده در کارناوال را بخوانید: گنجینه های ایران و جهان

می توانید درباره برخی از آثار تاریخی جالب ایران و جهان در زیر بخوانید:

شمشیر حضرت محمد(ص) | یادگاری از جنگ بدر و احد

میکروسکوپ لویی پاستور

دستکش های محمد علی کلی، بوکسور افسانه ای

الماس کوه نور

عبای مقدس حضرت محمد (ص) | خرقه سعادت

تاج محبوب فرح پهلوی

تار موی پیامبر اکرم (ص) | موی سعادت

کره جواهر نشان

قرآن تاریخی | با دستخطی منسوب به امام حسین (ع)

جعبه آرایش سه هزار ساله

مغز انیشتین | یادگاری از نابغه فیزیک!

#گنجینه های تاریخ ایران و جهان را با کارناوال بشناسید.